Jump to content

Page:Progreso - 1a yaro.pdf/120

From Wikisource
This page has not been proofread.
106
PROGRESO

malfacilajo », nam lia korespondanti questionas li pri olu. Yen quale li respondas (p. 59, k. 1) : « Pri la prepozicio de rimarku, ke la klarigon de via malfacilaĵo oni trovas en la sesa regulo de nia gramatiko : « la prepozicio ĉe la pasivo estas de »; sekve via frazo : « letero ricevita de Dro Z. » signifas nur : letter received by Dro Z. » Sed quale komprenar la frazo suprecitita, en qua la pasiva verbo esas akompanata da du « de »? Kad li anke ne posedas la « spiriton » de Esperanto? O kad lia « sperto », mem lumizita da la tro famoza 16 reguli, ne suficas por solvar tala questioni? Certe la solvo ne trovesos en la Fundamento. Omnakaze, li ne sucesos persuadar lia samlinguani, ke linguo esas perfekta, qua havos nur un prepoziciono por tradukar la tri angla prepozicioni of, from e by!

Germana Esperantisto, oficiala organo de la Germana Esperantista Societo. — Ca jurnalo, qua havis sempre posturo tre korekta e mem simpatioza ad la Delegitaro, raportis tre exakte e senpartie la decidi di nia Komitato en la numero di decembro. En la numero di februaro, la chef-redaktisto, Dro O. Liesche, skribis tre saja artiklo « pri la nuna situacio ». Il montras, ke unflanke la max konservema Esperantisti konfesas la neceseso di evoluco por la linguo; ke altraflanke la max radikala reformisti deklaras konservar (e mem plufermigar) la principi di Esperanto; ke konseque la du partii semblas povar facile interkonsentar, e ke li diferas nur pri la questiono : quamaniere la linguo devas evolucar? La unesmi kredas, ke la evoluco devas eventar tute « naturale », libere e spontane, per la uzado; la duesmi opinionas, ke la linguo devas evolucar kontrolate e regule; ed il aprobas ca lasta opiniono, pro ke la evoluco di linguo artificala ne povas esar exakte simila a l’ evoluco di la « naturala » lingui, qua enduktas en li multa malregulaji. « Same kiel la genio de Zamenhof arte kaj logike kreis la lingvon, ankaŭ ĝiaj pluaj kreskado kaj disvolviĝo devas esti prizorgataj kaj direktataj de la homa racio. Alie perdiĝus iom post iom la granda supereco, kiun prezentas artefarita lingvo pro sia reguleco, logikeco kaj facileco ».

La questiono esas do la sequanta : «&nbspĈu nia Esperanto en sia tuteco, sen iaj ŝanĝoj, estas sufiĉe perfekta, por ke ĝi povu esti la origino de la plua kontinua evolucio? » « La Delegacio postulas, ke lingvo internacia estu nur lingvo a posteriori, bazita sur la principo de internacieco. Ĝi konfesas, ke Esperanto plej grandparte estas tia lingvo a posteriori. Tamen ĝi riproĉas al Esperanto kelkajn formojn a priori, precipe la « tabelon de simplaj vortoj » kaj ĝi kredas, ke certaj[1] aliaj formoj ne atingis la eblan kaj dezirindan gradon de internacieco ».

… « Ne estas rifuteble, ke certaj riproĉoj kaj proponoj ĉiam estas ripetataj de la plej diversaj amikoj kaj kontraŭuloj de Esperanto;

  1. Ca vorto semblas ad ni galicismo, ni dicas (en ES) ula, ulu.