जगम – जडवाद आनी तातूंत देवांच्यो उत्सवमूर्ती दवरतात. जगन्नाथाचो रथ सगळ्यांत व्हडलो आसून ताका १६ चक्रां आसतात. बलरामाच्या रथाक १४ चक्रां आनी सुभद्रेच्या रथाक १२ चक्रां आसतात. देवळांतल्यो मुर्ती रथांत हे दैतपती, ब्राह्मण सोडून हेर जातीतले आसून ते आपणाक ओरिसांतले पूर्विल्ले जमातीचे वंशज आसात, अशें म्हण्टात. हांचे जगन्नाथाकडेन प्रत्यक्ष भावासारकें नातें आसा, अशी एक आख्यायिका प्रचलित आसा. जगन्नाथचो रथ साक्षात वेिश्वकम्यान तयार केल्लो अानी हो रथयात्रेची देवळांतल्या सिंहद्वारापसून रथयात्रेक सुरवात जाता आनी हांगाच्यान कोंकणी विश्वकोश : १ भाकारमान, वस्तूमान, घनता, गती, तापमान, विद्युत्भार हांकां भौतिक गुणधर्म म्हणू येतात. पूण भौतिक गुणधर्माची व्याख्या करप शक्य ना आनी भौतिक गुणधर्माची पुराय वळेरीय करूंक जमना. पूण भौतिक गुणधर्म म्हळ्यार कसल्या प्रकारचे गुणधर्म हें सहज समजूं येता. गुणधर्माची जाणवीकाय, इत्सा, सुखदुख्ख नियाळपाची शक्त हे गूण आसात. भौतिक वस्त म्हळ्यार अशी वस्त जिच्यांत फकत भौतिक गुणधर्म आसात, म्हळ्यार मानसिक गुणधर्म नात. जडवादाचे नदरंतल्यान असल्या भौतिक वस्तुंकूच स्वतंत्र आनी स्वायत्त अशें अस्तित्व आसता. आत्मो, मन, चैतन्य ह्यो गजाली कुडीचेच एक आंग सुमार देड केिमी. अंतराचेर आशिल्ल्या जनकपूर वा इंद्रद्युम्नप्रासाद नांवाच्या स्थानामेरेन ती वता. शंय तीन दोस रावन ही रथयात्रा परत येता. गोकुळांतल्यान श्रीकृष्ण मथुरेक वता, अशी हे रथयात्रेफाटली कल्पना आसा. थंयच जगन्नाथाक मेळपाखातोर साक्षात लक्ष्मीदेवी येता, असो भाविकांची स्कमज आसा. जगन्नाथाची रथ हुजारांनी यात्रेकरू हातान ओडीत, मिरयत व्हरतात. ही रथ ओडपाक जो मदत करता, तो जल्ममरणाच्या चक्रांतल्यान मुक्त जाता असो भावार्थ आसा. ह्या रथाच्या चक्रापोंदा सांपडून मरण येता ताका मोक्ष मेळटा अशी वदंता आशिल्ल्यान हे अंधश्रध्देक लागून आदल्या काळांत केितलेशेच भावेिक यात्रेकरु रथाफुडें पडून प्राणत्याग करताले. रथयात्रा सोंपतकच ह्या – कीं. वि. सं. मं. जगमः (मराठी-जुगुरु, जग्गन; हिंदी- पनेि-आम्ला, तालिसपत्री; कन्नड-अब्लू संस्कृत-तालिश; इंग्लीश-पुनेिआला प्लम; लॅटीन फ्लॅकोर्टिया कॅटफ्रेंक्टा; कूळ- फ्लॅकोर्टिएसी), ल्हान पानझडी आनी मध्यन आकाराचो रुख. सुमार ९.२० मी. ऊंच आनी ०.८-१.५ मी. रुंद. हो रुख ब्रह्मदेश, मलाया, सिंगापूर आनी भारतांतल्या चडशा सगळ्या जंगली वाठारांनी मेळटा. कोंकणांत आनी उत्तर भारतांत ह्या रुखाची लागवड करतात. ह्या अशीर आनी दोनूय वटेन चकचकीत आसतात. उबाळाच्या दिसांनी हीं पांच ते धा एकलिंगी फुलां येतात. तांकां पाकळ्यो आसनात. ह्या झाडाक निळसर काळ्या रंगाचीं, लिंबाएदी लांबोडीं-वाटकुळीं, आंबट-गोड फळां जातात. तातूंत धा ते चवदा थपकटयो बियो आसतात. पित्त वाडल्यार आनी फेिग्दाच्या (यकृताच्या) दुखण्याचेर हों पडटात. ह्या झाडाचें लांकूड कोरान तांबडें, जड आनी खुसखुशीत आसता अनी ते बरें चकचकूक शकता. ह्या लांकडापसून चडकरून - कॉ. वि. सं. मं. जडव्नTद (Materialism): अचेलन वा जडवस्त वा जडद्रव्य (matter) अस्तित्व जडवस्तूक लागून आसा, अशे मानपी एक तत्त्वगिन्यान. आत्मो, चैतन्य वा मन हांकां अस्तित्वूच नासता, अशे कांय खर जडवादी मानतात जाल्यार हेर कांय जडवाद्यांच्या मतान ह्या गजालींच्या जडवाद समजून घेवपाखातीर पयली जडवस्तू म्हळ्यार कितें तें समजूचे पडटलें. सादारणपणान जडवस्तू वा भौतिक वस्तू म्हळ्यार जे वस्तूक अवकाशांत सुवात आसता, जी काळांतरान बदलत वता आनी Ա Աֆ: चैतन्याक, कुडीभायर स्वतंत्र, स्वायत्त अशे अस्तित्व नासता. इतिहासः जडवाद ह्या तत्त्वगिन्यानांतले विचारधारेक बरोच पोरनो इतिहास आसा. अस्तंतेच्या तत्त्वगेिन्यानाच्या मळार आयोनियन परंपरतलो विचारवंत थेल्स (इ.स.प. सवे शतमान) हाणे संवसाराची उत्पत्ती आनी सद्याची स्थिती हांची संबंद मुळाव्या द्रव्यांभितर जावपी बदलांकडेन जोडिल्लो. अॅनक्सँगोरस (इ.स.प. सुमार ५००-४२८), सॉक्रेटीस (इ.स.प. सुमार ४७०-३९९) आनी प्लॅटो (इ.स.प. सुमार ४२८-३४८) हांणी मन वा आत्मो हांकां भौतिक वस्तूंपरस वेगळे अशें अस्तित्व आसता, अशें मत उक्तायल्लें. एम्पेडोक्लीस (इ.स.प. सुमार ४९०-४३०) हाणे पृथ्वी, उदक, तेज आनी वायू ही मूळ द्रव्यां मानली; आनी तांचे संघटन वा विघटन मोग आनी द्वेश ह्या दोन शक्तींक लागून घडटा, अशें ताचे मत आशिल्लें. पूण ह्यो शक्ती मानसिक काय भौतिक हाचेर ताणे स्पश्ट प्रस्न वा जाप दिवंक ना. ल्युसीपस (इ.स.प. सुमार ४५०) आनी डेमॉक्रीट्स (इ.स.प. सुमार ४६० ते ३६०) ह्या अणुवाद्यांनी जडवादी विचार स्पश्ट केले. ना, सगळ्यो वस्तू अणुंच्योच जाल्ल्यो आसतात, हो सिध्दांत म्हळ्यार अणुंपसून जाल्ल्यो काती जेन्ना ज्या अणूचो आत्मो तयार जाल्लो आसता मानताले. एपिक्यूरस (इ.स.प. ३४२-२७०) आनी लुक्रोशीयस (इ.स.प. सुमार ९६-५५) हांणीय ल्युसीपस-डेमॉक्रीट्स हांचो अणुवाद ताका मात्शे वेगळे मोडण दिवन आपणायलो आनी ते बुन्यादीचेर एक नैतिक जिवीतमार्ग आदारलो. सगळे तरच्या धर्मीक अंधश्रध्दांकडल्यान सुटावो आसता; भौतिक सृश्टीच्या संदर्भातूच मनशाक वेव्हार करूंक येता, मनशाची निती उबी रावल्या. मध्य युगांत किरिस्तांव धर्मशास्त्र आनी अॅरिस्टॉटलच्या मतांचो प्रभाव युरोपांतले विचारसरणेचेर आशिल्लो. पूण सतराव्या शतमानांत प्येअर गासँदी (१५९२-१६५५) आती थॉमस हॉब्स (१५८८-१६७९) हांणी दिलें. ताच्या मताप्रमाण सगळ्यो भौतिक वस्तू अणुच्योच तयार जातात; मनशाचे गिन्यान, निमणे भौतिक वस्तूंतल्यान मनशाक ज्यो संवेदना प्राप्त जातात, तांच्याचपसून तयार जाल्ले आसता. पूण गासँदी देवाचे अस्तित्व मानतालो आनी ताका लागून सगळे अणु देवान निर्मिल्यात अशें ताचे मत आशिल्लें. हॉब्स हाचो जडवाद वेगळे तरची आशिल्लो. भौतिक वस्तूक वा जडवस्तूकच अस्तित्व आसता, जे कितें आसा ताचे जडवस्तू जडवस्तू म्हळ्यार आपल्या अणभवाच्या भायर आस्तित्व आशिल्ली आनी
