थारायलें तेन्ना आध्यात्मिक क्षेत्रांत अधिकार मेळोवपा खातीर, एका दसऱ्या दिसा सज्जनगडाचेर वचपाचो ताणें निर्णय घेतलो. त्याच दिसा ताणें आपलें शरीर देवाक अर्पण केलें आनी एका कागदाचेर ताणें मजकूर बरयलो तो असो- ‘हांव ब्रम्हचारी रावतलो. द्रव्याक आफुडचो ना. कोणेय आग्रहान दिल्यार तें दुसऱ्यांक दितलो. खंयच मठपती जावन रावचोना. साद्यो गरजो दवरतलो. दादलो-बायलेक एकेच नदरेन बोध करतलो. सगळो भार भगवंताचेर आसा. ताणें आपल्या ब्रीदाक उणीव येवंचीना अशे रितीन ह्या शरण आयिल्ल्या भक्ताची राखण करची. हाचे फुडें ह्या शरीराकडल्यान जावपी बऱ्या-वायट कर्मांचो तोच जबाबदार आसा’. ह्या ताच्या लिखाणावयल्यान ताच्या उद्दिश्टाची कल्पना येता. उपरांत तो पुण्या लागसारच्या बनेश्र्वर हांगाच्या शंकराच्या देवळांत गेलो. थंय ताणें समर्थ रामदासस्वामीच्या छायाचित्राची पुजा प्रार्थना करून ताचे पसून अनुग्रह घेतलो आनी चलत दोन दिसांनी तो सज्जमगडाचेर पावलो.
सज्जनगडाचेर ताणें सेवेचें काम आपणायलें. हें काम करतना ताचें नामस्मरण चालू आसतालें. कांय काळ अशी निर्वेध सेवा केल्या उपरांत गडावयल्या कांय अधिकारी लोकांनी मत्सरान ताची सगळीं सेवा बंद केलीं तशेंच मठांत येवपाखातीर ताका बंदी केली. श्रीधरस्वामीक खूब दुख्ख जालें. ते उपरांत साधने खातीर ताका खूब वेळ मेळूंक लागलो. फांतोडेर चाराच्या अदमासाक खंबाळ्याचेर न्हावन दनपार मेरेन तो जप करतालो. उपरांत परतून न्हावन आनी मारुती मुखार अकरा भीमरुपी स्तोत्रां म्हणप आनी गांवांतल्यान माधुकरी मागून हाडप. ते माधुकरींतलो कांय वांटो गोरवांक आनी नुस्त्यांक घालून उरिल्लें अन्न स्वता खातालो. पूण हे माधुकरीविशीं कांय लोकांनी चाडी केली, ती म्हणजे ताका माधुकरी कित्याक घालतात? तो सगळें अन्न गोरवांक आनी नुस्त्यांक घालता. ताका लागून श्रीधरस्वामीक एक दोन घांसच माधुकरी मेळूंक लागली. तितक्यान भूक भागना म्हूण ताणें कांय दीस घाणेऱ्यांच्या बियांचो आहार सुरू केलो. केन्ना केन्नाय तो निवडुंगाचीं बोंडांय खावंक लागलो. अशें केल्ल्यान ताची प्रकृती इबाडली.
गडावयली कडकड्याची थंडी आनी आंगार फकत लंगोट. हाका लागून ताचें सगळें आंग फुट्टालें. तातूंत दिसाक तीन चार वेळां न्हाण. अशें केल्ल्यान ओले लंगोटेन श्रीधरस्वामी दीसभर गाभाऱ्यांत तपश्र्चर्येक बयतालो. ताका न्हीद अशी नाशिल्लीच. ताची न्हीद म्हळ्यार एके सुवातेर थंड बसून नामस्मरण करप. अशी खडतर तपश्र्चर्या करतकच रामदासस्वामीन ताका साक्षात दर्शन दिलें आनी दक्षिणे वटेन भोंवडी करपाक सांगली. ते प्रमाण 1930 वर्साचे दासनमीक श्रीधरस्वामी गडावयल्यान दक्षिणेकडे गेलो. गडाचेर तो सुमार सवायदोन वर्सां उरलो. इ.स. 1930 ते 1935 अशीं पांच वर्सां कर्नाटकांत भोंवडी करून तो परतून पांच वर्सां सज्जनगडाचेर येवन रावलो. ह्या काळांत ताणें संस्कृत, मराठी, हिंदी आनी कन्नड ह्या भासांनी खूब ग्रंथ बरयले.
इ.स. 1940 वर्सा परतून कर्नाटकांत वचून,1943 वर्सा दसऱ्याक ताणें यतिधर्माची दीक्षा घेतली. उपरांत सनातन वैदिक धर्माच्या पुनरुध्दाराखातीर तो महाराष्ट्र आनी कर्नाटकांत भोवंक लागलो. श्रीधरस्वामी चडसो समाधिसुखांत आसतालो आनी त्या काळांत सगळ्यो सिध्दी ताच्या सांगातान रावताल्यो. हाचो अणभव ताचो सांगात लाबिल्ल्या लोकांक येवंक लागलो. हाका लागून ताच्या म्हऱ्यांत, आपलीं दुख्खां सांगपाक गर्दी जावंक लागली. आपलो परंपरेन चलत आयिल्लो कुलधर्म सोडपी व्यक्तीक प्रापंचिक सुखां आपोआप मेळनात अशें ताचें सांगणें आशिल्लें. हजारांनी लोक ताच्या दर्शनाक येवंक लागले. ताका लागून ताच्या दीसपट्ट्या आह्रिकांत त्रिकाल स्नानसंधेंत व्यत्यय येवंक लागलो. ते खातीर 1960 वर्सा परतून ताणें एकांतवास आपणावन कांय काळ सज्जनगडाचेर आनी कांय काळ कर्नाटकांत काडलो. इ.स. 1972 वर्सा ताची ही मोनी तपस्या सोंपली आनी उपरांत ताणें भारतभर धर्मप्रसारा खातीर भोंवडी सुरू करपाची थारायली पूण अकस्मात ताका मरण आयलें.
श्रीधरस्वामीचो आर्य संस्कृती हो व्हड मराठी ग्रंथ आनी श्रीरामपाठ, श्रीसमर्थपाठ, श्रीमारुतिमाहात्म्य, श्रीदत्तकरुणार्णव आनी श्रीशिवशान्तस्तोत्रतिलम् हे संस्कृत ग्रंथ उजवाडा आयल्यात. हाचे शिवाय हजारांनी पानांची एक रचना अप्रकाशित उरल्या. श्रीधरस्वामीचे हजारांनी भक्त महाराष्ट्रांत आनी कर्नाटकांत आसात.
-कों.वि.सं.मं.
श्रीनगर-1: जम्मू आनी काश्मीर राज्यानी राजधानी. हें नगर हिमालयाचे कुशींत दर्याचे सपाटी सावन 5250 फूट उंचायेर आसपी एका तळपार झेलमाचे देगेर वसलां. काश्मीराचो राजा प्रवरसेन(दुसरो) हाणें इ.स. च्या 6 व्या शेंकड्यांत प्रवर पूर नांवाचें नगर वसयल्लें ताकाच श्रीनगर म्हणटात.
विक्रमांकदेवचरित आनी राजतरंगिणी ह्या ग्रंथांत प्रवर पुराचे जायते उल्लेख आसात. थंय जायते बौध्द मठ आनी शिवाचीं देवळांय आशिल्लीं.
ह्या नगरांत 1000 फूट उंचायेची एक दोंगुल्ली आसून, ते दोंगुल्लेच्या माथ्यार एका खडपाचेर शिवाचें देवूळ आसा. त्या देवळाचो चवथरो वीस फूट ऊंच आसा. गर्भकूड मात ल्हान आसून, तातूंत 305 फूट उंचायेचें आनी 205 फूट घेराचें स्वयंभू शिवलिंग आसा. हें आदलें देवूळ सन पयलीं 4थ्या शेंकड्यांत बांदलां. आदलो शंकराचार्य कांय दीस हांगा राविल्लो, म्हणून हे दोंगुल्लेक शंकराचार्य दोंगुल्ली अशें नांव दिवन शंकराचार्याची ल्हानशी मूर्त थंय बसयल्या.
