पालो हाडपाक धाडटा तेव्ला सगळे गडे लिपूज बसतात. हाडिल्लो टिल्लो' अशें आड्डतात. ताका लागूज गडी एवंय लिपिल्ले आसात हें समजून धरपी ते वटेज पळटा, लिपपी थंयच्याल दुसरे कडेज पळटात. तेव्ला कांय जाण सांपडटांतूय. अशे तरेज लिपपी संघाचे सगळे गडे संघाचे काम सोपंता आळी डाव बदलतात. अशे तऐज हो एवेळ ঘললা. लपंडावाचें आधुलिक रूप : आयच्या उद्येणीक काळांत व्हडल्या वाडद्यांची संख्या खूब उणी जायत आसा आजी तेबदला सामुहिक घर - वसणुको निर्माण जायत आझात. अशा वाठाशंतलीं बोटाच्या स्पशलि संख्या काडटा. ही संरव्या जाणे वळस्वल्या तो सुटलो. पूण जाका ही संख्या स्पर्शाज वळएवृंक येजा तो राजा जाता. लिनपपाच्या जाण्यांच्या मध्यभाणार एक पत्र्याची पोरञों डबो दवरतात. जाचेर राज्य आसा ताणे डब्यालागीं उबो शवप. लिपिल्लया दए यत्ल करप. अशा कोणेय धांवत येवज डब्याक उडोवज आङ्डूपाचें डबो आयस - पयस' मागीर मात दए एकल्याळ शजाक दिसञ्जासतञा डब्यामेरेज येवपाक हरकत जा. राजाज डब्यालागीं उबो रादूज एक एकल्याचे जांव घेवल तो श्वंय लिपिल्लो आझा तें सांगप, अशें जावें जांव तो श्वेळ परत सुरू जाता. - कों. वि. सं. मं. लिपी : मौश्विक आशेक लिएवीत रूप दिवपी कुरवो. ह्या कुश्वांवश्र्वी कणकणी उतरांचो ध्वजी अभिप्रेत जाता. लिपी हें उतर लिप् = सारभ ह्या धातू वयल्याज आयलां. त्याच धातू वयल्याज लेप हेय उतर आयलां. तशें लिएव = कातय, एवरवडाय ह्या धातूवयल्याज लेश्व हें उतर आयलां. ह्या सणळ्या मूळ घातुचो संबंद आदल्या काळांतले सारोवन वा कातीवन बशेवपाची पडत आशिल्ली. त्या लेपावथल्याल लिपी हें उतश् घडपाची शक्यताय आमा. भाशेतलें होमए आजी भारतीय वेद. उलोवपाची भास हीं तोंडा - Y3C कोंकणी विश्वकोश : ४ जाकांतल्याज आयिल्लधा ध्वजी वरवीं प्रतीत जाता, तीच तोंड भास टेलिफोज, आकाशवाणी, दूरदर्शज, ध्वजीनुद्रण असल्या माध्यमावश्र्वी प्रसार करुतंक मेळटात. तेचपरी बरप हॅय एक तोंडी भाशेचेच माध्यम आसूज तें वापरतात त्या भाशेच्या प्रकाशक बरपी भास म्हण्टात. बरोवपी आशेवरवीं दोळ्यांक दिश्टी पडपी कुश्वांचो वेणवेणळे ध्वजी दाश्वोवपाक उपेश करतात. तिगूज उरलां ते सुमेरियल (७१00 वसा आदलें). सुमेरियज भास ही कीलताक्षर (Cuneiform) लिपी वापरून बश्यताहते. ओल्या विटांचेर रिवळया आकाराच्या आवताज अक्षशं काडटाले आजी विटो झुकतकंच वा भाजतकच तें बरप जायती वसाँ उरतालें. सुरवातीचे सुमेरियज बरप हें मजीस, प्राणी, सुकर्णी, रूएव, वस्तू हाचीं चिज्जां वा आकार काडूज बरयताले. हे पडतीक चित्रलिपी (Pictography) म्हण्टात. फुडें हींच चित्रां झोंपी करूज आजी दर चित्रलेरवाक (Pictogram) एकेक वर्ण (Phoneme) लावज सुमेरियन लोकांजी रवरी लिपी तयार केली. सुमार ३५00 ते ३१00 वसाँ आर्दी सुमेरियन वर्णमाला (Alphabet) आपले भाशेक जुळटा तसो वापर करूज सेमिटीक (Semitic) भाशांजी आपल्योच एवाशेल्यो लिपी घडयल्यो. त्या काळांत जायत्यो सेमिटीक भाशा अस्तित्वांत आयल्यो. पूण तातुंतल्यो सगळ्यांत वळरिवच्यो म्हळ्यार आरामायक (Aramaic), fo (Hebrew) आली अरबी (Arabic), सुमेरियल चित्रलिपी उपशंत ईजिप्त चित्रलिपी अस्तित्वांत 3|Raft (Egyptain hieroglyphic writing). KITE HETEEsof soft चित्रलिपी वापशंत आयली. पुर्विल्ली चित्रलिपी मात्शी सॉपी करूल आताची चिजी लिपी घडोवपांत आयली. पूण दर चित्रलेश्व एक रुपीम दाश्वयता (Morpheme). ताका लागून चिजी बरोवप्याक शंबरांजी कुरवो शिकच्यो पडटात. चिजी लिपीत कांय तरेल बदल घडोवज आजी आपल्या आशांक सारकी जुळोवज घेवल जपाज आजी कोरिया देशाच्या लोकांनी आपल्योच श्वाशेल्यो लिपी घडयल्यो. चडशे इतिहासकार आली भाशाविज्ञाजांच्या मताळ अस्तंत आशिया वाठारांत अश्तित्वांत आयिल्लया मेमिटीक लिनपयांजी अफ्ळ्रव्या संवसारांतल्या चडशा लेितपयांचेर आपल्नो प्रभाव घालता. सगळ्यांत पयलीं आजी एवरी वर्णमाला (Alphabet) सुमार ३५00 ते ३१00 वसाँ आदी भूमध्य समुद्रा लागसल्लया आशियायी वाठारांत वापरांत आयली असो तंज्ञाचो अदमास आसी. सुमार ३000 वसाँ आदल्या काळांत फिजिशियल लोकांचो वेपारा जिमताज अस्तंत आशिया, युरोप, भारत, उत्तर अफ्रिका देशांजी संबंद येतालो. ते वापरताले ते आशमायक दावेकडेज वतालें. हेच लिपीतल्याज युरोपी तशेंच भारतीय लिपींची जल्म जालो अशे तज्ञांचे मत आसा.
