लागून जाल्ल्या अर्थीक वाडीवांगडा राजकी मळार लोकांक प्रौढ मतदानाचो अधिकार मेळ्ळो आनी ऑस्ट्रेलियांत लोकशायेची सुवात जाली.
समाजांत तशे खासा वर्ग आशिल्ले, पूण बायलांक अधिकार मेळचें खातीर आनी मात्सो काळ रावचें पडलें. 1881 त, व्हिक्टोरियांत कायदेमंडळाची मुदत 10 वर्सांवेल्यान 6 वर्सांचेर हाडली.
जमनीचे मालके संबंदीचे कायदे जावन शेतांतल्या कामेऱ्यांक चड काम मेळ्ळें. शेतवाडीचो उद्देग एक मुखेल उद्देग करपाचे नदरेंतल्यान यत्न सुरू जाले.
भांगराचो सोद ते संघराज्य निर्मणी हे मजगतीं ऑस्ट्रेलियांत कामगार संघटनांची थापणूक जाली. 1890 च्या संपाक अपेस मेळ्ळ्या उपरांत कामगारांक राजकी हक्काची गरज कळून आयली. 1901 मेरेन ह्या कामगेर संघटनांनी प्रत्यक्षांत राजकी सत्ता जरी मेळयलीना, तरीपूण आपल्या संघटनांच्या नेटार तांणी विंगड विंगड राजकी पंगडाचे चेपण हाडून आपले फायदे करून घेतले.
आपल्या वसाहतींतल्या उद्देगधंद्यांक राखण मेळचेखातीर न्यूसावथ वेल्सखेरीच हेर वसाहतींनी 1860 ते 1900 मेरेन जकात (excise) राखणेचें धारण घेतलें. खबरापत्रांनी हे गजालीक बरोच तेंको दिलो. 1864 वर्सा व्हिक्टोरीयान हें तत्व आपणायलें, जाका लागून न्यू सावथ वेल्साकडेन ताचे संबंद इबाडले. हाचे परिणाम दक्षिण ऑस्ट्रेलियाचेरूय जालो.
गोरे सोडून हेर लोक हांगा येवपाविशींचें ऑस्ट्रेलियाचें धोरण बरेंच गाजलां. चीन वा हेर देशांतल्या उणो पगार धेवपी कामेऱ्यांक लागून हांगाच्या लोकांचे जीणेचो पांवडो देंवतालो आनी बरेंच नैतिक आनी समाजीक प्रस्न उप्रासताले, हाकालागून तांचेर बंदी घाली. हेर प्रस्नांचेर मतभेद आशिल्ल्या ऑस्ट्रेलियांतल्या सगळ्या विंगड विंगड पंगडांचे हे गजालीचेर एकमत जालें.
1893 वर्सा, ऑस्ट्रेलियांतली देंवपी अर्थीक परिस्थिती संघराज्याचे निर्मणेखातीर उपेगी थारली. 1850 आनी 1860 त, सगळ्या वसाहतींचे एक राज्य आसचें अशें बरेच यत्न जालें.
जानेवारी 1895 त, एक संघराज्य आसचें, अशें वसाहतीच्या मुखेल्यांक दिसूंक लागलें. मार्च 1897 त, एडिलॅड हांगा सगळ्या वसाहचींच्या प्रतिनिधींची बसकां जाली. संघराज्याचें संविधिन तयार करतना कांय प्रस्न उप्रासले. संघराज्यांत मध्यवर्ती सत्तेक कितले अधिकार आसचे, तशेंच अस्तंत ऑस्ट्रेलिया सारक्या उण्या लोक संख्येच्या वाठारांक फाव ते प्रतिनिधी कशें आसचें, हे सारक्या प्रस्नांचेर विवर्सून चर्चा जाली. दोन सप्तकांनी संविधानाची सादारण रचणूक जाली. ह्या संविधानाक व्हिक्टोरिया, टास्मानिया आनी दक्षिण ऑस्ट्रेलियाच्या लोकांनी भोवमतान मान्यताय दिली. न्यू सावथ वेल्सांत मात जाय तशें भोवमत मेळिल्ल्यान प्रस्न निर्माण जालो. न्यू सावथ वेल्साचो मुखेली जॉर्ज रीड हाणें राज्यांच्या मुखेल्यांची भेट घेवन कांय सुचोवण्यो दिल्यो. ताचे उपरांत सुदारणां केल्ले संविधान न्यू सावथ विल्सान मान्य केलें. ब्रिटीश संसदेन हें विधेयक 9 जुलय 1990 दिसा मान्य केलें. ह्याच वेळार अस्तंत ऑस्ट्रेलियनय संघराज्यांत येवपाक तयारी दाखयली आनी निमाणी 1 जानेवारी 1901 दिसा ऑस्ट्रेलियन संघराज्याची थापणूक जाली.
संघराज्याचे थापणुकेक लागून राश्ट्र भावना खर जायत गेली. उणी लोकसंख्या आनी ब्रिटनाची पावलापावलाक जाय पडपी मदत हांका लागून परराश्ट्र धोरणांत ऑस्ट्रेलियाक कांयच करप शक्य नाशिल्लें. पूण अर्थीक मळार तांकां सुदारणा करूंक संद मेळ्ळी. अर्थीक प्रस्न देशभर आशिल्ल्यान केंद्र सत्तेच्या अधिकारांची शीम वाडोवपाचे यत्न जाले. कामगार संघटना आनी वावराड्यांचो पक्ष (Labour Patry) हांचें म्हत्व वाडलें. कामगारां खातीर खासा कायदें निर्माण जाले. बदलत वचपी परराश्ट्र राजकरणाक लागून राखणेची गरज वाडली. पॅसिफिक महासागरांत जर्मनी खवदळ घालूंक लागलो. 1912 वर्सा, राखणे दळींची ब्रिटीश पद्धतीचेर रचणूक जाली.
ऑस्ट्रेलियांत 1914 वेंचणूकांचें वातावरण तयार जाल्लें आसतानाच पयलें म्हाझूज चालू जालें. वेंचणूकांत उदारमतवादी आनी वावराड्याचो पक्ष ह्या मुखेल पक्षांनी ब्रिटनच्या धोरणाक फाटबळ दिलें. जोसेफ कुक ह्या उदारमतवादी फुडाऱ्याक वेंचणूकेंत हार खांवचीं पडलीं आनी अँड्र्यू फिशर हो वावराड्यांच्या पक्षाचो मुखेली पंतप्रधान जालो. 3 ऑगस्टाक ब्रिटनच्या झूजाक सुरवात केल्या उपरांत ऑस्ट्रेलियाचें नाविक दळ इजिप्ताक लडाय करूंक पावलें. फिशरच्या उपरांत विल्यम ह्यूज पंतप्रधान जालो. ताच्या धारणांचेर खर टीका जाली. झूज सोंपतकूच शांतताय परिशदेक ह्यूज हाजीर रावलो. ऑस्ट्रेलियन राश्ट्रवादाचो ताणें प्रसार केलो. अमेरिकन राश्ट्रपती विल्सन हाच्या आदर्शवादी विचारांचेर ताणें टीका केली. जगाच्या राजकरणांत ताणें ऑस्ट्रेलियाक खासेलो जागो मेळोवन दिलो. झूजाक लागून ऑस्ट्रेलियाक कांय फायदे जाले. युरोपीय देशांच्या सत्तासर्तींतल्यान पयस आशिल्ल्यान ऑस्ट्रेलियाचो वेपार वाडलो. लोखणाच्या वेवसायाक बरें दीस आयले. ह्यूजाक 1932 त राजीनामो दिवचो पडलो. रॉजर्म ब्रूस आनी अर्ल पेझ हांचें सरकार अधिकाराचेर आयलें. ह्या मंत्रीमंडळांतल्या बऱ्या येवजणींक लागून ऑस्ट्रेलियाची उदरगत जाली. 1928 च्या वेंचणुकांत वावराड्यांच्या पक्षाक भोवमत मेळ्ळें. 1931 वर्सा, अधिराकाचेर आयिल्ल्या युनायटेड ऑस्ट्रेलिया पक्षान 1934 च्या वेंचणुकांनी हार खाली, पूण कंट्री पक्षावांगडा कबलाक करून 1937 वर्सा अधिकाराचेर येवपांत येस मेळयलें. 1939 त, आर. जी. मेझिंझ पंतप्रधान जालो. 1941 वर्सा, जॉन कर्टिन हो वावाड्यांच्या पक्षाचो मुखेली पंतप्रधान जालो. दोन म्हाझुजांमदलो काळ ऑस्ट्रेलियाक बरोच त्रासांचो गेलो.
दुसऱ्या म्हाझुजांत ऑस्ट्रेलियाचो वांटो म्हत्वाचो आसा. ऑस्ट्रेलियाचें हवाई दळ मध्यउदेंतेक गेलें. जानेवारी ते मार्च 1941 मेरेनचे लडायेंतऑस्ट्रेलियान जैतिवंत काम केलें. जर्मनी आनी इटलीच्या घुरयांक लागून आफ्रिकेंत लडाय करपी ऑस्ट्रेलियाचें सैन्य एकसुरें पडलें. आठ म्हयनें तें झुजतालें, ताका विसव घेवपाची गरज आशिल्ली. ऑस्ट्रेलियाचो जनरल ब्लेमी हाणे तशी मागणी केली. चर्चिलान ती मनार घेतलीना. पूण मेंझिंझ आनी ताच्या हेर वांगड्यांनी जनर ब्लेमीक फाटबळ दिलें. कांय दिसांनी चर्चे उपरांत थंयचें लश्कर फाटीं घेतलें. ह्या मतभेदाचो परिणाम ऑस्ट्रेलियांतल्या राजकरणाचेर जालो. वावराड्यांच्या पक्षान जपानाच्या घुरयांची भिरांत दाखोवन दिवन समेस्त ऑस्ट्रेलियन सैन्याक फाटीं आपोवपाची मागणी केली. ऑक्टोबर 1941 त दोनूच मुखेल पक्ष वेंचून आयलें, पूण वावराड्याच्या पक्षान हेरांकडेन तडजोड केलीना. निमणे, झुजाच्या काळाखातीर कारभार चलोवपाखातीर एका मंडळाची नेमणूक जाली, पूण ह्या मंडळाचो कारभार फाव तसो जालोना.
कर्टिन अधिकाराचेर आयलो आनी जपानान घुरी घाली. (7 डिसेंबर 1941) ऑस्ट्रेलियान ह्या संकश्टाक बरेभशेन जाप दिली. झुजाउपारंत ऑस्ट्रेलियाच्या परराश्ट्र धोरणांत म्हत्वाचो बदल जालो. झुजा काळांत ऑस्ट्रेलिया आनी अमेरिका एकमेकांक बरेंच लागीं आयले. ऑस्ट्रेलियांतय साम्यवादाआड जाणविकाय बरीच आशिल्ली. 1951 वर्सा, अँझूस कबलात जाली. ऑस्ट्रेलिया सीटो संघटनेचोय प्रतिनिधी जालो. 1956 वर्सा, सुएझ प्रस्नाचेर ब्रिटनाक तेंको दिवपी कांय राश्ट्रांमदीं ऑस्ट्रेलियाय आशिल्लीं. राश्ट्रकुल आनी संयुक्त राश्ट्रांवरवीं आशियांतल्या देशांकडेन ऑस्ट्रेलियान संबंद जोडले.
1955 सावन वावराड्यांच्या पक्षांत फूट पडली आनी तातूंतल्या कांय जाणांनी नवो डॅमोक्रॅटिक पक्ष निर्माण केलो. वावराड्यांच्या पक्षाचेर साम्यवाद्यांक तेंको दिल्ल्याचो आरोप जालो. चीनाक मान्यताय दिवपाच्या प्रस्नावेल्यान हे मतभेद सुरू जाले. 1955 ते 1972 ह्या काळांत ऑस्ट्रेलियाच्या सत्तेमळार बरेच बदल जाले. होल्ट, जॉन, गॉर्टन, मॅकमाहॉन हे पंतप्रधान जाले. 1972 वर्सा वावराड्यांच्या पक्षाचो फुडारी
