Jump to content

Page:Konkani Viswakosh Vol3.pdf/266

From Wikisource
This page has not been proofread.

Atomic Physics (१९३५) आनी The Restless Universe (१९३५) हे ग्र6थ बरयले.Natural Philisophy of Causes and Chance (१९४९) ह्या ग्रंथांत ताणें मनीस संस्कृतायेंत विज्ञानाची भुमिका हेविशीं विचार मांडल्यात.ताचे वेंचीक निबंद १९६२त अॅ कॅडेमी ऑफ गटिंगेन हे संस्थेन उजवाडायले.

पुंजयामिकींतल्या मुळाव्या संशोधनाखातीर खास करून तातूंतल्या तरंग फलनांच्या सांख्यिकीय स्पश्टीकरणाखातीर ताका वॉल्टर बोटे हाचे वांगडा १९५४ वर्साचो भौतिकशास्त्राचो नोबॅल पुरस्कार मेळ्ळो.ताका आनिकूय हेर कितलेशेच भोवमान आनी पदकां फावो जाल्यांत. -कों.वि.सं.मं.


बोर्से,उग्रसेन महारू: (जल्म:१९२९ साकोरें,नंदगांव,नासिक)

सुटकेझुजारी.१९४२-१९४८ ह्या काळांत तो इंडियन नॅशनल कॉंग्रेस समितीचो वांगडी आशिल्लो.उपरांत तो भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीचो वांगडी जालो.ताणें राश्ट्र सेवा दला खातीरूय वावर केला.१८ जुलय १९५५ ह्या दिसा कॉम.नांदेडकार हाच्या फुडारपणाखाला जाल्ल्या सत्याग्रहांत ताणें वांटो घेतिल्लो.पोलिसांनी ताका धरलो,मार घालो आनी सोडून दिलो.१९८८त महाराष्ट्र सरकारान सन्मान पत्र दिवन ताचो भोवमान केलो. -कों.वि.सं.मं.


बोर्से, कारभारी माधवराव: (जल्म:११ मार्च १९२८ उगांव-खेड, नासिक).

सुटकेझुजारी. ताणें १९४१ वर्सासावन तो ‘इंडियन नॅशनल कॉंग्रेस’ समितीचो वांगडी आशिल्लो.१९४८त तो भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीचो वांगडी जालो.तशेंच राश्ट्र सेवा दला खातीर वावर करूंक लागलो.१८ जुलय १९५५ ह्या दिसा कॉम.नांदेडकार हाच्या फुडारपणाखाला ताणें गोंयच्या सत्याग्रहांत वांटो घेतलो.तेन्ना पोलिसांनी ताका धरलो,बंदखणींत घालो आनी उपरांत रोखडोच सोडलो.१९८८त महाराष्ट्र सरकारान सन्मानपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो. -कों.वि.सं.मं.


बोर्से, माणिकराव शिवराम: (जल्म:१९३२ साकोरें,नंदगांव,नासिका).

सुटकेझुजारी.१९४८त तो भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीचो वांगडी जाल्लो.गोंय विमोचन सहाय्यक समितीन गोंय सुटकेच्या वावराखातीर उलो मारिल्ल्यान १५ जुलय १९५५ ह्या दिसा कॉम.नांदेडकर हाच्या फुडारपणाखाला गोंयचे शिमेर जाल्ल्या सत्याग्रहांत ताणें वांटो घेतिल्लो.१९६५-७० ह्या काळाखातीर साकोरें ग्रामपंचायतीचो वांगडी म्हणून वेंचून आयिल्लो.१९८८त महाराष्ट्र सरकारान सन्मानपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो. -क्कों.वि.सं.मं.


बोलिव्हिया:दक्षिण अमेरिका खंडांतलो एक प्रजासत्ताक देश.दक्षिण अमेरिकेचो सुटकेझुजारी सायमन बोलिव्हार हाच्या उगडासाखातीर म्हणून ह्या देशाक बोलिव्हिया हें नांव दवरलें.अक्षवृत्तीय विस्तार ९ ३४’५०’ ते २३ १३’ दक्षिण आनी रेखावृत्तीय विस्तार ५७ २९’४०’ ते ६९ ३३’३६’ अस्तंत.क्षेत्रफळ १०,९८,५८० चौ.किमी.देशाची उत्तर-दक्षिण लांबाय १,५२९ किमी.आनी उदेंत-अस्तंत रूंदाय १,४४८ किमी.लोकसंख्या ७७,००,०००.देशाचे अस्तंतेक चिली आनी पेरू,ईशान्येक ब्राझील,आग्नेयेक पाराग्वाय जाल्यार दक्षिणेक आर्जेटिनाहे देश आसात.सगळ्या वटांनी,हेर देशांनी रेवडायल्ल्यान, दक्षिण अमेरिका खंडांतल्या बोलिव्हिया ह्या एकाच देशाक दर्यादेग ना.सुक्रे ही देशाची वैधानीक आनी न्यायीक जाल्यार ला पाझ ही वेपारी आनी राजकीय राजधानी आसा.

भूंयवर्णन: भूंयरचणुकेचे नदरेन बोलिव्हियाचे सैमीक तीन वांटे केल्यात.१)आल्तप्लानो (सड्याचो प्रदेश), २)यूंग्गास दोंगराळ प्रदेश आनी, ३)ट्रॉपिकल लोलॅंड (मळांचो प्रदेश).आल्तीप्लानो हो सड्याचो प्रदेश देशाचे अस्तंतेक आसून ह्या प्रदेशाची दर्याथकळासावन उंचाय सु.३,८१० मीटर इतली आसा.देशाचे अस्तंत शिमेवयलो कॉर्डिलेश ऑक्सीदॅंताल आनी उदेंतेकडेन आशिल्ल्या अॅं८डीज पर्वतांच्या कांय रांकांचो ह्या प्रदेशांत आस्पाव जाता. ह्या प्रदेशांत आशिल्ली तितीकाका,पिओपो आनी कॉयपसा ही6 संवसारांतली सगळ्यांत उंचेलीं अशीं तळीं.ईयापूं,तोकोर्पुरी,इयीमानी,पोटोसी,कोलोलो हीं हांगाची म्हत्वाची6 तेंमकां.सहामा हें देशांतलें सगळ्यांत उंचेलें तेमूक.यूंग्गास प्रदेशांत चड ऊंच अशा अॅंतडीज दोंगरांवळींचो आस्पाव जाता.ह्या प्रदेशांतल्या कॉर्डिलेरा रेआल दोंगरांवळीच्या उताराचेर खोल देगणां आसात.ट्रॉपिकल लोलॅंड वा ओरियॅन्त उणे उंचायेचो प्रदेश.दर्याथळासावन ह्या प्रदेशाची उंचाय ३० ते ४५७ मी.इतलीच आसा.देशाची सुमार ७० टक्के भूंय ह्या प्रदेशाची रेवडायल्या.

बेनी,मामोरे,ग्वपुरे,माद्र द द्योस ह्यो देशाच्या उत्तर भागांत मेळपी अॅआमेझॉन न्हंयांप्रणालींतल्यो मुखेल न्ह6यो.देशाच्या आग्नेय प्रदेशांत ल्हान-व्हड अशीं साबार तळीं आसून, तातूंतल्या साबार न्हंयांचो उगम जाता.अस्तंतेक तितिकाका तळ्यासावन कांय न्हंयो निर्माण जाल्यात.