कितल्योशोच जाती, जमाती आनी वंश (चड करून युरोपीय) हांची भरसण आसा. युरोपांतल्यान हांगा आयिल्ले पंगड विंगड विंगड वाठारांनी राबितो करून रावल्यात. देखीक- न्यूयॉर्क शार. हांगा आजुनूय आयरीश, ज्यू, जर्मन, इटालियन ह्या सारके लोक आपापले पंगड करून आसात. पूण एक भाशा, संचारण आनी शिक्षण हातूंतलो एकसुत्रीपणा ह्या गजालीक लागून जाती वंशाच्यो वण्टी स्पश्टपणान मोडून पडटना दिसतात.
वंशीक नदरेन हांगा वर्गीकरण करप शक्य जायना पूण कोराच्या नदरेन वर्गीकरण शक्य आसा. हांगाचे सुमार 84.27% लोक गोरे कातीचे, 12.1% काळे आनी उरिल्ले हेर आसात.
धर्मीक नदरेन 1980 मेरेन हांगा 40.0 % लोक प्रॉटेस्टंट, 30.0 % रोमन कॅथलिक, 3.2% ज्यू आनी उरिल्ले मुसलमान, हिंदू, नास्तिक आनी हेर विंगड विंगड धर्मांचे आसात.
सगळ्यांत पयलीं ह्या देशांत युरोपांतल्यान येवन स्पॅनिश लोकांनी राबितो केल्लो. उपरांत फ्रेंच, डच, ब्रिटिश आनी स्विडीश लोक हांगा येवन रावले. हांगाचे मुळचे लोक रेड इंडियन हे आदिवासी. उपरांतच्या काळांत चिनी, जपानी, फिलीपिनो आनी आशियाई, मेक्सिकन आनी आफ्रिके वटेनच्यान लोक हांगा येवन रावंक लागले. इतल्या विंगड विंगड वाठारांतल्यान येवन लेगीत हांगाचें लोक हें अकवटीत राश्ट्र घडोवपांत यशस्वी जाले. सद्या हांगाचे मुल रेड इंडियन बरेच उणे जाल्यात आनी ते फकत कांय थारावीक वाठारांनी सांपडटात.
हांगा स्पश्टपणान फरक जाणवता तो म्हळ्यार काळ्या आनी गोऱ्या लोकांचो. हांगा समाज जागृताय आनी सरकारी पांवड्या वयल्या यत्नांक दाद दिनासतना काळ्या-गोऱ्यां मदली दुस्मानकाय आयज मेरेन पळोवंक मेळटा. निर्गो लोकांनी तरांतरांच्या चळवळींतल्यान आनी संघटनांतल्यान आपल्या आड जावपी अन्यायाचेर जाप मागल्या. बरेच निग्रो ताका किरिस्तांव धधर्मांत मेळपी वायट वागणूकेक लागून मुसलमान जाल्यात. ‘ब्लॅक मुस्लीम’, ‘क्रुझेडर्स’ ह्यो काळ्या लोकांच्या हक्कां खातीर झूजपी संघटना आनी ‘कू क्लक्स क्लॅन’ सारकी काळ्यांचो द्वेश करपी संघटना ह्या देशांत आसा. हांगाच्या समाजांत गुन्यांव करपाचें प्रमाण आनी विज्ञान युगांतल्यान आयिल्ले विफलतेचें प्रमाण बरेंच दिसून येता. कितल्याशाच समाजशास्त्रज्ञांनी ह्या विशयाचेर बरीच बरपावळ केल्या. हिप्पी पंथा सारके समाजाचीं स्वताचेर बंधनां आपणावंक न्हयकार दिवपी तरांतरांचे पंथ ह्या देशांत उदेल्यात.
सादारणपणान हांगाचें जीवनमान संवसारांतल्या हेर देशां परस बरें. दिसपट्ट्या गरजेच्या नस्तूंचो हांगाच्या लोकांच्यो कल्पना हेर देशां परस वेगळ्यो आसात. स्वताचें वाहन आसप ही हांगाच्या लोकांची नित्याची गजाल. यांत्रिकीकरणाच्या उदरगतीक लागून लोकांचें जिवीत उण्या कश्टांचे आसा. गिरेस्तकायेक लागून समाजाची विचारसरणी हेर देशांतल्या समाजापरस वेगळी आशिल्ल्याचें स्पश्टपणान जाणवता.
कला, खेळ आनी मनोरंजनाच्या हेर साधनांची हांगा बरीच उदरगत जाल्या. फकत उदरगतच न्हय तर तातूंत विंगड विंगड प्रकारचें खाशेलेपण आसा. चित्रकला, शिल्पकला, वास्तूशिल्प ह्या मळांचेर अमेरिकन लोकांनी संवसारभर नामना मेळयल्या.
चित्रकलेच्या मळार हांगा उदरगत जायत गेल्ली ती कांय मुखेल काळखंडां भितर सदळपणान विवर्सूंक येता.
चित्रकलेची सुरवात हांगा प्रतिमाचित्रण जाली. सतराव्या शतचमानांतलें प्रतिमाचित्रण चडशें मूळ यूरोपीय धर्तेचें अनुकरण आशिल्लें. ह्या काळांतले मुखेल चित्रकार म्हळ्यार इंग्लंडांतल्यान आयिल्ले जॉन स्मायबर्ट (1688-1751), पीटरपेलम, आनी जॉसेफ ब्लॅकबर्न, स्वीडनांतलो गस्टाव्हस हेसीलियस (1682-1755), हॉलंडांतलो जॉन व्हँडर्लिन (1776-1852) हे आसात. युरोपीय शैलींतलें सांकेतिक प्रतिमाचित्रण जॉसेफ बॅजर, रॉबर्ट फीक, राल्फ अर्ल हांच्या चित्रांनी दिसता. चार्ल्स पील आनी जॉन क पली हें अठराव्या शतमानांतले म्हत्वाचे चित्रकार. प्रतिमाचित्रणांत एक खाशेलें वेगळेपण गिल्बर्ट स्ट्यूअर्टच्या चित्रांनी दिसता.
अठराव्या शतमानाच्या दुसऱ्या अर्दांत अमेरिकन चित्रकार भूभाग चित्रणाकडेन चड लक्ष दिवंक लागले. हेनरी इनमन, विल्यम मावंट (1808-67), ईस्टमन जॉन्सन (1824- 1906) आनी जॉर्ज बिंगॅम हें सुरवेचे भूभाग चित्रकार. जॉन ऑडुवॉन हो अमेरिकेंतली सुकण्यांचे चित्रण करपी म्हत्वाचो चित्रकार. एकुणिसाव्या शतमानांत ‘हडसन रिव्हर स्कूल’ ह्या नांवान वळखतल्या संप्रदायांतल्या चित्रकारानी स्वछंदतावादी भूभागचित्रणाची उदरगत केली. टॉमस डाऊटी (1793-1856), टॉमस कोल (1801-48) हे चित्रकार ह्या संप्रदायाची बुन्याद घालपी आशिल्ले. हांच्या भायर अॅशर ड्यूरँड (1793-1886), जॉन केन्सेट (1813-72) आनी फ्रेडरीक चर्च ह्या हेर चित्रकारांनी ही कला नामनेक पावयली.
अमेरिकेंतल्या यादवी झुजा उपरांत इतिहासीक चित्रण आनी वण्टीचित्रांच्या मळार लॉयत्से (1816-68) ह्या चित्रकारान म्हत्वाचो वावर केलो. ताच्या आनी अॅल्बर्ट बीअरस्टॅट (1830-1902) हाच्या चित्रांतल्यान लोकांच्या अभिरुचीचें दर्शन घडटा.
एकुणिसाव्या शतमानाच्या दुसऱ्या अर्दांतच जॉर्ज इनिस (1824-94) आनी विल्यम हंट (1824-79) हाणी अमेरिकन स्वछंदतावादी संप्रद ‘’ ‘’ यांत फ्रांन्सातल्या बार्बिझाँ संप्रदायाचो प्रभाव ह्या काळांत स्पश्टपणान दिसून येता. जॉन ला फार्ज (1835-1910) ह्या पॅरिस हांगा चित्रकला शिकून आयिल्ल्या चित्रकारान धर्मीक स्वरुपाच्या वण्टीचित्रणांनी आनी कंवचेचित्रण (स्टेन्ड ग्लास) चित्रकलेंत विंगडपणा हाडलो. मेरा कसॅट (145,1926), जॉन ट्वाक्टमॅन (1853-1902) चायल्ड हॅसम (1859-1935), अन्सर्ट लॉसन (1873-1939) हें फ्रेंच दृक्प्रत्ययवादाच्या प्रभावा खाला आशिल्ले. जॉन सार्जेट (1856-1925) हांची चित्रकला उच्च वर्गान बरीच तोखेल्ली.
विसाव्या शतमानांत चित्रकलेची उदरगत चड नेटान जावंक लागली. ‘द एट’ ह्या नव्या पंगडान चित्रकलेच्या मळार वेगळो प्रवाह हाडलो. हातूंतले चित्रकार म्हल्यार मॉरिस प्रेंडरगास्ट, आर्थर डेव्हिस, रॉबर्ट हेनरी, जॉर्ज लक्स, विल्यम ग्लॅकेन्झ, जॉन स्लोन, अर्न्स्ट लॉसन,आनी एव्हरेस्टशिन हे आशिल्ले. ह्या पंगडांत आनी ‘असोसिएशन ऑफ अमेरिकन पेंटर्स अँड स्कल्प्टर्स’ हांणी फउडाकार धेवन थारायिल्ले प्रदर्शन ‘आर्मरी शो’ (1913) हें अमेरिकेच्या चित्रकलेच्या इतिहासांत म्गत्वाचे आनी क्रांतीकारक अशें मानतात. यूरोपांतली नवअभिजातवादी, स्वछंदतावादी, घनवादी, अप्रतिरुपतावादी, आनी अभिव्यक्तिवादी आशिल्लीं तरांतरांची चित्रां ह्या प्रदर्शनांत आशिल्लीं. ह्या प्रदर्शनाच्या प्रभावांतल्यान अमेरिकन चित्रकलेंत अप्रतिरुपतावादी चित्रणाक सुरवात जाली. जॉझेफ स्टेला (1880-1946), चार्ल्स डेमूथ (1883-1935) स्ट्यूअर्ट डेव्हिस (1894-1964) हांच्या करप्यांमदीं जॉर्ज बेलोझ आनी रॉकवेल केंट हांची नांवां आसात. एडवर्ड हॉपर, चार्ल्स बर्च फील्ड, जॉन मारिन हेय ह्या काळांतले नामनेचे चित्रकार आसात. चार्ल्स शीलर, जॉर्जिया ओकीफ, पीटर ब्लूम हांणी ह्या प्रवाहांत मात्सो विंगडपणा हाडलो. अमेरिकन चित्रकलेंत सामाजीक जाणीवेची अभिव्यक्ती करपी प्रवाह बेनशाहन, फिलीप एव्हरगुड, जेकब लॉरेन्स, मोझेस सॉयर आनी राफाएल सॉयर हांणी हाडलो. ग्रँडमा मोझेसची भुरगेपणांतल्या गांवच्या जीणेचेर आदारिल्ली प्राकृतीक चित्रां नांवाजिल्लीं आसात.
1940 उपरांत अप्रतिरुप-अभिव्यक्तीवाद चड प्रभावी आसा. सद्या हांगाचे विंगड विंगड प्रवाहांची भरसण दिसता.
हांगा दरेक शारांत कलासंग्रहालयां आसात. नामनेचें संग्रहालय ‘नॅशनल गॅलरी’ (वॉशिंग्टन डी. सी), देशांतलें सगळ्यांत व्हड ‘मेट्रोपॉलिटन म्युझियम’, ‘म्यूझियम ऑफ मॉडर्न आर्ट’ आनी गुगॅनहायम
