काळ आसा.कांय सप्तकांच्या अंतरान ३ मात्रा पिवपाक दिल्यार हाचो गूण ३ वर्सां मेरेन उरता.हालीं हें वासीन भारतांतूय मेळटा.
हो जोर येवन वतकच दूयेंत मनशाची चड जतनाय घेवंची पडटा.रोगी अशत्त्क जाल्ल्यान चलतना,कसलीय हालचाल करतना वा आहार घेतना ताका खूब सांबाळचो पडटा.ताका पचपाक ल्हव पूण पुश्टीक अन्न पातळ रुपांत दिवप चड गरजेचें आसता.देखीक -फळांचो रोस,गोड खीर,दूद,सूप,पेज आनि हेर.एकदां हो रोग येवन वतकच चड करून तोपरतून जायना.पूण एकाद्रे व्यक्तीक दोन-तीन खेपे टायफॉयड जाल्ल्याचींय उदाहरणां आसात.अशत्त्कपण,चड कश्ट हांकां लागुनूय ह्या रोगाचें प्रमाण चड आसता.कांय रोग्यांभितर जोर परतुपाची शक्यताय आसता.पयलींच अशत्त्क जाल्ल्या रोह्याचो जोर परतलो जाल्यार तो चड भिरांकूळ जाता.अशा वेळार रोग्याक केन्ना केन्नय मरण लेगीत येता.
दुयेंत मनशाक बरी नितळ हवा खेळटा अशे कुडींत सुशेगाद न्हिदोवन दवरचो.ताका कसलेय तरेचो त्रास वा कश्ट जावंचे न्हय म्हणून जतनाय घेवंची.दीसपट्टें आंग पुसून घेवप,गरज पडल्यार ताका कुडींतल्यान भायर व्हरचेपरस थंयच मुतपाक वा संडासाक तस्त दिवचें.अशेम केल्ल्यान दुयेंत मनशाक शारिरीक कश्ट जायनासतना सुसेग मेळटा.तशेंच ताच्या आहारांत 'ब'जीवनसत्व चड प्रमाणांत वापरचें.ह्या दुयेंसापसून जतनाय घेवपाखातीर सदांच उदक खतखतावन पियेवंचें.जेवण-खाण धांपून दवरचें.घराभोंवतणचो वाठार नितळ दवरचो.जात्रा,वसतीघरां,खानावळी वा झुजामळांचेर ह्या रोगाचें प्रमाण चड आसता.
खूब लोग एकाच वेळार एकठांय आशिल्ल्यान वसो येवपाचो संभव चड आसता.अशा सुवातींनी नितळसाणेची चड जतनाय घेवप शक्य नासता.पूण अशा वेळार वयर उल्लेख केला,तसलें एकाद्रें वासीन करून घेतल्यार ह्या दुयेंसापासून राखण जावं येतां. -डॉ.आनंद हळर्णकार
टाळ:एक घन वाद्य.दोन पितुळचे कुडके घेवन तांकां खोलगट वा दोण्याचो आकार दिल्लो आसता.ह्या कुडक्यां मदीं थोडोसो उंचवटो आसता.ह्या उंचवट्याचे मदीं बुराक करून तातूंत दोरी गुंथतात आनी उंचवट्या भितल्ले वटेन दोरयेची गांठ मारतात.हे दोन कुडके दोन हातांनी घेवन तांचो एकामेकांचेर आघात करून ताल धरतात.केन्नाकेन्नाय टाळ एका हातांत घेवनय वाजयतात.ह्या वाद्याचो उपेग देवळांत भजन,किर्तन आदी प्रसंगां वेळार वा आरत्यां वेळार ताल धरूंक करतात.
-कों.वि.सं.मं.
टाळेबंदी:उद्देगीक मळार मालकाचे हितसंबंद राखपी एक उपाय.उद्देगीक मळार कामगार तशेंच मालक हांच्या हितसंबंदांत जेन्नाअ तंटो निर्माण जाता,तेन्ना निमाणो उपाय म्हणून कामगार संपाचो आदार घेतात आनी मालक टाळेबंदीचो आदार घेता.टाळेबंदी म्हळ्यार आस्थापनाच्या दाराक टाळें म्हळ्यार कुलूप,लावन काम बंद दवरप.उद्देगीक कलह कायदो १९४७ च्या प्रमाण कामगारांक कामार येवपापसून आडावन धरपाची तरतूद आसा.जेन्ना कामगार आनी मालक हांचे तडजोडींतल्यान समाधानी असो तोडगो भायर सरना तेन्ना कामगारांनी केल्ल्या संपाक जाप म्हणून वा संपाच्या काळांत हिंसात्मक कर्तुपां जालीं वा जावपाचीं आसात अशें दिसलें जाल्यार अशा वेळार आस्थापनाचे सुरक्षीततायेचे नदरेन टाळेबंदी जाहीर करप जाता.
संपांत तशेंच टाळेंबदींत कामगारांचें आनी मालकाचें दोगांयचें नुकसान जावना अर्थीक आनी समाजीक परिस्थीती इबाडटा.ही नुकसानी लक्षांत घेवन कामगार तशेंच मालक ह्या अतिरेकी उपायांकडेन पावचे न्ह्य म्हणून आनी दोगांयमदीं समंजस संबंद प्रस्थापीत करपाचे हेर कायदेशीर उपाय आसात.तेखातीर कामगार न्यायालय,उद्देगीक न्यायालय,चौकशी न्यायालय्हांची तरतूद केल्या.१९४७,१९५३ आनी १९८४ च्या उद्देगीक कलह कायद्याप्रमाण ह्या न्यायालयांनी चलपी तंट्यासंबंदींचे निर्णय लागचेपयलीं संप वा टाळेबंदी बेकायदेशीर थारता.तशेंच थरावीक मुदत दिनासतना अकस्मात केल्लो संप वा टाळेबंदी बेकायदेशीर थारता.तशेंच कांय भौशीक गरजेच्यो सेवा (वैजकी,येरादारी आदी)दिवपी वा वस्तू(वखदां,गरजेचीं अन्यधान्यां) करपी आस्थापनांतल्या संपाक वा टाळेबंदीक उद्देगीक कलह कायद्यावरवी बंदी घालू येता.झूज आनी आणिबणी सारकिल्या राश्ट्रीय अरिश्टांच्या काळांत संप तशेंच ताळेबंदीचेर कायद्यान बंदी घाल्ली आसा. -कों.वि.सं.मं.
टॉड,सर आलेक्झांडर रॉबर्टस:(जल्म:२ ऑक्टोबर १९०६,ग्लासगो).
नामनेचो ब्रिटीश जीवरसायनशास्त्रज्ञ.ग्लासगो विद्यापिठांतल्यान बी.एस्सी.पदवी मेळयतकच ताणें जर्मनींतल्या फ्रॅंकफुर्ट विद्यापिठांतल्यान १९३१ त पीएच.डी.पदवी मेळयली.उपरांत ऑक्सफर्ड विद्यापिठांत शिकप घेतकच १९३४ त तो एडिंबरो विद्यापिठांत गेलो.थंय तो दोन वर्सां रसायन शास्त्राचो व्याख्यातो आशिल्लो.१९३६-३८ ह्या काळांत ताणें लंडनच्या लिस्टर इन्स्टिट्यूट ऑफ प्रिव्हेंटिव मॅडिसीन हे संस्थेंत संशोधन केलें.उपरांत तो १९३८-४४ ह्या काळांत मॅंचेस्टर विद्यापिठांत आनी १९४४-६३ त केंब्रिज विद्यापिठांत रसायनशास्त्राचो प्राध्यापक आशिल्लो.१९६३ त तो क्रायस्ट म्हाविद्यालयाचो मास्टर जालो.दुस-या म्हाझुजांत ताणें कितल्याशाच सरकारी प्रकल्पांक पालव दिलो.१९५२-६४ त तो ब्रिटीश सरकाराच्या विज्ञानीक धोरणाविशींच्या सल्लागार मंडळाचो अध्यक्ष आशिल्लो.
कार्बनी रसायशास्त्रांत उपेगांत आशिल्ल्या तंत्रांचो उपेग करून सैमीक न्युक्लिईक अम्लांच्या घटक न्युक्लायडांचें संश्र्लेशण करपांत टॉड हाणें यश मेळयलें.ताच्या रेणवीय संरचनेचो प्रत्यक्ष पुरावोच ताणें सादर केलो.हाचेफुडलो पांवडो म्हणून ताणें प्रत्यक्ष न्यूक्लिईक अम्लांचे रचणुकेविशीं विचार करून तातूंतल्या फॉस्फेट बंधाची सुवात निश्र्चीत करपाचो यत्न केलो.उपरांत उतकांत (tissues)सांपडपी आनी कोएंझायमाम्चें कार्य करपी न्युक्लायडांचे रचणुकेकडेन ताणें लक्ष दिलें आनी अॅशिनोसीन शायफॉस्फेट (ADP)आनी अॅडिनोसीन ट्रायफॉस्फेट(ATPह्या न्युक्लिओटायडांची रचणूक सिध्द केली.१९४९ त ताणें(ATP)चें संश्र्लेशण केलें.ते उपरांत फ्लाविन अॅडनीन डायन्युक्लिओटाइड(FAD)ह्या ऑक्सिजनाचो उपेग करपाखातीर लागपी को-एंझायमाची रचणूक (१९५४)आनी युरिडीन डाय-फॉस्फेट ग्लुकोज(UDFG)ह्या सगल्या पेशींनी सांडपाची को-एंझायमाची रचणूक(१९५६) ताणें सोदून काडल
