L’Écho Loudunais (20, 27 februaro, 6 marto) publikigas omnasemane Idala texto tradukenda, e pose olsa traduko. Exemple : Quo esas la linguo helpanta ? o humuraji quale : Audantaro malmulta, Butro ne esas greso, e. c. — Ol publikigas anke artiklo pri La Linguo helpanta, qua refutas la konocata objekti, ke la L. I. ne povas parolesar same de omna populi, pro lia idiotismi ; ke ol dissolvesos en plura dialekti, se on ne institucas « internaciona kolonyo » por normaligar olu ; e c.
Pädagogische Rundschau (Wien, februaro) insertis artiklo da So R. Gunert : Kad Esp. bezonas reformo ? qua respondas a fanfaronema artiklo da ula Esperantisto. Ti qui reformis Esp. nule esas profani o novici, quale on insinuis, sed la max kompetenta Esperantisti, qui pro to konocis max bone la difekti di la linguo. L’autoro expozas ica difekti, e la neceseso di la korespondanta reformi ; ed il citas komparenda texto (fino di Don Juan ; v. Progreso No 19, p. 427) kun la malicoza rimarko, ke la « fideli » nultempe facas tala kompari ; cetere, li ne povas citar Esperantal texti en la jurnali, pro manko di la signizita literi. Quo esas L. I., quan on ne povas imprimar libere omnaloke ?
Œsterreichische Volks-Zeitung (20 februaro) kontenas granda artiklo da So R. Gunert pri La futura L. I. L’autoro rimarkas, ke la propaganti di Esp. multe e longe laudas la L. I. generale, la L. I. ideala, sed nule pruvas, ke Esp. realigas efektive ta idealo, e ne mem citas specimena texti. Ta idealo esas plu vere realigata da Ido, quale montras la sama texto tradukita en Volapük, Esperanto e Ido. Informi pri l’Uniono di l’ Amiki, sa Komitato ed Akademio, e pri l’ Ido-societo Progreso en Wien.
Mitteilungen des Lehrerhaus-Vereines in Wien (10 februaro) kontenas recenso di la broshuro Weltsprache und Wissenschaft da la kin profesori.
Neue Freie Presse (Wien, 26 februaro) publikigis granda artiklo da So Pfaundler : Pri la nuna stando di la problemo di la L.I. Ol expozas rezume, sed komplete, l’ utileso di la L. I. et la neceseso di L. I. artificala ; la principi quin tala linguo devas sequar (axiomo di Jespersen), la difekti di Esp. e la avantaji di Ido (kun komparenda texto), fine la diverseso di metodo di l’Esperantisti (Fundamento korektigota [?] da l’ uzado) e di l’Idisti (ciencala evoluco). La perfektigo di la L. I. ne plu nocas a sa uzado, kam la perfektigi di la lokomotivo di Stephenson nocis la devlopo di la fervoyi. « Esperantisti e Idisti esas konkuranti, sed nule prin-
nulu povas savar perfekte vivanta linguo ! Cetere, tre malmulti savas perfekte mem sua propra patriala linguo : mem membri di la franca Akademio facas gramatikala kulpi. So H. Schuchardt, la famoza linguisto, a ti qui questionas, quanta linguin il savas, respondas : « Apene la mea » (Weltsprache u. Weltsprachen, p. 39 ; Strassburg, Trübner, 1894).
