शास्त्रसाहिय: व्याकरण, छंद-शासत्र, अलंकार, काव्यरस आनी हेर शास्त्रीय स्वरूपाच्यो रंथरचना ह्या साहित्य प्रकारांत आस्पावा. साळवाचे ‘रसरत्नाकर’, ‘शारदाविलास’, भट्टकलंकाचो ‘शब्दानुशासन’, गुणचंद्राचो ‘छंदोस्सार’,तिरूमलार्याचो ‘अप्रिमवीरचरिते’, बोम्मरसाचो ‘चतुरास्य’, वीरसाजाचो ‘वैध्यसंहिता सारार्णव’ हे ग्रंथह्या प्रकारांत आस्पावतात.
जानपद साहित्य तशेंच यक्षगान:यक्षगान हें संगीत-नृय-प्रधान आनी विनोदी संवादान नटिल्लें एक लोकनाट्य आसून ताका शास्रीय बसका आसा. यक्षगानांत पुराणीक कथांवरीच इतिहासीक कथा आसा. पार् सुब्ब हें जाय्या यक्षगानांची रचना केल्या.
आर्विल्लो काळ: (१९ व्या शतमाना उपरांत) आर्विल्लो काळ सादारणपणान न भागांनी वांटला. पयलो काळ १९०० ते १९४० मेरेन चलता. ह्या काळखंडाक ‘नवोदय युग’ म्हणटा. ह्या काळांत कन्नड साहियान स्वाताच्या दायजाच्या अभुमानासावन आनी भारतीय सुटके-झुजाचे चळवळीसावन प्रेरणा घेतली. १९४० ते १९५० हो काळ त्या काळांतल्या इतिहासीक घडणुकांनी प्रभावित जाल्लो. पयल्या आनी तिस-या काळांक जोडपी ह्या मध्यकाळाक ‘प्रगतिशील काळ’ म्हण्टात. सामान्य भौसाच्या सुख-दुख्खाचें चिरण ह्या काळांत जालें. कन्नड साहित्याच्या परिवर्तनाचो तिसरो काळ १९५० सावन सुरू जा. ताका ‘नवयुग’ म्हण्टात. आर्विल्ल्या काळांत कन्नड साहियांत कथा, लघुका, कादंरी, नाटकां, निबंद, काव्य आनी हेर प्रकार आयले. तेचपरी हें साहित्य तळागाळाच्या लोकांमेरेन पावलें. आर्विल्ल्या काळांतल्या कन्नड साहाचे सार फुडलेरेन आसा.
काव्य: एकुणिसाव्या शतमानाच्या शेवटाक, होसगन्न्ड (नवकन्न्ड) मदल्या कवितेची सुरवात जाली. पंजे मंगशेराव, जी. नरसिंहाचार, हि यंगडी नारायणराय हांणी स्वतंत्र भावगींचे रचनेक आनी अणकाराक सुरवात केली. रणाट्ता कवींमदीं ‘नव काव्य’ ची गोडी लावप्यांमदीं श्री. बी. एम्. श्रीकंठ्या (१८८६-१९४६) मुखेल आसात. ताचीं कवनां ‘होंगनसुगळु’ नांवान उहवाडाक आयल्यांत. भावगीत लेखनां कुवेंपु हाणें मोलाची भर घाल्या. चे कोळलु, नविलु, पांचजन्य हे भावगीतझेले ऊंच पांवड्याचे आसात. द. रा. बेद्रें हाणें ‘अंबिकानयद्त’ ह्या टोपणनांवान गरि, नादलीले, उल्लयलें, नाकुंतंति, मर्यादे ह्यो रचना अप्रुप आसात. एम. गोविंद पै, साली रामचंद्रराव, डी.व्ही.गुंडप्प, पु.ति. नरसिंहाचार्य, राजररत्नम्, मास् वेंकटेश अयंगार उर्फ श्रीनिवास (१८९९-१९८६), रं. श्री. मुगळी उर्फ रसकरंग, एस. व्ही. परमेश्वरभट्ट, कडेंगोडलु हे ह्या काळआंतले म्हत्वाचे कन्नड कवी जावन आसात. नवकव्याची सुरवातपंजावर सदशिवराय पट्टणशेट्टी, यू.आर. अनंतमूर्ति, चेन्नय हे नवकाव्याचे परंपरेंतले दुसरे कवी जावन आसात. कवयित्रीमदीं जयदेवीताई लिगाडे आनी पार्वतीदेवी हेगडे हांची नामना आसा.
कादंबरी: बी. वेकटाचार्यान बंगाली कादंब-याचो अणकार करून कन्नडांत पयलेंच खेपे कन्नड कादंबरी हाडली. कन्नडांली पयली स्वतंत्र कादंबरी रेंटल वेंकट सुब्बराव हाची ‘केसरी विलास’ (१८९५) ही जावन आसा. एम. एस्. पुट्टणाची ‘माडिद्दुण्णो महाराय’ ही कन्नड भाशेंतली कादंबरीचें बसकेंत बसपी पयली साहियकृती आसली. गळगनाथ, वासुदेवाचार्य केसूर हे सुर्वेच्या काळांतले म्ह्वाचे कादंबरीकार आसात. १९२० ते १९३० हें कन्नड कादंबरीचें भांगरायुग मानतात. ह्या काळांतल्या कांय म्ह्वाच्या साहित्यिक आनी ताच्या साहित्यकृतीमदीं शिवराम कारंत (चोमन दिडि, मरळि मण्णिगे, औदार्यद उरूळल्लि, अळिद मेले), यशवंत चित्ताल(मूरू दारिगळु), शांतिनाथ देसाई (मुक्, विक्षेप), त. रा. सुब्बराव (कंबनिय कुयिलु, रक्तरात्रि, तिरूगुबाण), आनंद कंद (सुदर्शन), मास् वेंकटेश अय्यगांर(चिक्कवीर राजेंद्र) हाचो आस्पाव जाता.
कथा: कन्नड कथेची बुन्याद एम्. एन्. कामत, पंजे मंगेशराव, वासुदेवाचार्य केरूर हांणी घाली. कन्नड कथाकारांमदीं श्रीनिवास हाणें कथा-साहित्यांत मोलाची भर घाल्या. ताचे समकालीन नवरत्न रामराव, ए.आर. कृष्णाशास्त्रि, एस. जी. शस्त्रि हेयफांकिवंत कथाकार आसले.स्वतंत्र्या उपरांतच्या काळांत ‘नवकथा’ हो प्रकार हाताळप्यांमदी रामचंद्र शर्मा, यू. आर. अनंतमूर्ति, के. सदाशिव, पी. लकेश, शांतिनाथ देसाई, यशवंत चित्ताल, पूर्णचंद्र तेजस्वि हांचो आस्पाव जाता.
नाटक: ह्या काळखंडां नाटकाच्या मळार पौराणिक, इतिहासीक, समाजीक अशा विशयांचें हाताळप जालें, तातूंत संगितीका, एकांकिका, नभोनाट्य हांचो आस्पाव जाता. ‘इग्गप हेग्गडेय प्रहसन’ (१८८७) हें कन्नडांतलें पयलें समाजीक नाटक आसलें. ह्या शतमानांत समाजीक नाटकांची एक साखंळ टी.पी.कैलासम हाणें निर्मीली. वैध्यन व्याधि, होम्रूलू, हुत्तदल्लि हुत्त, टोळ्ळु गट्टि, कीचक हीं तांची कांय नाटकां जावन आशात. हेर नामनेच्या नाटककारांमदी श्रीरंग (उदरवैराग्य वैघराज दरिद्रनारायण, हरिजन्वार), शिवराम कारंत (बित्तिदबेळे, गर्भगुडि, हेगादरेनु, जंणद जानकी), कुर्वेपू(रक्ताक्षि,बिरूगाळि), संस (विगड विक्रमराय, सुगुणगंभीर),श्रीनिवास (शिवछत्रपति, मंजुळा) हांचो आस्पाव जाता. कन्नड नेकांत नवे प्रयोग घडोवप्यांमदी गिरीश कार्नाड (हयवदन, ययाति, घलक), चंद्रशेखर कंबार (ऋष्यशृंग), पी.लंकेश (एळु नाटकगळु), बालनट्य रचप्यांमदी होयिसळ (आगिलिन मगळु), जी. सदाशिवय्य (सौपिन सागर) हांचो आस्पाव जाता.
चरित्र, आत्मचरित्र, निबंद,प्रवासवर्णन, गौरवग्रंथ, वैज्ञानीक वा शास्रीय साहिय, वैचारीक बरप, तत्वज्ञानपर बरपावळ, साहितसमीक्षा ह्या वेगवेगळ्या साहितप्रकारांनी कन्नड साहित्य गिरेस्त जालां ज=हूंतलीं कांय वेंचीक बरपावळ आनी साहित्यीक फुडले तरेन आसा. चरित्र: च. वासुदेवय्य (छत्रपि शिवाजी), डी. व्ही. गुंडप्पा (हगलुगनसुगळु, अलेयुव मन). प्रबासवर्णन: शिवराम कारंत (अबूवुंद बरामक्के, अपूर्व पश्र्चिम), कृष्णानंद काम (नानू अमेरिकेगे होगिद्दे). वैचारिक साहीत्य आनी संशिधन: शं. बा. जोशी. साहित्य समीक्षा: बी.ए. श्रीकंठ्य्य, श्रीनिवास. भाशाशास्त्र: एच. एसए बिळगिरि. के. शंकरभट्ट, प्र.गो. कुलकरणि.
पुरस्कार, तस्त्रीप: साहित्य अकादेमीचे वर्सावळीचे पुरस्कार जोडपी कन्न्ड साहित्यिक फुडलेतरेन आसात. १९५८: डी. आर. बेंद्रे, १९५९: के. एस्. कारंत, १९६०: ‘ विनायक’ (व्ही . के . गोकाक), १९६१: ए. आर. कृष्ण शास्त्रि, १९६२: देवुडू नरसिंह शास्त्रि, १९६४: बी पुट्ट स्वामैय्या, १९७२: एस्. एस्ए भूसनूरमठ, १९७३: न्ही सितारामय्य, १९७४: गोपाळकृष्ण अडिग, १९७५: एस्. एल्. भैरप्प, १९७६: एम. शिवराम: १९७७: के. एस्. नरहिंसस्वामि, १९७८: बी. जी. एल्. स्वामि, १९७९: ए. एन. मुर्तिराव, १९८०: गोरूर रामस्वामी अय्यंगार, १९८१: चेन्नवीर कणवि, १९८२: चदुरंग, १९८३: यशवंत चित्ताल, १९८४: जी . एस् शिवरूद्रप्पा, १९८५: टी. आर. सुब्बाराव, १९८६: व्यासराय बल्लाळ, १९८७: पूर्णचंद्र तेजस्वि, १९८८: शंकर मिकाशि पुणेकर, १९८९: हा. मा. नायक. (१९५७ आनी १९६३ वर्सा हे भाशेंत कोणाकूच पुरस्कार मेळूंक ना.)- कों. वि. सं. मं.
कन्या
- (व्हिर्गो). भारतीय राशिचक्रांतली सवी रास. उत्राचो निमाणचे तीन चरण (चतुर्थांश); हस्त नखेत्र आनी चिराचे पयले दोन
