स्तरांची भूवैज्ञानीक पळोवणी करप गरजेचें आसता. अशे पळोवणेच्या आदारान बोगद्याचे मार्गरेशेचेर येवपी वेगवेगळ्या थरांची म्हायती मेळटा. अशे तरेचे पळोवणेखातीर भूसर्वेक्षण, जमनींतल्या थरांचो अभ्यास करपाखातीर जमनींत घेतिल्ल्या बुराकांची आंकडेवार नोंदणी, भूभौतिकीय तंत्र, हवाई छायाचित्रण सारकिल्ल्या पद्दतींचो उपेग करतात.
बोगद्याच्या कामाखातीर लागपी खणपाच्यो पद्दती आनी हेर कामांय चडकरून ज्या स्तरांतल्यान बोगदो व्हरपाचो आसता ताच्या मोव-घट्टपणाचेर आनी खणटा आसतना लागपी भूजलाच्या जांव भूपृश्ठजलाचे परिस्थितीचेर आदारीत आसतात. बोगद्याचें खणपाचें काम ही व्हडल्या खर्चाची आनी जतनायेची गजाल आशिल्ल्यान तिचे पद्दतीची निवड, तिच्यांत आस्पावपी वेगवेगळ्या क्रियांचें नियोजन आनी ह्या क्रियांखातीर लागपी यंत्रसामग्री ह्या सगळ्यांचो जतनायेन विचार करप गरजेचें आसता.
घट्ट स्तरांत बोगदो बांदपाखातीर खणपाच्यो वेगवेगळ्यो क्रिया आसात. तशेंच बोगदे खणपाच्यो जरी जायत्यो पद्दती आसल्यो तरी ह्या सगळ्यांमदीं सादारणपणान ह्यो पांच क्रिया आसतात –
१. छिद्रण (बुराक मारप,
२. उटास्फोटन (blasting),
३. स्फोटवायूचें उत्स्त्रवण आनी वायुजीवन,
४. फोडिल्ले फातर व्हरप,
५. हेर कामां.
ही सगळीं कामां चक्रीय पद्दतीन करपाचीं आसून तीं एकाच जाग्यार कमीत कमी जागेंत आनी धोकादायक परिस्थितींत करपाचीं आशिल्ल्यान तांचें नियमन जर वेवस्थित जालें ना जाल्यार खणपाच्या कामाचो खर्च आनी वेळूय वाडटा आनी मनीस हानीचीय शक्यता आसता.
बोगद्याखातीर घट थरांतल्या खणपाच्या कामाच्यो चार पद्दती आसात –
१. पूर्णमुखी पद्दत,
२. टप्प्याची पद्दत,
३. ऊर्ध्व अग्रेसर पद्दत,
४. मार्गदर्शी बोगदो पद्दत.
गरजेप्रमाण हातूंतले फाव ते पद्दतीचो वापर करतात.
वेगवेगळ्या प्रकारच्या मातयेंतल्यान वा भुसभुशीत फातरांतल्यान बोगदो व्हरतना खणल्याउपरांत वा खणचेपयलीं आदार दिवन कोसळपी माती थांबोवपाचें आनी जशें जशें खणपाचें काम जायत आसता तशें तशें कायम स्वरुपाचें अस्तर बांदप गरजेचें आसता. आदार पद्दतीचो वापर हो बोगद्याचें खणप चालू आसतना थंय लागपी उदकाचेर आदारिल्लो आसता. ताकालागून सुक्या जाग्यांतलें बोगद्याचें काम आनी उदक आशिल्ल्या जाग्यांतलें बोगद्यांचें काम दोन पद्दती आसात.
१) सुक्या वा मोव स्तरांतलें खणपाचें काम: हे पद्दतींत खणपाचें काम करतना कोसळपी मातयेक आदार दिवपाचें काम पद्दतींनी करतात. पयलें पद्दतींत खणप चालू आसतना काम जशें फुडें वता तशे तशे लाकडाचे वा लोखणी तुळ्यांचे उबे वा आडवे आदार दिवन तातूंत लाकडी फळ्यो वा पोलादी पत्रे घालून तात्पुरते आदार तयार करतात. हे तरेच्या आदार पद्दतींचे मांडणेंत बोल्जियन, कॅनडियन, इटालियन वा अमेरिकन अशे उपप्रकार आसात. दुसरे पद्दतींत लोखणी कवचाचो उपेग करतात.
२) उदक आशिल्ल्या वा मोव स्तरांतलें खणपाचें काम: उदक आशिल्ल्या थरांतल्यान बोगदो खणपाखातीर संपीडित हवा पद्दतीन कवच वापरचें पडटा. हे पद्दतींत कामगार आनी खणिल्लो माल स्वतंत्रपणान भायर व्हरपाची वेवस्था करची पडटा.
बोगद्यांचो वापर जायत्या कामांखातीर जाता देखून तांच्या बांदकाम तंत्रांत जायत्यो सुदारणां जायत आसून नवीं नवीं तंत्रां वापरांत येत आसात. जगांतल्या कांय म्हत्वाच्या आनी वेगवेगळ्या कारणांखातीर वापरांत आशिल्ल्या बोगद्यांची म्हायती –
टेबल )))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))
