आसप हें मूत्रपिंडाची पिडा दाखयता . मूत्रपिंडाक सूज येवप , रक्तदाब खूबदीस वाडून उरप,वा गोड्यामुताचे पिडेन मूत्रपिंडाक मार बसप (Diabetic Nephropathy) हांकां लागून मुतांत आल्बुमीन मेळटा.
गुरवार बायलेचें मूत नेमान तपासतात.गुरवार बायलेच्या रोगांत चड मूत मेळ्ळ्यार बाळंत रोगाचें (Taxaemia) पयलें लक्षण मानतात. एखाद्रया वेळार Multiple Myeloma हे कॅन्सराचे पिडेंत मुतांत प्रथिनां मेळटात . ह्या प्रथिनांक 'बेन्स जोन्स' प्रथिनां अशें म्हणटात.
क) अॅसेटोनः मुतांत सेटोन चड मेळ्ळ्यार गोड्या मुताची पिडा खर जाल्या अशें मानप जाता.खर पासा उपरांतय मुतांत सेटोन मेळटा.
३)मुताची सुक्ष्मरोगजंतुंची तपासणीः ही तपासणी मुताक इंनफेक्शन जालां वा ना तें दाखयता. हे तपासणेंत इल्लेशें मूत घेवन एके ‘पोशक अन्न प्लेटींत’ (Culture Media) घालतात. हे प्लेटींत मुतांतले सुक्ष्म रोगजंतू वाडटात .उपरांत तांची तपासणी जीवनशास्त्र वैज करतात.
४) मुताची सुक्ष्म तपासणीः हे तपासणेंत मुतांतले घन जिनस तपासतात. रगतपेशी,स्फटीक,प्रथिनांचे गुळे,सुक्ष्मरोगजंतू हांची तपासणी करपाक हे तपासणेचो आदार जाता.सुरवेक घनजिनस मुतांतल्यान वेगळे करतात.(centrufuse) ह्या यंत्रांत तपासनळयेंत घाल्लें मूत खूब जलद गतीन घुंवडायतकच घन जिनस एका तोंकाक एकठांय येतात.
अ)धव्यो रक्तपेशी(Pus cells) : ह्यो रक्तपेशी सुक्ष्मदर्श यंत्राचे पळोवणेंत ५-१० चे परस चड आसल्यार मुताक इंनफेक्शनाची बादा जाल्या अशें समजतात.
आ)तांबड्यो रक्तपेशी(Red blood cells):मुतांत ह्यो रक्तपेशी आसनात.मूत्रपिंडांत वा मुताचेवाटेर रक्तस्त्राव जाल्यार मुतांत ह्यो रक्तपेशी दिसतात.मुतांत तांबड्यो पेशी दिसल्यार मूत्रपिंडाच्या सूज,मूत्रपिंडाक टी.बी.ची लगण, मूत्रपिंड वा मुता वाटेच्या अवयवांचो कॅन्सर वा मूतखडो ह्या पिडांचो दुबाव आसता.
३)प्रथिनांचे गुळे/पेशींचे गुळेः हे गुळे सूक्ष्ममूत नलिकांच्या आकाराचे आसनात म्हूण तांकां सांचे अशेंय म्हण्टात. मूत्रपिंडाच्या सुजेच्या दुखण्यांत हें गुळे मेळटात.
इ)स्फटीक(Crystals): मुतांत तरातरांचे स्फटीक मेळटात. ताचें प्रमाण चड आसल्यार वैज मूतखड्याचो दुबाव उक्तायतात.स्फटाकांच्या आकारावयल्यान ताका वळखूंक येता. चडशे स्फटीक ऑक्सलेटाचे आसतात. युरिक अम्ल,सिस्टोन अम्ल,फॉस्फेट हांचेय स्फटीक मूतांत मेळटात . मूतांत ऑक्सलेटाचे स्फटीक चड प्रमाणांत आसल्यार खर उपाय घेवंचे पडटात.
पूरक नोंदः डायबिटीस (गोडें मूत).
मूयः गण-हायमेनॉप्टेरा, कूळ-फॉर्मिसीडी. हो एक ल्हान जीव आसून. हायमेनॉप्टेरा ह्या गणांत आस्पाव जाल्लया म्होंवामूस, गांधील मूस, भुंगे आदी जीवांपरस चड काम करपी हुशार आनी शिस्तप्रीय समजतात. फॉर्मिसिडी ह्या कुळांतल्यो मुयो फॉर्मिसिनी, डोरिलिनी, पोनेरिनी, मर्मिसिनी आदी सात उपकुळांत विभागिल्ल्यो आसात.संवसारांतल्या मुयांच्या सुमार १०,००० जातींची नोंद जाल्ली आसून भारतांत सुमार १,००० जातीच्यो मुयो आसात.दर एके मुयेच्यो संवयो आनी वागपाची तरा हातूंत बरोच फरक दिसून येता. दोमळो होय एकतरेची मूय . ताचो आकार मूयेपरस बरोच व्हड आसता. ताचें शास्त्रीय नांव कँपोनोटस काँप्रेसस.
मुयांच्या शरिराच्या भागांच्या आकारावयल्यान आनी तांच्या राहणीमानावयल्यान तांचें विभाजन करतात.मूयेचो रंग तांबडो,काळो,तपकिरी वा हळदुवो आसता. तांच्या शरिराची लांबाय १मिमी. ते ४० मिमी. मेरेन आसंक शकता.तांची कात घट्ट आसून ती तांचे कुडीची राखण करता. तांची कूड गुळगुळीत आसून तकली,छाती आनी पोट अशे तीन भाग पडटात-
मुयेच्या शरिराची रचनाः १-मिशो २-दोळो ३-तकली ४-छाती ५-पोट ६-कमर ७-पाय ८-नांगी.
१)तकलीःतांची तकली वांटकुळी वा लांबशी आसता. तकलेचे दोनूय वटेन दोन मिशो आसून तांचो आकार मनशाच्या हातावरी आसता. मुयो तांचो उपेग वास घेवपाखातीर तशेंच खावड सोदपाखातीर करतात.
मुयांक ६-१००० तासां आशिल्ले दोन दोळे आसतात,व्हड आकाराच्या मुयांक दोळ्यांत चड तासां आसतात जाल्यार ल्हान आकाराच्या मुयांक दोळ्यांत कमी तासां आसतात. कांय पाखाच्या मुयांक तकले फाटल्यान तीन दोळे आसतात. तांच्या तोंडा लागसार दोन धारेचे आनी नीबर अशे जबडे आसतात. अन्नाचे कण वा हेर जड पदार्थ त्यो जबड्यांत धरून सहज उखलतात. ह्या जबड्यांचे उपेग त्यो कातरीवरी कापूंक, अन्न व्हरूंक आनी दुस्मानापसून राखण करूंक जाता.
२)छातीः मुयेचे छातयेचे तीन भाग आसून दर एका भागाचेर उस्वास घेवपाखातीर बुराखांची एक जोडी आसता आनी पांयांची एक जोडी आसता.मूयेची छाती आनी पोट वेगवेगळें आसून मदीं एक बारीक
