परिवहन मार्ग आनी दिशा नियंत्रीत करपाची यंत्रणा जोडिल्ल्या वातयानाचे ब्लिंप आनी वातनौका (एअरशिप जांव डिरिजिबल) अशे दोन प्रकार आसात. वातयानांत मनशांक बसपाखातीर, मालाची व्हर - हाड करपाखातीर वा शास्त्रीय उपकरणां दवरपाखातीर वेगवेगळे तरेचे विभाग आसून ते उत्प्लावक कोशाक सकयले वटेन जोडिल्ले आसतात.
बलून : उड्डाणाच्या पयल्या यशस्वी मानवी यत्नांत बलुनांचोच उपेग केल्लो. फ्रांचेस्को द लाना ह्या जेजुइत धर्मगुरून १६७० च्या अदमासाक एकाद्र्या पोकळ गोलांतली सगळी हवा काडली जाल्यार तो हवेंत वयर वतलो अशी कल्पना मांडली, पूण तें अशक्य आशिल्लें. १६८२त फ्रांसांतल्या अॅनॅाने हांगाच्या जोझेफ आनी एत्येन माँगॅालफ्ये ह्या भावांक तांच्या रांदप घरांतले शेगाडेचेर हलक्या कागदाची पिशवी धरल्यार ती उश्ण हवेन भरून वयर वता म्हणपाचें जाणवलें. ४ जून १७८३ दिसा तांणी सुमार ११ मीटर. व्यासाचें उश्ण हवा भरिल्लें मानवरहीत कापडी बलून सुमार १.८ मीटर. उंचायेचेर धाडलें आनी तें सुरवातीच्या स्थानापसून सुमार २.४ किमी. अंतरामेरेन गेलें. १९ सप्टेंबर १७८३ दिसा तांणी व्हर्साय हांगा चड व्हड बलून वापरून एक मेंढी, एक कोंबो आनी एक बदक हाकां वयर धाडलीं. २१ नोव्हेंबर १७८३ दिसा झां फ्रांस्वा पिलात्र द रोझ्ये आनी फ्रांस्वा लोरां मार्की द आर्लांदी हाणें माँगॅालफ्ये बलुनांतल्यान सुमार २३ मिनटां, पॅरिस शारावयल्यान सुमार ८ किमी. अंतरावयल्यान पयली समानव बलून भोंवडी केली. बलुनांतली हवा गरम उरपाखातीर ताणीं लोकर आनी तण जाळ्ळें. मनशाक बसपाखातीर उत्प्लावक कोशाचेर एक माची तयार केल्ली. हे बलून लिनन आनी कागद हांचेपसून तयार केल्ले. त्याच वर्सा डिसेंबर म्हयन्यांत फ्रेंच भौतिकीविज्ञ जे. ए. सी. चालर्स (शार्ल) हाणें एन्. एल्. रॅाबर्ट हाच्यावांगडा हायड्रोजन भरिल्ल्या बलुनांतल्यान सुमार दोन तास उड्डाण केले. वायुदाबमापकाच्या आदारान ताणीं वेगवेगळे उंचायेवयले हवेचो दाब मेजलो. ह्या उड्डाणाकलागून हायड्रोजनाची बलून उड्डाणांतली श्रेश्ठता प्रस्थापित जाली. पयल्या म्हाझुजाउपरांत अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानांत हायड्रोजना परस कमी कार्यक्षम पूण ज्वालाग्राही नाशिल्ल्या हीलियमाचो वापर जावपाक लागलो. १९६० उपरांत उड्डाण क्रिडेखातीर उश्ण हवा भरिल्ले बलुन परत व्हड प्रमाणाचेर प्रचारांत येवपाक लागले.
सुरवातीच्या काळांतल्या बलून उड्डाणाच्या इतिहासांतलीं आनीक कांय म्हत्वाचीं उड्डाणां म्हणजे जे.पी.एफ्.ब्लँचर्ड हाणें इंग्लीश खाडिवयल्यान १७ जानेवारी १७८५ दिसा केल्लें उड्डाण, चालर्स ग्रीन हाणें दोन सहप्रवाशांवांगडा १८३६ त लंडनच्यान जर्मनींतल्या व्हाइलबुर्कमेरेन सुमार ७७० किमी. अंतराचें १८ तासांत केल्लें उड्डाण, फ्रांस्वा आरबां हाणें १८४९त फ्रांसांतलें मार्से तें इटलींतलें तूरिन हें आल्प्सांतल्या तेंमकावयल्यान केल्लें उड्डाण आनी उत्तर ध्रुवावयल्यान वचपाच्या उद्देशान सॅलमॅान आंद्रे हाणें १८९७त केल्लें अयशस्वी उड्डाण.
बलुनांचे लश्करी उपेग रोकडेच विकसीत जाले. फ्रेंच जनरल मार्लो हाणें बलुनाक जोडिल्ल्या विभागांतल्यान तेळणी करून तोफखान्याच्या गुळोमारीचें मार्गदर्शन केलें. नेपोलियनानय कांय झुजांनी तेळणेखातीर जमनीचेर बध्द केल्ल्या बलुनांचो उपेग केलो. १८४९त ऑस्ट्रियेन व्हेनिसाचेर बलुनांचो उपेग करून दारूगुळो मारलो. अमेरिकेंतल्या यादवी झुजांत तेळणी आनी छायाचित्रां घेवपाखातीर बलुनांचो उपेग केलो. १८७०त पॅरिसच्या रेवाड्याच्या वेळार त्या शाराचें भायल्या जगाकडलें संदेशवहन दवरपाखातीर बलुनांचो उपेग जालो. पयल्या म्हाझुजांत सैन्य आघाड्यो वळखुपाखातीर बलुन वापरले. दुसऱ्या म्हाझुजांत ब्रिटनच्या जायत्या भागांनी कमी उंचायेवयली बाँबमारी आनी हांचेपसून म्हत्वाच्या स्थानांची राखण करपाखातीर बलून उबारपांत आयिल्ले.
विज्ञानांतय बलुनांचे उपेग केल्ले. १९११ -१२ त व्ही.एफ्. हेस ह्या ऑस्ट्रियन भौतिकीविज्ञान विश्र्वकिरणांचें अस्तित्तव सिध्द करपाखातीर ५,००० मीटर उंचायेमेरेन बलून उड्डाणां केली. १९३० च्या पयलीं मनशान बलून उड्डाणांत गांठिल्ली सगळ्यांत चड उंचाय सुमार १०,२०० मीटर आशिल्ली. हवेचो दाब आनी ऑक्सिजन प्रमाण कृत्रिम तरेन लागींलागीं सारकें दवरिल्ल्या आनी बलुनाक जोडिल्ल्या सीलबंद प्रवासी कक्षेंतल्यान जायतीं यशस्वी उड्डाणां १९३० - ३५ ह्या काळांत केलीं. ऑग्यूस्त पीकार ह्या स्वीस भौतिकीविज्ञ हाणें पाउल कीफर हाच्यावांगडा जर्मंनींत २७ मे १९३१ दिसा आपणें केल्ल्या बलुनान १५,७९१ मीटर उंचाय गांठली. १९३४त गुडइयर टायर अँड रबर कंपनीन तयार केल्ल्या एक्सप्लोअरर ह्या २८,३०० मीटर३Superscript text तांकिच्या बलुनान १८,३०० मी. उंचाय गांठली. ह्या बलुनापरस चौपट तांक आशिल्ल्या आनी हीलियमचो उपेग केल्ल्या एक्सप्लोअरर - २ ह्या बलुनाच्या आदारान अमेरिकेच्या भूदलांतल्या ए.डब्ल्यू.स्टीव्हेंझ आनी ओ.ए.अँडरसन हाणें ११ नोव्हेंबर १९३५ दिसा २२,०३८ मीटर उंचाय गांठली. ऑग्यूस्त पीकारान पॅालिएथिलीनापसून तयार केल्ल्या 'स्कायडूक' हे बलून मालिकेच्या अभिकल्पांत पालव दिलो. अमेरिकेच्या हवाई दलान उच्चतर वातावरणासंबंदी म्हायती मेळोवपाखातीर ३०,००० मीटर परस चड उंचायेचीं समानव उड्डाणां करपाखातीर ह्या बलुनांचो उपेग केलो. चलयल्या समानव बलुनान १९६१ त ३४,६६७ मीटर ही विक्रमी उंचाय गांठिल्ली.
अमेरिकेंतल्या नॅशनल जिऑग्राफिक सोसायटी आनी थंयच्या भूदलाचें हवाई दल हाणीं १९३४ आनी १९३५ त कर्मचारी वर्गावांगडा दोन बलून अड्डाणां आयोजित केल्ली. ताचेउपरांत कर्मचारी वर्गावांगडा अशीं जायतीं उड्डाणां केलीं. ताचेउपरांत मात अवकाश युगाक सुरवात जाली.
