हे कादंबरीची नायिका इसाबेल श्रीमंती भावनीक वादळांत सापडटा. तिचो बापोलयो इलियाट टेम्पलटन हो एक अमेरिकन उच्चभ्रू मनीस. लॅरी डारेल हो तिचो प्रियकर शिकागोंत शेअरचो दलाल आसता. आत्मशांतीखातीर तो सगळें वैभव सोडून द. भारतांतल्या गुरूच्या आक्षमांत आलाशिर्याक येता . दरेझर्स एज हें नांव उपनिषदांतल्या तत्वगिन्यानाचेर आदारिल्लें आसा. योगीच धारदार वाखराच्याकडेचेर चलूंक शकता असो ताचो अर्थ आसा. मॉम च्या नांवाचेर जायत्यो कादंबर्यो आनी धा कथा संग्रह आसात. तातूंत मिसेस क्रॅडॉक, द मॅजिशियन कॅटालिना , द पेन्टेड व्हेल , अप अँट द व्हिल , द नॅरो कॉर्नर, हांचो आस्पाव जाता.
ताच्या कथा कादंबर्यांचीं कथानकां भावभडक आसतात . ताची निवेदन कुशळताय शब्दांच्या काटकसरीचो कुशळतायेन वापर हाकालागून परिणामकारक थरता. ताच्या जायत्या कथांची सिनेमारुपांतरां कळीं जैतिवंत थारलीं हाचो वृत्तांत ताच्या क्वार्टोट (1948) ह्या संग्रहाचे प्रस्तावनेंत वाचूंक मेळटा. ताची लेखनशैली कशी घडत गेली हाचो उलगडो ताच्या अ रायटर्स नोटबूक (1949) त जाता. ताच्या हेर साहित्यप्रकारांतलें लिखाण थोडेंच आसा. ऑन अ चायनींज स्क्रीन (1922), डॉन फर्नानडो हीं प्रवावर्णनां, कांय निबंद, समीक्षा आनी आत्नभव कथानक द समींग अप (1938) आनी अ रायटर्स नोटबुक (1949) अशा लेखनाचो आस्पाव तातूंत जाता. ताणें बरयल्लो टेन नोव्हेल्स अँड देअर ऑथर्स (1954) हो समीक्षाग्रंथ उल्लेख करपासारको आसा. हाचेवयल्यान ताच्या व्यासंगाची आनी चिंतनाची कल्पना येता.
-डॉ. आनंद पाटील
मॉरिटेनियाः मॉरिटेनिया इस्लामी प्रजासत्ताक हो अस्तंत आफ्रिकेंतलो एक प्रजासत्ताक देश. क्षेत्रफळ 10,30,700 चौ. किमी. लोकसंख्या 2,511,473 (1992). दक्षिण-उत्तर लांबाय सु. 1,500 किमी. आनी उदेंत-अस्तंत रुंदाय 1,094किमी. अक्षवृत्तीय आनी रेखावृत्तीय विस्तार 14.42 ते 27 उत्तर आनी 4.30 ते 17.7 अस्तंत . मॉरिटेनियाचे ईशान्येक अल्जीरिया, उदेंतेक आनी दक्षिणेक माली, नैर्ऋत्येक सेनेगल, वायव्येक आनी उत्तरेक मोरोक्को हे देश आसात आनी अस्तंतेक अटलांटिक म्हासागर आसा.
भूंयवर्णः सैमीक नदरेन मॉरिटेनीया हो सहारा प्रदेशाचो अस्तंतेकडचो एक भाग आसा. तो मळांनी आनी पठारांनी रेवाडील्लो आसा. भंयचरणूकेचे वदरेंतल्यान देशाचे तीन वांटे जातात. दक्षिण सेनेगल देगणांचो अशीर वाठार आनी उत्तरेकडचो पठीर आनी मळांचो वाठार .
न्हंयेच्या देगणांच्या उत्तर वाठांरांत आद्रार, मदलो टागांट, धार टीशीट , धार वालाटा आनी दक्षिण वाठारांतलो आबास आनी आफ्लोल्ले हे मुखेल पठारी प्रदेश आसात. तांचे उत्तरेक वालुकामय मळांचो वाठार आसा . देगांच्या मळांच्या वाठारांची दर्यापातळेसावन उंचाय 45मी. परस कमी आसा आनी मदल्या मळांच्या वाठारांची उंचाय 183 ते 228 मी. इतली आसा. वायव्या वाठारांतलें केडिएट इजिल हें देशांतलें सगळ्यांत ऊंच तेमक आसा. देशांत सगळ्याक रेवेंच्यो दोंगुल्ल्यो दिश्टी पडटात. देशोंच दक्षिण दिकेसावन अस्तंतेक व्हांवपी सेनगल ही हांगाची म्हत्वाची न्हंय आसा.
देशाचे दक्षिणेचे कांय वाठार साडून सगळ्याक हवामान उश्ण आनी सुकें आसात. देशांतल्या हवामानाचे सादारण तीन वांटे करूं येतात. दक्षिण मॉरिटेनियाचें हवामान साहेलियन प्रकारचें आसा. हांगा जुलय ते ऑक्टोबर ह्या काळांत पावस पडटा. पूण वर्सुकी पावस सु.68 सेंमी. इतलोच पडटा. सेमेगल न्हंयेच्या वाठारांत तापमान 24 ते 35 से. आसता. उत्तर मॉरिटेनियाचें हवामान सहारा प्रकारचें आसा. ह्या वाठारांनी शिंयाळ्यांत तापमान 0 ते 38 से . जाल्यार गिमांत तें 16 ते 54 से आसता. आटार हांगा वर्सुकी पावस 10 सेमी. पडटा.
भूंयेच्या आनी हवामानाच्या वेगळेपणाक लागून वनस्पतय विंगड विंगड तरांची आसा. उत्तरेक सहारा प्रदेशांत , रेंवांट वाठारांनी कांट्यांची वनस्पत जाता. हांगा खाजुराचींय झांडा चड प्रांमाणांत सांपडटात. दक्षिण वाठारांत सॅव्हाना प्रकारची वनस्पत आनी तण वाडटा.
देशाचे दक्षिणेक , सॅव्हाना प्रकारच्या प्रदेशांत शींव, बिबळे, हत्ती, कोले, मानगीं, ऊद, माजर, माकड , उदकांतले घोडे आनी उत्तर वाठारांत, हरणां, रानबोकड्यो आनी हेर मोनटात सांपडटा.
इतिहास आनी राज्यवेवस्थाः सुरवेक हांगा निग्रो लोकांचो राबितो आशिल्लो. इं.स. तिसर्या आनी चवथ्या शेंकड्यांत बर्बर लोक हांगा आयले. चवदाव्या आनी पंदराव्या शेंकड्यांत येमेनी बेदूइन उत्तर आफ्रिकेंतल्यान मॉरिटेनियांत आयले आनी सतराव्या शेंकड्यांत ताणीं बर्बर लोकांक आपल्या शेकातळा हाडले.
पंदराव्या शेंकड्यांत भांगर, गुलाम हांचो वेपार आनी नुस्तेंनारीच्या निमतान पुर्तुगेज हांगा आयले. उपरांत ह्या वाठारांचेर आपले पुराय अदिकार आसचे म्हण, पुर्तुगेज. फ्रेंच, डच आनी इंग्लीश वेपार्यांची सर्त लागिल्ली. 1815 त सेनेगलान ह्या प्रदेशाचो दक्षिण वांटो फ्रांसांक वसाहतीक दिल्ल्यान हे सर्तीचो शेवट जालो. फ्रांसान 1920 त मॉरिटेनियांत आपले वसाहतीची स्थापणूक केली. अशे तरेन मॉरिटेनिया हो फ्रेंच वेस्ट आफ्रिका महासंघाच्या आठव्या प्रदेशांतलो एक जालो. 28 सप्टेंबर 1958 त मॉरिटेनिया हो फ्रेंच कम्युनिटी चो स्वयंशासित सदस्य जालो. नोव्हंबर 1958 इस्लामीक रिपब्लिक ऑफ मॉरिटेनिया ह्या नांवान तो जाहिर केलो. 28नोव्हेंबर 1960त मॉरिटेनियाक पुराय स्वातंत्र्य मेळ्ळें.
स्वतंत्रताये उपरांत देशांत थिरपण आयलें. 1973 त मॉरिटेनीया अरब लीगाक मेळ्ळो आनी त्याच वर्सां फ्रँक विभागांतल्यान भायर सरलो.
