कोंकणी विश्वकोश : ४ শিলালিলিলাহা, হিaিাতাহান্স आळी वैजकशास्त्र ह्या मळांरय ताणे ग्रंथलिएवाण केलां. ताणे अणभवसिध्द पट्दत आपणावज ब्रिटीश तशोंच सवासाशीक गिळ्यालांत जवी भर घाली, ताणे आपणायल्लीं मोलां माजवसापेक्ष आभूज ती मजशाच्या अणभवांचेरच आठारल्यांत. जॉन लॉकाचे आवश्यक ताच्या पॅजश्फोर्ड शाशंत वकिली करतालो. जाजूक भलायकी आजी यादती झुजाक (१६४२) लागूज लॉकाचे मुळावें शिक्षण घशच जालें. उपरांत पेिशयेच्या चवदाव्या वसा ताणे वेंस्टमीक्स्टरचे शाळेत प्रवेश केली. धंय स वसाँ शिक्षण घेतले उपशंत तो ऑक्सफडचेि क्रिस्ट कॉलेजींत जेलो. शिक्षण काबार जाले उपरांत तो ऑक्सफर्ड विद्यापिठांतूच अध्यापक म्हणूज वावुरपाक लागलो. उपरांत ताणे वैजकी शिक्षण घेतलतें. त्याच वेळार ताची वळएव जामजेची विज्ञानीक रॉबर्ट बॉयल हाचेकडेन जाली. बॉयलच्या मार्गदर्शजाश्वाल्ताच ताणे सेमीक विज्ञानाचे शिक्षण घेतले. १६६८ त तो शॉयल सोसायटीचो वांगडी जालो. १६६५ त तो इंग्लीश राजदुताचो सचिव म्हणूल सबंद युरोप मॉवलो. इंग्लंडाक परत आयले उपरांत सुरवेक तो शाफ्टबॅरी हालॉर्ड हाचे वैज आजी शाफ्टबॅरी चान्सलर जाले उपरांत ताची सचिव म्हणून वावुरपाक लागल्तो, हाका लागूज ताका राज्यघटजा आजी प्रत्यक्ष शजकारण हांचो श्वूब अणभव मेळ्ळो. १६७६ त ताची भलायकी इबाडिल्लयाज तो फ्रांझाक गेलो. तीन वसाँउपरांत परतूज येवज तो शाफ्टबॅरीचो झचिव जालो. दुसन्या चाल्र्साच्या तेंपार पंथीक भेदावयल्यान शाफ्टबॅरीक देशामायशे केल्लो तेव्जा लॉकूय ताचे वांगडा हॉलंडाक गेलो. राजकीय कारणाक लागूज १६८३ ते १६८९ त ताका देशाभायरच ताणें कांय एवाशेल्या ग्रंथांची रचणूक केली. १६८८ त इंग्लंडांत जाल्ले एक्तविहीन राज्यक्रांती उपरांत तो इंग्लंडाक पश्त गेलो. त्याच सुमाराक ताची राज्यशास्त्रीय ग्रंथ प्रसिद्द जालो. ह्या ग्रंथाक लागूल ताका प्रसिद्दी मेळ्ळी. लॉकाच्या वेगवेगळ्या लिश्वाण क्षेञांजी झांपडपी विचारसएणेची आधुनिक उदारमतवादी विचारसरणी म्हणूज उल्लेश्व जाता. शिक्षणीक आजी जाणटयांश्वातीर शिक्षण घेवपाच्यो वेगवेगळ्यो पद्दती स्पश्ट केल्यात. लॉकाच्या मताज अणभव हो णिव्याजाचो मुरवेल आदार ४२५१ लॉयड - जॉर्ज, डेव्हिड जल्माक येतला मजशाचे मन कोरें आसता. उपरांत वेगवेगळ्या अणभवांतल्याज तशेंच संवेदजांक लागूज इल्ली इल्ली णिव्थानांत भर पडत वता. लॉकाचे शिक्षणीक विचार माजसशास्त्राचेश् आदाश्ल्यात. ताच्या मताज मजशाची जीण उजू वा वायट हें ताका मेळपी देरवांचेर 3ादाश्तण3ासता. सतराव्या शेंकडद्याच्या दुसन्या अदाँतली ब्रिटजाची अर्थीक स्थिती लक्षांत धेवज, लॉकाल जियंत्रीत शजझतेची पुरस्कार करपी कशे Qितीन जाली, हें स्पश्ट केल्तां. शासनाविशींचे विचार मांडटना लॉकाज शज्यकल्याणाएवातीर शासनानं फावी ते कायदे करूज त्या कायद्यांवरवींच राज्य कशें चलोवपाकं जाय, तशेच ते कायदे सगळ्यांक समान आसपाक जाय हें श्पश्ट केलां. घालूज दिल्ले चौकटेंत कारभार चलोवपाक अपेशी थरहनें जाल्यार तें सरकार बरएवास्त कश्पाचे हक्क लोकांक आसपाक जाय अशेय तो माजता. तशेच ज्या पंथाचेर वा धमचेिए ज्या लोकांची श्रध्दा आसता तो धर्म आपणावपाक जागरिकांक मेकळीक आसची अशें तो मुरवार म्हण्टा, ताणे तत्त्वणिब्याज, माजसशास्त्र आत्नी हेर क्षेत्रांजी केल्लो वावश्य खूब म्हत्वाचो आसा. - कों, वि. सं. मं. लॉयड - जॉर्ज, डेव्हिड : (जल्मः १७ जानेवारी १८६३ मँचेस्टर (लॅकाशायर); मरणः २३ मार्च १९४५ लॅजस्टमडवी), पयल्या म्हाझुजाच्या काळांतलो ग्रेट ब्रिटजाचो प्रधानमंत्री (१९१६-२२) आजी मुत्सद्दी. ताच्या बापायचें जांव विल्यम जॉर्ज आजी आवयचे जांव एलिझाबेंथ. ताचो बापूय एक शिक्षक आशिल्लो. बापायच्या मश्णाउपशांत तापों मामाणेश् शवन शिक्षण घेतले अानी उपशांत पोर्टमेंडक हांणाचे कायद्याविशीं मल्लो दिवपी संस्थेतल्यान ताणे १८८४ कार्यालय उणडलें. पूण त्याचवेळार तो लिबरल पक्षावटेज ओडलो. ताणे शेतकारांची संघटना उबारपाक आदार केलो आनी तांचे चळवळीक एप्रिल १८९0त तो काजरिव्हज शाशंतले एके पोटवेंचणुकेंत संसदेचेर वेंचूज आयलो. ह्या मतदारसंघांतल्यान ताणे १९४५ मेरेज संसदेचें एवासदार पद सांबाळळे. लिबरल पक्षांत भितर लॉर्ड रोझबरीच्या मुरवेलपणा आड ताणे १८९४-९५त उठाव केलो. लिबरल पक्षाची सर हॅग्री कॅम्बलबेंजरमेंज सत्तेचेर येतकच १९0५त ताची
