विंगड विंगड परिणाम जाले. अस्तंतेकडेन आयिल्ल्या संबंदां उपरांतय जपानी परंपरा बंद पडल्यो नात पूण तातुंतल्यानूच नव्या जपानची निर्मणी जावंक पावली. चिनांत ताचे उरफाटे परिणाम जाले. चिनी समाज आनी राज्यवेवस्थेची रचणूक बदलूंक लागली. १८५४ वर्सा अमेरिकन कमांडर पेरी हाणें जपानाक अस्तंतेच्या देशांलागीं वेपार करचेखातीर मुखार काडलो, तेन्ना अस्तंतेच्या तंत्रगिन्यानाचें गिन्यान तांका मेळ्ळें. नव्यान येवपी उद्देक-धंद्याक लागून नोकरशायेची गरज पडली. लोकशिक्षण, सक्तीचें लश्करी शिक्षण, उद्देगधंदे, नवीं येरादारीचीं साधनां हांची सुरवात जाली. १८८९ वर्सा नवें संविधान मान्य जालें. ते प्रमाण राजा जरी सगळ्यांत वयर आसलो तरीपूण अधिकारी, सरदार, वेपारी, भांडवलदार हांचेमदीं सत्तेखातीर सर्त चलताली. १९३७ त राश्ट्रवाद्दांची आनी लश्करी अधिका-यांची सत्ता वाडिल्ल्यान जपानान चिनाचेर घुरी घाली.
वेपाराक लागून चिनाचो संबंद जगाकडेन पयलींसावन आसलो तरी मांचू राजांच्या काळांत भायले संस्कृतायेचो प्रभाव चिनाचेर पडलो. अस्तंतेच्या देशांमदीं चलतले सत्तासर्तीक लागून चीन खंयच्याय एका देशाची पुरायपणान वसाहत जावंक पावलो ना; पूण १९४९ मेरेन अर्थीक नदरेंतल्यान ताचो बरोच फायदो साम्राज्यवाद्दांनी घेतलो. १८३९-४२ च्या मेरेन जाल्ल्या अफूच्या झुजांउपरांत चिनावांगडा तिन-त्सिन कबलात करून साम्राज्यावाद्दांनी बरोच फायदो मेळयलो. १८९४-९५ च्या झुजावेळार जपानान तर पयलींच फोर्मोसा आनी हेर चिनी जुंव्यांचेर जैत मेळयल्लें.
साम्राज्यवाद्यांआड दुस्वास चिनांत दिसानदीस वाडीक लागतालो. १९११ च्या बंडांत सन्-यत्-सेन च्या फुडारपणाखाला लोकांनी मांचू राजेशाय खाला उडयली. कोमिंतांग हे सन्-येत्-सेन च्या संघटनेन चिनांत पयलें राश्ट्रवादी सरकार हाडलें. रसियन क्रांती उपरांत काँमिटर्न हे आंतरराश्ट्रीय साम्यवादी संघटनेन फुडाकार घेवन चीनांत साम्यवादी पक्षाची थापणूक केली. १९२३-२४ वर्सा कोमिंतांग आनी १९२१ त थापणूक जाल्लो साम्यवादी पक्ष हांची आघाडी तयार जाली. पूण १९२७ त चँग-काय-शेक हाच्या फुडारपणाखाल कोमिंतांग आनी साम्यवादी पक्ष वेगळे जाले.
साम्यवादी पक्षाक माओ-त्से-तुंग सारक्या फुडारपण मेळ्ळें आनी चिनाचे परिस्थितीप्रमाण मार्क्सवादाचो थंय अभ्यास करून साम्यवादी पक्षान १९४९ वर्सा क्रांती केली. साम्राज्यवादी देशांलागीं चिनान आपले संबंद तोडले. साम्यवादी पक्षाच्या हुकुमशायेखाला अर्थीक मळार चिनान बरीच उदरगत केल्या. आयज आशिया खंडांतली चीन ही एक मुखेल शक्त आसा. रशियेकडल्यान वेगळो जावन हेर देशांमदीं चलपी साम्यवादी चळवळींक फाटबळ दिवपांचें तोच धोरण आशिल्लें. पूण १९७६ वर्सा माओक मरण आयल्या उपरांत चिनाचें परराश्ट्र धोरण बदलत आसा. अमेरिका सारक्या देशांतलें भांडवल हाडून चिनांत उद्देगधंदे बांदपाचें काम चलता. १९६३ वर्सा भारताकडेन जाल्ले लडाये उपरांत चीन आनी भारताचे संबंद सामके पयसावल्ले. हालीं हालींच ते संबंद पर्थून लागीं येवंक लागल्यात आनी १९८९ वर्सा काय आदीं भारताचें पंतप्रधानान चिनाक दिल्ले भेटींतल्यान तें दिसूंन येता. आंतरराश्ट्रीय थराचेर आशियांतल्या घडणुकांक बरेंच म्हत्व आसा. -कों.वि.सं.मं.
आशीर्वाद: आशीर्वाद उतराची व्युत्पत्ती अशी:‘आशी:+वाद(उच्चारण)’= ‘जांव’. जांव ह्या उतराचे प्रयोग करून उच्चारिल्ल्या वचनांक‘आशीर्वाद’ म्हणटात. न्यायकोशांत ‘भवतु ते शिवप्रसाद’: म्हळ्यार तुका शिवप्रसाद जांव आनी ‘इष्टार्थाविष्करणम्’ म्हळ्यार‘यजमानाक इष्ट आशिल्ल्या अर्थाचें आविष्करण’अशी ‘आशी:’ ह्या उतराची व्याख्या केल्या. शब्दकल्पद्रूमांत आशीर्वादाची व्याख्याफुडलेतरेन केल्या.
आशीर्वाद – आश्रम ‘वात्सल्याद्दत्र मान्येन कनिष्टस्याभिधीयतेI इष्टावधारकं वाक्यमाशी: सा परिकीर्तिताII
अर्थ: जाणट्या मनशान आपल्यापरस पिरायेनल्हान आशिल्ल्याविशी आपलेपणाची भावना मनांत धरून, ताच्या सगळ्या कामांत बरेँ येस चिंतप हाका आशीर्वाद अशे म्हणटात.
आशीर्वाद आनी वरदान हातूंत थोडो फरक आसा. ब्राह्मण वा पुरयत आपल्या यजमानांक, कुटुंबातल्या ल्हान व्हडांक सोय-या-धाय-यांक त्याच वांगडा गुरू आनी संतपुरूस आपल्या शिश्यांक वा भक्तांक उद्देशून ज्या ब-या उतराचे उच्चारण करतात वा वचन म्हणटात ताकां आशीर्वाद म्हणटात. ईश्वर आनी देवता आपल्या भक्तांकउद्देशून इष्टसिध्दीविशींचे जें वचन म्हणटात, ताका ‘वरदान’ म्हणटात. आशीर्वादांत दिल्ले वचन घडपासंबंदी निश्चिता आसता.
काळ, वेळ, सुवात त्याचवांगडा आशीर्वाद दिवपी आनी घेवपी हांचे नाचें वा संबंद हाका लागून आशीर्वादाचो संदर्भ जरी बदल्लो तरीय आशीर्वादाचो हेत दुसर्याचें बरें जावचें होच आसता. खंयच्याय बर्या मंगल कार्यात आपल्या जाणट्याचो आनी ब्राह्मण हांचो आशीर्वाद घेवचो अशी पध्दत आसा. आशीर्वाद ‘आयुष्मान भव’, ‘स्वस्त्यस्तु’, ‘कल्याणभवतु’ अशा सुटसुटीत उतरांनी दितात. लग्न जाल्ले बायलेक ‘सौभाग्यवती भव’, ‘पुत्रवतीभव’ अशा उतरांनी आशीर्वाद दितात. ब्राह्मण वेदांतले कल्याणपर मंत्र आशीर्वादाखातीर म्हणटात. ऋग्वेदांतले मंत्र (१०.१.१६.१४-५) अशे आसात:
शतं जीव शरदो वर्धमान: शतं हेमन्ताव्शतमु वसन्तानI शतामिद्रग्नी सविता बृहस्पति: शतायुषा हविषेमं पुनर्दु:II आहार्षं त्वाविदं त्वा पुनरागा: पुनर्नवI सर्वाङ्ग सर्वं ते चक्षु: सर्वमायुश्च तेS विदम्
अर्थ: तूं शंभर शरद ऋतू, शंभर हेमंत ऋतू आनी शंभर वसंत ऋतू मेरेन जिवो उरूं. तुजी सदांच उदरगत जावं, इंद्र, अग्नि, आनी बृहस्पतीन ज्या योगान मनशांक शंभर वर्सां पिराय मेळटा अशा हविर्भागान (प्रसन्न जावन) शंभर वर्सां पिराय तुका दिल्या. हांवे तुका बरी भलायकी दिल्या. तुजी सगळी परिस्थिती हांवें जाणल्या. परतून एक फावट नवी कूड धारण करपी दादल्या, तूंय आतां बरे अवस्थेंत आयला. हे व्हड आयुश्य आशिल्ल्या, तुजे दोळे आनी हेर सगळीं इंद्रियां, इतलेंच न्हय तर तुजी मुखावेली पिरायलेगीत म्हाका पुराय खबर आसा.
आशीर्वादाचे मंत्र जातकच यजमान उजव्या हातासकयल्या उपरण्याचो पदर घेवन तातूंतल्यान ब्राह्मणाकडल्यो अक्षता ग्रहण करता. त्यावेळार ब्राह्मण फुडलो मंत्र म्हणटात.
श्रीर्वर्चस्वमायुष्यमारोग्यमाधाच्छोभमानं महीयतेI धान्यं धनं पशुं बहुपुत्रलाभं शतसंवत्सरं दीर्घमायु:II
वयल्या मंत्रांत ‘शोभमानं’ जाग्यार ‘पवमानं’ आनी ‘धान्य धनं’ जाग्यार ‘धनं धान्यं’ सोय पोटभेद आसा. आशीर्वादाचो वैदिकेतर मंत्र असो आसा-
आशीर्वादा: सफला: सन्तु पूर्णा: सन्तु मनोरथा: I शत्रूणां नाशानं चास्तु मैत्राणामुदयस्तवII
ह्या उपरांत यजमान आपल्या कुटुंबासयत ब्राह्मणांक नमस्कार करता. आशीर्वादा बगर कसलेंय बरें काम पुराय जालें अशें मानीनात.
-कों.वि.सं.मं.
आश्रम: वयोमानाप्रमाण आनी कर्तव्याप्रमाण भारतीय आर्य लोकांच्या जिविताची वांटणी करपाची वेवस्था आशिल्ली. ते वेवस्थेक ‘आश्रम’ म्हणटात.
‘आश्रम्यन्ति अस्मिन् अनेन वा इति।’ म्हळ्यार जे वेवस्थेक लागून वा जे वेवस्थेंत मनशाक चारीवटेन भोव
