Jump to content

Page:Noli-Me-Tangere-Cebuano-Visayano-ni-Jose-Rizal-1962-N719c.pdf/369

From Wikisource
This page has been proofread.

wala makapaturok sa iyang hunahuna nianang pagtuo sa pagkalabaw, pagkadakug bill ug pagkataas ug kahimtang nga moturok sa hunahuna sa kadaghanan sa iyang rhga katagilungsod igo lamang makapuyo dinhi pipila ka semana. Ang iyang kasingkasing wala gayud masilhg bisan makausa lamang; hangtud karon wala pa gayud siya makakita bisan usa na lamang ka tulisan; mao day iyang nakita mga tawong alaut nga angay pahamuslan paglimbong kon dili siya buut nga mahimong labing alaut kay kanila. Diha ng£ isumbong unta siya sa hukmanan tungud sa iyang pagpaka-mananambal, wala masuko kang bisan kinsa, wala ngani magmahay; miila siya nga matarong kadtong gibuhat batok kaniya ug mao day iyang gitubag kining mga pulonga: kinahanglan man ugod nga mangita akb ug sarang nako kabuhian!

Sumala sa amo nang giingon, si Don Tiburcio ug si Donya Victorina nangaminyo, ug nangadto sila sa Santa Ana aron pagpahamulos sa unarig mga adlaw sa ilang kaminyuon; apan sa gabii sa ilang kasal, si Donya Victorina gibati usa ka makalilisang sakit sa tiyan kay wali kahilisi sa kinaon, ug si Don Ti­ burcio, tapus magpasalamat kang Bathala, nagkapuliki pag-atiman sa iyang asawa. Apan sa ikaduha nang gabii, si Don Tiburcio uagatuman na sa iyang katungdanan sama sa usa ka tawong dungganan, ug sa pagkaingon-ugma, sa pagpanamin niya, mipahiyum nga nasubo sa pagkakita sa iyang mga lagus nga wala nay ngipon: labing diyutay natigulang siya ug napulo ka tuig!

Sanglit si Donya Victorina nahimuot kaayo sa iyang bana, gipatauran niyag ngipon ang mga lagus niini, gipatabasan ug gipahingpitan niya sa mga saput sa labing maayong mananahi sa Manila; napabuhat mga arana ug mga kalesa ug napapalit sa Batangas ug sa Albay sa labing maayong mga kabayo nga sangunan ug hangtud gipugos niya ang iyang bana sa paghupot duha ka buok kabayo alang sa umaabut nga lumba.

Samtang si Donya Victorina nag-atiman sa mga kasangkapan sa iyang bana aron mausab ng panagway niini, wala usab siySi malimot sa iyang kaugalingon: ang saya nga sida ug ang sinina nga pinya iyang giilisan ug mga saput nga uropanhon; ug sa mga dayandayan nga daghag kutikuti, nga wala gayud mahiangay kaniya bisan diyutay, gitugaw niya ang kahusay sa mga molupyo nga walay buhat ug nanagpuyo sa dakung kalinaw.

—362—