मुतपाः हागपाच्यो , वोंकपाच्यो तक्रारी, हेर भुरग्यांखातीर मिसळप ना , कुडीच्यो पिडा, सुमाराभायर भंय, मस्ती हीं लक्षणां मानसिक पीडेंत जातात.
रोग वर्गीकरणः सद्याक संवसारीक भलायकी संघटनेच्या(W.H.O.) आंतताश्ट्रीय रोग वर्गीकरणाची घावी सुदारिल्ली आवजती संवसारभर मानसोपचारतज्ञ वापरतात.(International Ciassification of Diseases, I.C.D.) तेचपरी अमेरिकन मानसोपचार संघटनेची, चवथी सुदारील्ली. आवृतीय वापरतात (Diagnostic and statistical Mannual, DSM IV ) विंगड विंगड देशांतल्या वैज आनी शास्त्रज्ञांमदीं समजीकाय हाडपाक ह्या ग्रंथाचो खूबच उपेग जाता. सादारणपणान तीन तरेच्यो मुखेल पिडा दिसतातः १) वाचे रचणुकेक मार लागून जाल्ल्यो तांतडीच्यो वा दीर्घकाळाच्यो पिडा. २) कमी बुध्दिच्यो पिडा ३) मानसशास्त्रीय ,पिडा, हातूंत मेंदवाक दिश्टी पडपी मार लागिल्लो नासता.ह्या वर्गांत सायकोसिस, न्यूरोसिस , सोयकोटीक, रियेक्शन सायकोसोमेटीक डिसोर्डर आनी पर्सनलिटी डिसोर्डर आस्पावता
उपचारः १ वकदा: सायकोसिस वचपाची वखदां, डिप्रेशन वचपाचीं वखदां, शांतपण हाडपाचीं वखदा, बैरजोळोप वचपाचीं वखदां.
२ इलेक्ट्रोकन्वलसिव थेरेपि इ.सि.टीं पिडेस्ताक उपाशी पोटार हुंगरीचें इंजेसांव दितात आनी ९०ते १४० वोल्ट वीजेचो प्रवाह एक सेकद वा कमी वेळ मेरेन यंत्रांतल्यान ताचे तकलेक दितात.
३ उलोवपाचे उपचार- सायकोथेरेपि.
४ खेळ, काम, योग, झेन ,बायोफिडबॅक उपचार पद्दत.
सायको सर्चरीः शस्त्रक्रिया करून मेदवाच्या अमूक भागांचें काम उणें चड करप, जाकालागून पिडेस्ताची त्रासदिणी वागणूक बदलता.
मानसोपचार शिक्षणः दरेक देशांत मानसोपचार चिकित्सकांच्यो संघटना आसात. तशोच संवासारीक संघटनाय आसात.
कायदो आनी मानसोपचारः इतलो तेप इंडियन लुनेसी अँक्ट १९१२ चलतालें. ह्या मळार जाल्ली उदरगत लक्षांत घेवन हांलीच भारत सरकारान मेंटल हेल्थ अँक्ट १९८७ पास केले आनी १एप्रिल १९९३ ह्या दिसासावन सगळ्या राज्यांनी तो लागू करचो अशें थारायलां
-डॉ.राजेंद्र हेगडो.
मानिलाः फिलिपायन्सची राजधानी आनी मुखेल बंदर. देशाचें अरेछीक राजकीय आनी समाजीक केंद्र. पसीग न्हंयेच्या त्रिभुज वाठारांत हें शार वसलां. फुडें ताचेंच मानिला जालें. उदेंतेकडल्या ईस्टर्न कॉर्डिलेराच्या रांगांक लागून मानिलाचें उदेंतेकडल्या वादळी वाऱ्यांसावन संरक्षण जाता.
मनिलाचें हवामान ओलसर, उश्ण कटिबंधीर आसा. मनिला हेंप म्हूण नामनेक पाविल्ल्या अँबका हे वनस्पतीसावन तयार केल्लें सूंभ जगप्रसिध्द आसात.
सुरवेक हो एक ल्हानसोच मुसलमानी वसतीचो गांव आशिल्लो. मीगेल लोपेस द लेगास्पी ह्या स्पॅनिश सेनामुखेल्यान न्हंयमार्गान येवन तें १५७१ त नश्ट केलें आनी थंय तटबेदी आशिल्लें शार वसयलें . १५७४त चिनी सतराव्या शेंकड्यांत डच , अठराव्या शेंकड्यांत ब्रिटीश अशी आक्रमणां आनी सत्तांतरां जायत जायत स्पॅनिश अमेरिकन झुजां उपरांत १८९८त तें अमेरिकेच्या संयुक्त संस्थानाकडे आयलें. दुसऱ्या म्हाझुजांत १९४२त मानिला जपानान जिकयलें. पूण १९४५त अमेरिकेन तें परत घेतलें. एकुणिसाव्या शेंकडयाच्या दुसऱ्या अर्दांत फिलिपायन्सांत स्पॅनिशांआड स्वतत्र्याची चळवळ नेट धरताली. होसे रिसाल बो राश्ट्रीय फु़ारी आशिल्लो. ताका स्पॅनिशांनी १८९६त जंय मारलो, तेच सुवातेर आयज ताचें यादस्तीक उबें आसा. एमील्यो आगिनाल्दोस (१८६९-१९६४) ह्या फुडाऱ्यान १८९८त देशांची स्वतत्र्य जाहीर केलें. पूण फुडें ताणें अमेरिकेचें शासन मान्य केलें. निमाणें१९४६त देश स्वतंत्र जालो, तेन्ना मानिला ही राजधानी घोशीत जाली. १९४८त केसॉन सिटी हें मानिलाचें ईशान्येचें ठिकाण राजधानी जालें. १९७६त राश्ट्रध्यक्षांच्या हुकमावरवीं मानिला परत राजधानी जातकच केसॉन सिटी हें ताचें म्हत्वाचें उपनगर जालें.
मानिलाच्या मदल्या पसीग न्हंय व्हावता. तिचे उत्तरेर सात ,दक्षिणेक स आनी न्हंयेन वेगळायल्लो एक अशें मनिलाचे वट्ट चवदा प्रशासकीय विभाग आसात. ते स पुलानी जोडल्यात.
मानिलांत वस्त्रांचे उद्देग, पिठाच्यो आनी तांदळाच्यो गिरणी, डबोबंद खावपाचे पदार्थ , वकदां, प्लास्टीक, सिगारेट आनी तंबाखूचीं उत्पादनां, तोपयो, चामड्याच्यो वस्तू, जोतीं साकर, खोबरेल शाबू, मोटारीचे भाग,कंवचेच्यो वस्तू, खिळे, रंग, रबराच्यो वस्तू, रेडिओचो भाग, यत्रां, फस्कां, बांदकाम साहित्य तयार करपाचें वेवसाय, ने आनी उद्दोग चलतात. मानिलाच्या दक्षिण बंदरांतल्यान सुमार ८५ %आसात आनी २०% निर्यात जाता. दक्षिण बंदरालागसार आंतराश्ट्रीय विमानतळ आसा. उत्तरेकडलो चोंडो हो विभाग गरीब, मागाशिल्ले दाट लोकवसतीचो आसून थंय बरेच चिनी लोक रावतात. द७िमिकडले एर्मिटा ह्या उपनगरी भागांत व्हडल्यो इमारती आनी म्हत्वाच्यो वस्तू आसात.
मानिलांत चडशी लोकवसती फिलिपिनोंची आसून सुमार ६% चिनी, कांय अमेरिकन आनी युरोपीय आसात. ९४% लोक रोमन कॅथलिक, २ % प्रॉटेस्टंट आनी१% बौध्द आसा. हांगा कितल्योशोच इग्रजी आसात. वॅक वॅक गोल्फ अँड कंट्री क्लब, रिसाल मेमॉरिअल स्टेडियम, आसानेटा कॉलिसियम, नॅशनल म्युझीयम, नॅशनल लायब्ररी, सॅन ऑगस्टीनची पोरनी चर्च ह्यो ओडलायण्यो सुवाती आसात.
-को.वि.सं.मं.
