Samtang naniid siyá niining tanán, usá ka kamót miagbay
paghinay sa iyang abaga; milingì siyá ug nakità niya ang tenyente nga nagapahiyúm: karón walâ na magbungiut ang iyang nawóng.
—Ginoo Ibarra, ¡pagbantay pag-ayo!¡Panamin sa imong amahan! —giingón niya ang batan-on.
—Pasayloa akó apán sa akong pagsabút gimahál mo dagway pag-ayo kadtong akong amahán. ¿Unsa man intawon ang nahitabô kaniya? —nangutana si Ibarra nga mitutok pagtan-aw sa tenyente.
—¿Kay walâ ka ba diáy masayud? —nangutana ang tenyente.
—Napakisayud akó kang Don Santiyago ug misaad nga ugmò da akó niya suginli. ¿Nasayud ka ba?
—Nasayud sama sa tanán. ¡Namatay siyá sa bilanggóan!
Ang batan-on nahasibug usá ka lakang ug unyà mitutok
pagtan-aw sa tenyente.
—¿Sa bilanggóan? . . . ¿Kinsay namatáy sa bilanggaón? —Ang imong amahán nga gibilanggò —mitubág ang ten yente nga daw nahibulong.
—Ang akong amahán, ¿sa bilanggòan? . . . ¿Nahibilanggò siyá? ¿Unsay giingón mo? —nangutana ang batan-on nga migunit sa bukton sa tenyente.
—Dagway walâ akó masayóp, si Don Rafael Ibarra.
—¡Oo, si Don Rafael Ibarra¡
—¡Gipakaingón ko nga nahibaló ikaw nianà! —matud sa tenyente nga naluoy uyamut sa pagkasabút sa kasakit nga gibatì sa kasingkasing sa batan-on; —gipakaingón ko kadto nga ikaw ... ¡Apán ayáw! ¡kalubá! Dinhi, ang usá ka tawo dilì mahimong dungganan kon dilì ¡mahibilanggò!
—Tuhoan ko nga ikáw walâ magbugalbugal kanakò —misulti sa tingog mahinay si Ibarra humán mohilum kadiyót. —¿Ikatug-an ba nimo ang hinungdan sa pagbilanggò sa akong amahán?
Ang tigulang miurong ug mihinuktok.
—Nahiblong akó uyamut nga ikáw walâ sayre sa nahitabô sa imong banay. —Sa iyang sulát nga may usá na ka tuig karón, nagatugon kanakò nga dilì ako matahap kon dilì siyá magasulát, kay daghan
