ज्ञानेश्र्वरीची संपादीत आवृत्ती उजवाडाक हाडली. आपले पिरायेच्या निमाणेमेरेन ताचें दुसरें नवे प्रतीचें काम चालूच आशिल्लें. तो ज्ञानेश्र्वरीक ज्ञानदेवी म्हण्टालो. ज्ञानेश्र्वरीच्या संशोधनमळार माडगांवकराचो वावर खूब मोलादीक आसा.
-कों.वि.सं.मं.
माडगूळकर, गजानन दिगंबरः (जल्मः १ ऑक्टोबर १९१९, शेटेफळ, मरणः १४ डिसेंबर १९७७, पुणें) .
नामनेचो मराठी कवी आनी पटकथा संवाद लेखक . ताणें आपलें शिक्षण आटपाडी, कुंडल आनी औंध हांगा घेतलें. ल्हानपणासावन ताका
बरोवपाची , नकलो करपाची आवड आशिल्ली. हंस पिक्चर्स हे चित्रसंस्थेच्या मा. विनायक हाणें दिग्दर्शन केल्ल्या ब्रह्मचारी (१९३८) ह्या नामनेच्या चित्रपटांत ल्हानशी भूमिका करून ताणें आपले चित्रपटमळावयले कारकिर्दीक सुरवात केली. नामनेचो साहित्यिक वि.स. खंडेकर हाचो सहाय्यक म्हूण ताणें कांय तेंप काम केलें. तेन्ना ताच्या संग्रहांतलीं पुस्तकां वाचून ताका बरोवपाची उर्बा मेळ्ळी. ह्याच काळांत ताणें भरपूर प्रमाणांत काव्यबरप केलें. फुडें नवयुग चित्रपट लि. हे चित्रसंस्थेत के. नारायण काळे हाच्या हाताखाल सहाय्यक दिगदर्शक म्हूण ताणें कांय तेंप काम केलें.तेन्ना चित्रकथेची चित्रणप्रत कशी तयार करतात, हें ताका कळ्ळें. फुडें नवहंस पिक्चर्सच्या भक्त दामाजी (१९४२), पहिला पाळणा (१९४२) ह्या चित्रपटांचीं पदां बरोवपाची संद ताका मेळ्ळी. तशेंच लोकशाहीर रामजोशी (१९४७) ह्या सुमाराभयर नामना मेळिल्ल्या चित्रपटांचीं गितां, कथा-संवाद ताणेंच बरयल्ले. तशेंच तातुंतली एक भूमिकाय केल्ली. हे उपरांत कवी आनी लेखक म्हूण ताका नांव मेळ्ळें. गीतकीर कथासंवादकार आनी अभिनेता म्हूण ताणें देडशांपरस चड मराठी आनी कथा संवादकार म्हूण पंदरा हिंदी चित्रपटांखतीक काम केलें. ताणें मराठी चित्रपटांखातीर बरयल्लीं पदां चैत्रबेन (१९६२) ह्या नांवान संग्रहीत केल्यांत. ताणें बरयल्ल्यो मराठी चित्रकथा (तीन चित्रकथा, १९६३ )ह्या नांवान पुस्तकरूपां उजवाडाक आयल्यात. युध्दाच्या सावल्या ह्या नांवाचें एक नाटकय ताणें बरयलां. ताणें बरयल्लीं कांय उल्लेख करपासारकीं पुस्तकां अशीं: जोगिया १९५६, चार संगीतिका (१९५६), काव्यकथा (१९६२), गीतरामायण (१९५७), गीत गोपाल (१९६७), गीत सौभद्र (१९६८). कथासंग्रह- कृष्णाची करंगळी (१९६२), तुपाचा नंदादीप (१९६६), चंदनी उदबत्ती (१९६७). कादंबरी-आकाशाची फळे १९६०. आपजीण-मंतरलेले दिवस १९६२ आनी वाटेवरल्या सावल्या १९८१. ताणें बरयल्ले नामनेचे चित्रपट अशे-पाऊल पटकथा, संवाद, पदां-१९५०, बाळा जो जो रे ९१५१, लाखची गोष्ट १९५२, पेडगावचे शहाणे १९५२ ऊन पाऊस १९५४, मी तुळस तुझ्या अंगणी १९५५, जगाच्या पाठीवर १९६० , संथ वाहते कृष्णामाई १९६७. तशेंच तुफान और दिया १९५६, दो आँखे बारह हाथ १९५७, गँज उठी शहनाई १९५९ हे ताणें बरयल्ले उल्लेख करपासारके चित्रपट. ताणें बरयल्ल्या आनी सुधीर फडकेन गायिल्ल्या गीत रामायणाक सुमाराभायली नामना मेळ्ळी. ताका लागून लोकांनी ताका महाराष्ट्र वाल्मिकी ही पदवी जिली.
माडगूळकारच्या जोगिया , मंतरलेले दिवस, चैत्रबेन आदी जायत्या पुस्तकांक महाराष्ट्र शासनाचीं इनामां मेळ्ळ्यात. भारत सरकारान पद्मक्षी दिवन १९६९ ताचो भोवमान केलो. १९७३ वर्सा यवतमाळ हांगा भरिल्ल्या मराठी साहित्यसंमेलनाचें अध्यक्षपद ताका दिवन ताचे साहित्यसेवेचो भोवमान केलो.
-कों.वि.सं.मं.
माडगूळकार, व्यंकटेश दिगंबरः (जल्मः ६ जुलय १९२७, माडगूळ- सांगली).
एक व्हड मराठी कथाकार आनी कादंबरीकार. ताणें शालेय शित्क्षण व्हडलेंशें घेतले ना. पूण साहित्याचो खोलायेन अभ्यास केलो. इंग्लीश शिकून अस्तंत्या साहित्याचें वाचनय केलें. नामनेचो साहित्यिक ग. दि. माडगूळकार हाचो तो धाकटो भाव.
सुरवेक ताणें कांय काळ पत्रकारी केली. उपरांत १९५० च्या सुमाराक तो मुंबय आयलो आनी मराठी चित्रसृश्टींत पटकथांचें बरप करूंक लागलो. तेन्नाच ताचो माणदेशी माणसे (१९४९) हो कथासंग्रह उजवाडाक आयलो. उपरांत ताचे, गांवकडच्या गोष्टी (१९५१), हस्ताचा पाऊस (१९५३), सीताराम एकनाथ (१९५१) , काळी आई (१९५४), जांभळाचे दिवस (१९५७) हे कथासंग्रह उजवाडाक आयले. ताणें कादंबरीच्या मळारय उल्लेख करपासारकें काम केलां. ताच्या कांय नामनेच्या कादंबऱ्यो अशो आसातः बनगरवाडी (१९५५), वावटळ (१९६४), पुढचं पाऊल १९५०. कोवळे दिवस (१९७९), करुणाष्टक (१९८२) आनी सत्तांतर (१९८२). ताणें बरयल्लीं नाटकां अशींः तू वेडा कुंभार, सती, पति गेले ग काठेवाडी. हाचेभायर ताणें कुनाचा कुनाला मेळ न्हाई आनी बिनबियांचे झाड हीं कांय लोकनाटयां बरयलीं. ताणें बरयल्ल्या चित्रपटांत पुढचं पाऊल (कथा- १९५०), वंशाच्या दिवा (कथा- १९५०), जशास तसे (कथा-१९५१), सांगत्ये ऐका (पटकथा, संवाद-१९५९), रंगपंचमी (पटकथा, संवाद-१९६१) हांचो आस्पाव जाता.
