Jump to content

Page:Konkani Viswakosh Vol2.pdf/795

From Wikisource
This page has not been proofread.

हातांनी काडिल्लीं आसतालीं. गोपालकृष्णाची बांसरी आयकून ताचे भोंवतणी एकठांय जाल्लीं गोरवां चडशीं अशा चित्रांनी दिसतात.

-कों. वि. सं. मं.

पेटकार, बेलप्पा असरमाप्पा:(जल्म:1 जानेवारी 1931, सिंदखेडराजा, बुलढाणा, महाराष्ट्र).

सुटकेझुजारी. ताणें मॅट्रिके मेरेन शिक्षण घेतलें. 3 ऑगस्ट 1955 ह्या दिसा रणजितसिंह ठाकूर हाच्या फुडारपणाखाला पार्श्यां-पेडणे जाल्ल्या सत्याग्रहांत ताणें वांटो घेतिल्लो. पत्रकां वांटप, घोशणा दिवप, तिरंगी बावटे लावप असलीं कामां तो करतालो. पोलिसांनी ताका धरून मार दिलो आनी उपरांत शिमेर व्हरून सोडलो. 25 जानेवारी 1988 ह्या दिसा महाराष्ट्र सरकारान सन्मानपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो.

-कों. वि. सं. मं.

पेडणें:गोंयचो सामको उत्तरेकडलो तालुको. ताचे उदेंतेक आनी उत्तरेक महाराष्ट्राचो सावंतवाडी तालुको आसा. ताचे दक्षिणेक बार्देस तालुको आसा.

1964चे निमाणें शिवाजी भोसलेन कुडाळ आनी दिवचलसयत आदिलशहाकडल्यान पेडणें घेतलें. थंयचे आदिलशहाचे थळावे सरदार आशिल्ल्या देसायांनी पुर्तुगेजांच्या ताब्यांत आशिल्ल्या बार्देसांत आलाशिरो घेतलो. उपरांतच्या काळांत पेडणें मोगल साम्राज्याखाल आशिल्लें.

1698त मोगलांकडच्यान तें कुडाळच्या भोसल्यांकडे पावलें. 1783त पुर्तुगेजांनी हळर्णेचो किल्लो घेतलो. 1788 मेरेन दिवचल, सत्तरी, फोंडें, केंपें आनी सांगें हांचेवांगडा पेडणें पुरायपणान पुर्तुगेजांच्या नवे काबीजादींत सामावलें.

पुर्तुगेजांकडल्यान व्हायकाऊंट हो किताब मेळयल्ले श्रीमंत रावराजे आत्माराम वासुदेव देशप्रभू स्वताचें वस्तू संग्रहालय आसा.

वेगवेगळ्या मळांचेर मोलादीक वावर केल्ले जिवबादादा केरकर, भाऊ दाजी लाड, मुराबा पेडणेकर, हिराबाई पेडणेकर आदी नामनेचे गोंयकार ह्याच तालुक्यांत जावन गेले.

गोंयच्या सुटके चळवळीच्या काळांत 1954त तेरेखोल हांगा सत्याग्रह जाल्लो.

गोंयच्या अनुसूचित जातींतल्या लोकांचो आंकडो चड प्रमाणांत पेडण्यांत मेळटा. तेखातीर पेडणे तालुक्यांतले मतदारसंघ आलटून पालटून अनुसूचित जातींखातीर राखून दवरल्यात.

पेडणेचो दसरो गोंयांत तसोच गोंयाक तेंकून आशिल्ल्या महाराष्ट्रांत प्रसिध्द आसा.

ह्या तालुक्यांत हरमल वेळ, मोरजी वेळ, भगवती देवूळ, म्हाळवीर देवूळ, माऊली देवूळ, तेरेखोल किल्लो, हळर्णेचो किल्लो, पत्रादेवी हुतात्मा स्मारक हीं म्हत्वाचीं स्थळां हांगा आसात.

-कों. वि. सं. मं.