Unà akó moduaw sa usá ka lungsod, paninguhaon ko pagtuón ang iyang kaagi, ang kagikan sa iyang mga molupyò, ug unyà makita ko nga ang tanán lonlon dili kahibulongan; nakità ko sa kanunay nga ang kanihít ug kahamugaway sa pagpuyô sa usá ka lungsod magaagád sa mga hunahunang binuróng ug mga kagawasan nga makab-ut sa iyang mga molupyò ug sa ilang mga kagikan.
-¿Maó da kanáy imong nakità? -nangutana si parì Dá- maso ubán ang usa ka kinatawan nga mabiaybiayon, tapus si- yá mohilum ug dugay sukád sa pagsugod sa panihapon, nalingáw sa kalalím sa mga sud-an nga gidulot.
-Kon kanâ day hikat- onán mo sa imong panaw, ¡giusikan mo lamang ang imong salapî! Bisan kinsang bataa sa mga tulonghaan dinhi mahibaló nianà. Si Ibarra nahinan-aw kang parì Dámaso. nalibug ang ulo unsay iyang isulti: ang ubán nahingangha, nanan-aw kanilang du- há ug nagpaabút nga adunay mahitabô. Dihâ na untà sa tumóy sa dilà ni Ibarra kining mga pulonga: "Ang panihapon hapit na man ugód matapus ug ang imong tiyán mibutirik na man pag-ayo" ugaling kay nakapugóng siyá ug igò lamang miingón:
--Mga ginoo, ayaw kamó kabibulong nga giinatò lamang akó sa among kura kanhi. Giingôn ako nianà niya pag-amoma kaniadto sa gamáy pa akó ug alang kaniya walay sapayán ang mga tuig nga nangagi. Apán pasalamatan ko siyá, kay kanáng iyang gibuhat karón nakapahinumdom kanakò niadtong pana- hón nga siyá magkanunay pa sa among baláy ug pasidunggan pa niya pagtambong ang kan-anán sa akong amahán. Si parì Sibyla mipasigpat kang parì Dámaso nga nagaku- róg. Si Ibarra mitindog ug miingón:
Mga ginoo, tugoti akó ninyo nga mopaulì, kay, sanglit bag-o pa nga miabút, daghan akó kaayog mga buluhatón. Ang panihapon hapit na matapus ug ako dilì hinginum. Mga ginoo, ¡alang sa kaayohan sa Espanya ug sa Pilipinas! Ug gitungáb ang usa ka kopang bino nga dihâ sa iyang duol. Ang tigulang tenyente mitindog usáb, apán walâ motingog.
-Ayáw unà paglakáw! -mihunghong kang Ibarra si Kapitán Tiyago. —Ania na kadto karón si María Clara, kay gi-