जालो. मुखार पांडवांनी द्रुपद राजाच्या दरबारांत वचून ताची चली द्रौपदी कशी मेळयली, तशेंच ह्या वेळार पांडवांची श्रीकृष्णाकडेन जाल्ली वळख आनी उपरांत पांचूय पांडवांचें द्रौपदीकडेन कशे रितीन लग्न जालें हाचीं पुराय म्हायती ह्या पर्वांत मेळटा.
पांडव जिवीत आसात आनी तांचें द्रौपदीकडेन लग्न जालां ही खबर कळटकूच, भीष्म आनी धृतराष्ट्र हांणी पांडवांक आफोवन हाडले. पांडव हस्तिनापुरांत परत आयल्याउपरांत तांचे आनी कौरवांचे वैर आनीक वाडलें. तांच्यांत परत किजीलां जावपाक लागलीं. हाका लागून भिष्मान राज्याचे दोन वांटे करून इंद्रप्रस्थ ही राजधानी पांडवांक दिली. इंद्रप्रस्थ हांगा रावपाक आयलेउपरांत एके बायलेवयल्यान पांडवांभितर तंटो जावचो न्हय म्हूण नारदान वर्सांतले दोन म्हयने बारा राती एका पांडवान द्रौपदीकडेन संबंद दवरचो असो नेम घालून दिलो. हो नेम मोडटा ताणें एक वर्स वनवास भोगचो अशेंय तांणी थारायलें. एके रातीक चुकून अर्जुनाकडच्यान नेमभंग जाल्ल्यान ताणें एक वर्स वनवासाची ख्यास्त भोगून प्रायश्र्वित घेतलें. हें प्रायश्र्वित करता आसतना अर्जुनाचें उलुपी नागकन्येकडेन तशेंच चित्रांगदा हे राजकन्येकडेन लग्नां जालीं. उपरांत श्रीकृष्णाची भयण सुभद्रा हीचेकडेन अर्जुनाचें लग्न जालें. प्रायश्र्वित घेतल्या उपरांत तो सुभद्रेक घेवन इंद्रप्रस्थाक परत आयलो. उपरांत द्रौपदीक पांडवांसावन पांच चले जाले आनी सुभद्रेक अर्जुनासावन अभिमन्यू जालो.
सभापर्व :
मायासूर हाणें पांडवांक दिल्ले व्हड अद्भूत सभेंत (महाल) युधिष्ठीर गादयेर बसलो. नारदान ताका राजसूय यज्ञ करताक सांगलें. हो यज्ञ घडोवन हाडपाखातीर भीम, अर्जुन, नकुल आनी सहदेव हांणी चारूय दिकांचेर जैत मेळोवन खूब धनसंपत्ती इंद्रप्रस्थाक हाडली. ह्या वेळार भीमान जरासंधाचो वध केल्लो. राजसूय यज्ञ चालू आसतना अग्रपुजेवेळार शिशुपाल हाणें आडमेळीं हाडपाचे यत्न केले म्हूण श्रीकृष्णान आपल्या सुदर्शन चक्रान ताचो वध केलो.
इंद्रप्रस्थ हांगा रावून पांडव स्वतंत्रपणान राज्यकारभार चलोवपाक लागले. पूण तांच्यांतलें आनी कौरवां भितल्लें वैर केन्नाच उणें जालें ना. पांडवांचो खंयचेय स्थितींत पराभव करप हें कौरवांचें मुखेल ध्येय जालें. हाका लागून शकुनीच्या सांगण्यावल्यान दुर्योधनान, पांडवांक धूंत खेळपाखातीर हस्तिनापुरांत आपयले. हस्तिनापुरांत आयल्याउरांत, शकुनी कौरवांचे वतीन तर युधिश्ठीर पांडवांचे वतीन धूत खेळपाक लागूले. हातूंत युधिश्ठीराचो पुरायपणान पराभव जालो. पांडव कौरवांचे दास तर द्रौपदी दासी जाली. द्रौपदी कौरवांची दासी जाल्याउपरांत, दुःशासनान तिका भर दरबारांत हाडून तिचें वस्त्रकरण करपाचो यत्न केलो. पूण जूस्त ह्या वेळार श्रीकृष्ण येवन ताणें द्रौपदीची लज राखली. सभापर्वांतली ही कृष्ण-द्रौपदीची आख्यायिका खूब प्रसिध्द आसून ती वेगवेगळ्या आवृत्त्यांनी वेगवेगळे तरेन सांगल्या. ह्या वेळार थंय आशिल्ल्या धृतराष्ट्राक आपल्या पुतांचें कर्तूत्व आवडलें ना. ताणें पांडवांक दास्यमुक्त करून तांचें राज्य तांकां परत दिलें. पूण कौरवांनी आपल्या बापायक विरोध करून पांडवांक धूत खेळपाखातीर परत आव्हान केलें. हे खेपे कोण हारतले ताणें बारा वर्सां वनवास आनी एक वर्स अज्ञातवाच भोगचो अशी अट घाली. ह्या वेळारूय पांडवांचो पराभव जालो. हो सगळो इतिहास ह्या पर्वांत सांगला.
वनपर्व :
धूत खेळांत, दुसरे खेपेय पराभव जाल्या उपरांत पांडव द्रौपदीक घेवन, कार्तिक शुध्द पंचमी दिसा रानांत गेले आनी थंयच्या तांच्या राबित्या संबंदींचें वर्णन ह्या पर्वांत आयलां. पांडव रानांत पावले, तेन्ना सावनूच ते कौरवांआड झूजपाचे तयारेक लागले. हाका लागून अर्जुन हिमालयाचेर गेलो. थंय ताणें तप करून शंकर देवाकडच्यान पाशुपतास्त्र हाशील केलें. उपरांत अश्ट लोकपालांनीय ताका आपआपल्यो शक्ती दिल्यो. इंद्रलोकांत गेल्लो तेन्ना इंद्रान अर्जुनाक आपल्याकडच्यो सगळ्यो अस्त्रविद्या शिकयल्यो. अर्जुन तपश्र्वर्येक गेल्लो त्या वेळार हेर पांडवांनी लोमश ऋषीवांगडा तीर्थयात्रा केल्यो. तीर्थयात्रा करून जालेउपरांत पांडवांनी व्दैतवनांत आपलो राबितो केलो. व्दैतवनांत आसतना जयंद्रथ हाणें द्रौपदीचो अपमान केल्लो म्हूण पांडवांनी ताका आपलो दास केलो.
विराट पर्व :
आज्ञातवासांत, पांडवांच्या विराट नगरींतल्या वेव्हाराचें दर्शन ह्या पर्वांत घडटा. बारा वर्सांचो वनवासाचो काळ सोंपत आयलो तसो, एक वर्साचो अज्ञातवास खंय काडचो हो व्हड प्रस्न पांडवां मुखार उबो रावलो. त्या वेळार यमधर्म हाणें तांकां दर्शन दिवन, पांडवांक विराट राजाचे नगरींत अज्ञातवास काडपाचो आदेश दिलो. विराट नगरींत वचचे पयलीं पांडवांनी आपलीं शस्त्रां एका शमी रुखार दवरलीं. विराट राजनगरींत आयल्या उपरांत युधिष्ठीर कंक ब्राह्मण जालो. भीम विराटाच्या पाकघरांत रांदपी म्हूण वावूरपाक लागलो. अर्जुन बृहन्नडा जावन नृत्यशाळेंत चलयांक नृत्य-गायन शिकोवपाक लागलो. तर नकूल विराट राजाच्या घोडयांची आनी सहदेव गोरवांची देखरेख करपाक लागलो. द्रौपदी ही सैरंध्री जावन राजघराण्यांतल्या बायलांक तांचो शृंगार करपाक मदत करूंक लागली. ह्या तेंपार विराट राणी सुदेष्णाच्या भावांनी म्हळ्यार कीचक आनी अनुकीचक हांणी द्रौपदीचो विनयभंग करपाचो यत्न केलो, म्हूण भिमान त्या दोगांयकूय मारून उडयले.
अज्ञातवास पुराय जावचे पयलीं पांडवांक कोणेय वळखले जाल्यात, तांणी परत बारा वर्सां वनवास आनी एक वर्स अज्ञातवास करचो पडटलो अशी धुतांतली अट आशिल्ली. हाका लागून कौरवांनी पांडवांक अज्ञातवास सोंपचे पयलीं सोदून काडपाखातीर चारूय दिकांनी गुप्तहेर धाडिल्ले. कीचड आनी ताचो भाव अनुकीचक हांकां कोणेतरी जिवेशीं मारल्यात ही खबर गुप्तहेरांकडच्यान कौरवांक कळ्ळी. भीमाखेरीज कीचकाक मारप दुसऱ्या कोणाकूच शक्य ना हाची कौरवांक पुराय जाणीव आशिल्ली. हाका लागून पांडवांक सोदून काडपाखातीर कौरवांनी विराट राज्याचेर घुरी घाली. कौरवांआड झूजपाखातीर पांडवांनी विराट राजाक आदार