वर्स दर्या न्हंय एकूण टक्केवारी बदल १९८४ ३८,०६३.८ १,४१३.२ ३९,४७७.० +१२,२ १९८५ ३९,९२१.७ १,५४७.३ ४१,४६९.० +५.० १९८६ २९,९३७.० १,१८९.० ३१,१२६.२ -२५.० १९८७ ३३.०७०.५ १,४९४.४ ३४,५६४.९ +११.० १९८८ ४०,७१३.० +१७.८ ८९-१० ४०.३७२.८ २,३५६.० ४२,७२८.८ +५.० १०-९१ .५६,१७८.७ ३,०४६.२ ५६,२२४.९ +३१.६ ९१-९२ ६१,७७६.६ ३,१५२.६ ६४,९२९.२ +१५.५
नुस्त्याचो वापर: (टनांनी)
वर्स ताजी विक्री सुकें नुस्तें खारें सारें आनी हेर
१९९२ १७,७८० २६,९७३ ९,६३३ १,९४७ १९९३ ७०,५५३ २१,१४० ७,०१० २,२१९ १९९४ ७०,७६४ १६,११० ५,६८२ ३,२८४
९५६५.५३ टन गोठायल्ल्या नुस्त्याची निर्यात गोंयांतल्यान जाता आनी ताचें मोल ४५५३.७१ लाख इतकें जाता.
- कों. वि. सं. मं.
नू, ऊ : (जल्म : २७ मे १९०७ वकेम) स्वतंत्र ब्रम्हदेशाचो (मियानमार) पयलो प्रधानमंत्री आनी ब्रम्ही स्वातंत्र चळवळींतलो एक मुखेल फुडारी. ताका याकिन नू ह्या नांवानूय वळखतात. ताच्या बापायचें नांव ऊ सान दून आनी आवयचें नांव दाॅ साॅ खिन.
ताचें मुळावें शिक्षण वकेम नगरांत जालें. मिओमा नॅशनल हायस्कुलांत ताचें माध्यमिक शिक्षण जातकूच, उंचेलें शिक्षण ताणें रंगून विद्यापिठांत घेतलें. रंगून विद्यापिठांत आसतना तो विद्यार्थी संघटनेचो अध्यक्ष आशिल्लो. आँग सान हाचेवांगडा ताणें एक फावट विद्यार्थ्याचो व्हडलो संप घडोवन हाडलो. तेखातीर कांय दीस ताका विद्यापिठांतल्यान काडून उडयलो. १९२९ वर्सा तो बी. ए. जालो आनी ताणें शिक्षकी पेशा आपणायलो. ह्याच अदमासाक तो दाॅ म्या यी पे बायलेकडेन लग्न जालो. काका पांच भुरगीं आसात. उपरांत तो पाण्टनाॅच्या राश्ट्रीय विद्यालयांत मुख्याध्यापक जालो. त्या वेळार ऊ थांट हाचेकडेन ताचो घट संबंद आयलो. १९३४ वर्सा कायद्याचो अभ्यास करपाखातीर रंगून विद्यापिठांत ताणें प्रवेश घेतलो. ह्या विद्यापिठांत आसतना ताचे कडेन ब्रिटीशांआडचे चळवळीचें मुखेलपण आयलें. १९३६ वर्सा ब्रिटीश आनी ब्रम्ही फुडारी हांचो संघर्श जाल्ल्यान ताका विद्यापिठांतल्यान काडून उडयलो. तेखातीर ताका खूब नामना मेळ्ळी आनी ताका राश्ट्रीचें फुडारपण मेळ्ळें. १९३७ वर्सा तो 'आमी ब्रम्ही' हे संघटनेक मेळ्ळो आनी देशव्यापी आंदोलनाक चड नेट आयलो. तेन्ना देशद्रोहाचो आरोप करून ब्रिटीशांनी ताका बंदखणीची घुरी घाली आनी १९४० वर्सा ताची आपसूक सुटका जाली. तो बॅ. माॅच्या तात्पुरत्या सरकारांत मंत्री जालो. पूण जपानाआड गुपीत प्रचार ताणें चालूच दवरलो.
कांय तेपान ताणें आॅंग सान हाच्या आदारान अँटीफॅसिस्ट पिपल्स फ्रिडम लीग हे संस्थेची स्थापणूक केली. दुसऱ्या म्हाझुजांत जपान हारतकूच ब्रटीशांनी ब्रम्हदेशाक आँग सानच्या मुखेलपणाखाला तात्पुरतें सरकार दिवपाक केलें आनी उपरांत १९४८ च्या कराराप्रमाण ब्रम्हदेश स्वतंत्र जालो. तेन्नाच आँग सान हाचो खून जालो आनी ऊ नूची स्वतंत्र ब्रम्हदेशाचो पयलो प्रधानमंत्री म्हणून वेंचणूक जाली (१९४७-५८). हाचे पयलीं १९४६-४७ वर्सा तो संविधान परिशदेचो अध्यक्ष आशिल्लो. स्वातंत्र्या उपरांत कम्युनिस्ट आनी कारेन जमातीन चळवळ सुरू केली आनी ताका लागून दंगली सुरू जाल्यो. १९५६ वर्सा पक्षाभितर दोशी सुरू जाल्ल्यान ऊ नू हाणें आपल्या प्रधानमंत्रीपदाचो राजिनामो दिलो. उपरांत जनरल ने विन हाच्या फुडारपणाखाल कांय दीस तात्पुरतें सरकार चललें.
१९५७ आनी १९६० वर्सा ऊ नू परतून प्रधानमंत्री म्हणून वेंचूक आयलो पूण जनरल ने विन हाणें १९६२ वर्सा लस्करी क्रांती घडोवन सगळी सत्ता आपल्या हातांत घातली आनी ऊ नू हाका बंदी केलो. १९६६ वर्सा ताची सुटका जाली. तेन्ना ताच्या पार्लमँटरी डॅमाॅक्रसी ह्या पक्षाक परतून नेट आयलो. १९६९ वर् आपल्याक परतून आटक जातली म्हणून प्रकृती इवाडिल्ल्याचें निमित्त करून तो देशाभायर गेलो आनी युरोप अमेरिका, भारत ह्या देशांनी ताणें भोंवडी केली. १९७० वर्सा तो ब्रम्हदेशांत परतलो आनी आपल्या पक्षाच्या कार्याक सुरवात केली. राजकारणांत रावन लेगीत ताणें ब्रम्ही भाशेंत कितलेशेच स्फूट आनी ग्रंथ लिखाण केलां.
'द पीपल विन थ्रू', द वेजिस आॅफ सिन ह्या ताच्या नाटकांक तशेंच बुद्ध, धम्म संघ, ऊ नू सॅटर्डेस सन ही आपजीण, ह्या लिखाणाक खूब नामना मेळ्ळ्या. तशेंच ताणें कादंबरी, धर्मीक-इतिहासीक आनी राजकीय निबंध-प्रबंध ह्या प्रकारांचेर बारा ग्रंथ बरयल्यात.
