माटलिंक, मॉरिसः (जल्मः 29 ऑगस्ट 1862, गेंट, मरणः 6 मे 1949, नीस ).
नोबॅल पुरस्कार फाव जाल्लो बेल्जियन कवी आनी नाटककार. 1885त ताणें गेंट विधापिठांतल्यान कायद्याची पदवी घेतली. उपरांत तो पॅरिसाक गेलो. थंय स्तेफान मालार्मेसारक्या फ्रेंच प्रतीकवादी कवींचो ताचेर प्रभाव पडलो. योरिस कार्ल युईसमांस ह्या फ्रेंच कादंबरीकाराचे संगतींत ताणें फ्लेमिश गुढवादी रॉइसबुक (तेरावें आनी चवदावें शतमान ) हाच्या ग्रंथाची वळख घेतली. गेंट हांगा परत येतकच ताणें वकिलीपरस साहित्यांत चड लक्ष घालें.
ताच्या सुवेच्या साहित्यकृतींत हॉट हाऊस ब्लूम्स (1889) ह्या कवितांझेल्याचो आस्पाव जाता. ट्वेल्व्ह साँग्ज (1893) हो ताचो आनीक एक उल्लेख करपासारको कवितांझेलो. प्रिन्सेस मॅलिन (1889) ही ताची पयली नाटयकृती. उपरांत द इंट्रूडर (1891), द ब्लाइंड (1891) , पेलीस अँड मेलिसांदे (1893), मोन्ना व्हेन्ना (1902) , द व्लू बर्ड (1908) द ब्रिट्रोदल (1918) हीं उल्लेख करपासारकीं नाटकां उजवाडा आयलीं.
ताचे बरपावळींत चडसो प्रतीकवादाचो प्रभाव आशिल्ल्याचें स्पश्ट दिसून येता. ताच्या नाट्य लेखनाचेर शेक्सपिअराचो आनी इंग्लिशींतल्या जेकोबिअन नाटक काराचे जाल्ले संस्कार दिसून येतात. ताच्या नाट्यलिखाणाक लागून ताका संवसारीक नामना मेळ्ळी.
आत्म्याचें अमरपण, मनशाच्या जिवितांतल्या दुखाविशीं मनशाचेर आशिल्ले जबाबदारीची शीम हे सारके तत्वीक विशय ताणें द ट्रेझर ऑफ द अंबल (1893) , विजडम अँड डेस्टिनी (1898) ह्या ग्रंथांवरवीं हाताळ्ळ्यात . ताच्या सतराव्या वाडदिसा निमतान बेल्जियमच्या राजान ताका काऊंट ही पदवी दिवन ताचो भौमान केलो. 1911त ताका साहित्याचो नोबॅल पुरस्कार दिवन ताचे साहित्यसेवेचो भोवमान केलो.
-कों.वि.सं.मं.
माडः (मराठीः नारळाचे झाड, हिंदी, गुजरातीः नारियस, कन्नडः टेंगू, संस्कृतः नरिकेल, इंगलीशः कोकोनट ,लॅटीनः कोकॉस न्यूसिफेर, कूळः पामी).
हेर झाडां परस वेगळे पद्दीन वाडपी जाड. हाका खांदयो आसनात. (दोन वा तीन फांटे आशिल्ले एक- देन माड गोंयांत जाल्यात). हाच्यो ऊंच वाडपी जाती सुमार 25-30 मी. ऊंच वाडटात. मोटव्यो आनी संकरीत जाती 8-10 मी. ऊंच वाडटात. खोडाचो घेर 80ते 90 सेंमी. आसता. मुळाकडचो घेर 130 ते 150 सेंमी. आसता. खोडाचे तेंगशेर 25-35 पानां आसतात. माड ल्हान आसतना ताका खोड दिसना. तशेंच पानां कमी आसतात. माडाच्या पानांक चुडटां अशें म्हण्टात. चुडटाची लाबांय सुमार 6मी. आसता. चुडटांक 1-1.5मी .लांबायेच्यो 150-200 चुडट्यो आसतात. बरी जतनाय घेतिल्ल्या माडाक दर म्हयन्याक एक नवें चुडीत येता. चुडटा वांगडा एक 90-100 सेंमी. लांब पोंय भायर येता. 2 ½ -3 म्यन्यांनी पोंयेंतल्यान फुलां भायर येतात. माडाक एकाच झाडार बायल आनी दादलो अशीं दोन तरेचीं फुलां येतात. फुलांचो कोर हळदुवो आसून
एक फुलांच्या तुर्यांत सुमार 9ते 10 हजार दादले फुलां येतात. जाल्यार बायल फुलां 10-15 आसतात. मोटवे जातीच्या माडांनी बायल आनी दादले फिलां पोंयेंतल्यान एकाच वेळार भायर सरतात. ताका लागू हे जातीच्या माडांनी स्वपरागीकरण (Self Pollination) जाता. जाल्यार ऊंच वाडपी आनी संकरीत जातीच्या माडांनी परपरागीकरण (Cross Pollination) जाता.
परागीकरण जाल्या उपरांत सुमार 11-12 म्हयन्यांनी नाल्ला तयार जाता. उपरांत सादारण पांच म्हयन्यांनी नाल्लांत कातली तयार जावपाक सुरवात जाता. ह्या वेळार भितर आशिल्ल्या उदकाक गोडी आसना. 7-8 म्हयने जातकच उदकाची गोडी वाडटा. हाका आडसरां अशें म्हण्टात. 8 म्हयन्या उपरांत कातलेंतल्या तेलाचें प्रामाण ल्हव ल्हव वाडटा. तशेंच नाल्लांतलें उदकाचें प्रमाण कमी जावन कातली दाट जाता. भितल्ली कट्टी घट जाता. शास्त्रीय नदरेन नाल्लाचे तीन मुखेल भाग आसातः 1) सोणणां, 2) कट्टी, 3) कातली. तयार जाल्ल्या 11-12 म्हयने पिरायेच्या नाल्ल्चें वजन सरासरी 700 ग्रॅम आसता. नाल्लाचें वजन हें जातीचेर अवलंबून आसता. नाल्लाच्या वजनाच्या 35% वजन सोण्णाचें आनी 25 % उदकाचें आसता.
माडाक सोटमूळ आसना पूण माडाचीं अँडव्हेन्टीशीयस मुळां खूब घट आसतात. हीं मुळां सुमार 5-7 मी. मेरेन पयस पातळटात. चडांत चड तीं 25मी. लेगीत पयस वचूंक शकतात. तशेंच 5मी, खोल वचूं येतात. माडाच्या मुळांचें जाळें खूब घट्ट पातळिल्लें आसता, ताकालागून सादारण वादळान लेगीत माड सटकरून हुमटना. पुराय वाडिल्ल्या माडाक
