बली हो असूर आसलो तरी तो सत्वशील आशिल्लो. ताच्या आंगांत खूब सद्गुण आशिल्ले. रामायणांत बलीचें वर्णन आयलां तें अशें आसा
एष वै परमोदार: शूर: सत्यपराक्रम: ।
वीरो बहुगुणोपेत: पाशहस्त इवान्तक: ॥
बालार्क इव तेजस्वी समेरSप्यनिवर्तक: ।
अमर्षी दुर्जयो जेता बलवान्गुणसागर: ॥
प्रियंवंद: संविभागी गुरूविप्रप्रिय: सदा ।
कालाकाङक्षी महासत्व: सत्यवाक्सौम्यदर्शन: ॥
दक्ष: सर्वगुणोपेत: शूर: स्वाध्यायतप्तर:।
अर्थ : (बली) हो उदार, शूर, सत्यपराक्रमी, वीर, सगळ्या गुणांनी युक्त, पाशधारी यमाभाशेन, बालवीराभाशेन तेजिश्ट, झुजामळार दुस्मानाक फाट दाखोवपी न्हय, असहिष्णू, बळिश्ट, गुणेस्त, गोड उलोवपी, गुरू आनी ब्राह्मण हांचो आवडटो, योग्य वेळाची वाट पळोवपी, सत्वशाली, खरें उलोवपी, दिसपाक थंड, सगळ्यांविशीं जागरूक, शूर आनी ज्ञानार्जनाखातीर सदांच तयार आसपी.
भृगुकच्छांत हारिल्लो बली विष्णुचे आज्ञेन सुतलांत गेलो म्हळ्यार भारताचे अस्तमत दर्यादेगेर केरळांत ताणें आपलें राज्य स्थापन केलें अशें म्हणटात. केरळीय लोक आयज लेगीत बलीक राजा म्हणून वळखतात. बलीविशीं केरळांतल्या लोकामक खूब आदार आसा. थंय ‘ओणम्’ हो बळीचो उत्सव करतात. ‘इडापिडा वचूं बळीचें राज्य येवं. अशें दिवाळेक म्हळ्यार कार्तिक शु. पाडव्याक महाराष्ट्रांतल्या गांवगिऱ्या वाठारांनी म्हणटात.
बलीचो आस्पाव सप्त चिरंजिवांमदीं जाला. पुर्विल्ल्या काळांत केन्ना तरी, कन्याकुमारीचे दक्षिणेक कितलेशेच कोस दर्यांत गेल्लें एक भूशीर आशिल्लें. थंय बलीची राजधानी आशिल्ली, अशे उल्लेख तमीळ वाङमयांत मेळटात. बली थंय राज्य करता आसतना एक सैमीक उत्पात जावन, खुबळिल्ल्या दक्षिण दर्यान बलीचे राज्य बुडोवन, थंयची भूंय गडप केली, अशेंय कांयसंशोधकांचें मत आसा.
दक्षिणां दिना आसतना केल्ल्या कर्माचें फळ कर्त्याक मेळना, तें बलीक मेळटा अशें देवी भागवतांत म्हळां. ताणें 30 लाख 60 हजार वर्सां राज्य केलें अशें पद्म पुराणांत म्हळां. ताका फकत बली म्हणी नासतना महाबली म्हणटात. पुराणांत बली नांवाचो धा बारा मनीस मेळटात. – कों. वि. सं. मं.
बलुते :(पळेयात अलुते बलुते)
बल्गेरिया : ‘नरॉदना रिपुब्लिक बल्गेरिया म्ळ्यार बल्गेरिया प्रजासत्ताक. आग्नेय युरोपाच्या बाल्कान व्दिपकल्पांतलें एक राश्ट्र. अक्षवृत्ती आनी रेखावृत्ती विस्तार अनुक्रमान41 14 उत्तर ते 44 12 उत्तर आनी 22 21 उदेंत ते 28 37 उदेंत. देशाचो आकारमान सादारणपणान चवकोनी आसा. देशाची उदेंत – अस्तंत लांबाय सुमार 450 किमी. आसून दक्षिण – उत्तर रुंदाय सुमार 275 किमी. इतली आसा. क्षेत्रफळ 1,10,912 चौ. किमी. आनी लोकसंख्या 8,900,000 (1991). बल्गेरिया देशाचे उत्तरेक रुमानिया, अस्तंतेक युगोस्लाव्हिया, दक्षिणेक ग्रीस आनी तुर्कस्तान आनी उदेंतेक काळो दर्या (Black sea) आसा. देशाचे उत्तरेक डॅन्यूब न्हंयेची सैमीक रितीन तयार जाल्ली शीम बल्गेरियाक मेळ्ळ्या. सोफिया हें देशाचें राजपाटण.
भूंयवर्णन : बल्गेरियेची चडशी भूंय दोंगरी स्वरुपाची आसून सुमार 50 इतलो प्रदेश 300 मी. परस चड उंचायेचो आसा. उत्तर दक्षिण अशे डॅन्यूबे न्हंयेचें देगण बाल्कन पर्वत, थ्रेस हो मळांचो प्रदेश आनी रॉडोपी पर्वत अशे रितीन देश चार वांट्यांनी विभागला. उत्तरेक डॅन्यूब देगणान न्हंयसावन ते दक्षिणेक बाल्कन पर्वतांलागीं मंचवजा हो पिकाळ प्रदेश आसा. हें देगण दर्यथळासावन सुमार 125 मी. ऊंच आसून ह्या वाठारांत चड करून चुन्याखडी आनी चिकणमाती मेळटा. ह्या प्रदेशांत व्हांवपी ईस्कर हे न्हंयेचो उगम दक्षिणेक आशिल्ल्या परीन पर्वताचेर जाला. ही न्हंय सोफिया मळांचो वाठरार आनी बाल्कन पर्वत हुंपून डॅन्यूब न्हंयेक मेळटा. बाल्कन पर्वतांची वळ सादारणपणान देशाच्या मध्यभागांतल्यान वचून अस्तंतेक युगोस्लाव्हियेसावन उदेंतेक काळ्या दर्यामेरेन पातळ्ळ्या. थ्रेस हें मळ उत्तरेक स्त्रेड्न आनी सूरनेना दोंगर तर दक्षिणेक रॅडोप दोंगरां मजगतीं आसा. बल्गेरियेचो चडसो नैर्ऋत्य वाठार रॉडोपी पर्वतांनी रेवडिल्लो आसून बाल्कन व्दीपकल्पांतल्या सगळ्यांत ऊंच अशें दोंदरावळींत अस्तंतेक आशिल्ल्या पिरीन आनी रील दोंगरांचो आस्पाव जाता. म्यूसाला (स्टलिन) हें देशांतलें तशेंच बाल्कन व्दीपकल्पांतले सगळ्यांत उंचेलें तेमूक (2,925मी.). डॅन्यूब, मरित्य, ईस्कार, स्त्रूमा, आर्डा, टूंजा, यांत्रा ह्यो बल्गेरीयेंत व्हांवपी म्हत्वाच्यो न्हंयो.
हवामान : रखरखीत गीम आनी कडक शिंयाळो हें हांगाच्या हवामानाचें खशेलेपण. रातीच्या आनी दिसाच्या तापमानांत खूब फरक जाणवता. सादारणपणान उत्तर आनी अस्तंत वाठारांनी गिमांत तापमान 22 ते 24 सॅ. इतलें आसता आनी शिंयाळ्यांत ते 3 ते -3 सॅ. मेरेन देंवता. समशीतोश्ण हवामानाच्या वाठारांनी वर्सुकी पावस 50 तें 60 इतलो पडटा. कांयकडेन गिमाच्या दिसांनी पावस पडटा. काळ्या दर्यालागशिल्ल्या प्रदेशांनी चड पावस पडटा.
वनस्पत आनी मोनजात : पावसाळ्या ऋतूंत हांहा वेगवेगळ्या मळाच्या वाठातांनी विंगड विंगड प्रकाराचें तण किल्लता. मळाच्या वाठारांनी स्टॅप्स प्रकाराचें जाल्यार ऊंच दोंगरी आपल्पायन प्रकारचें तण मेळटा. अस्तंत आनी मध्य वाठारांनी वनस्पत उंचायेचेर आदारिल्ली आसा. सकयल्या वाठारांनी स्टॅप्स तणाचीं मळां, सादारण उंचायेचेर पानझडी रूख जाल्यार चड उंचायेचेर आशिल्लया वाठारांनी सूचिपर्णी रुखाणचे आनी
