Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/273

From Wikisource
This page has been proofread.
243
KRONIKO

sempre advokas omna bonvola Espe­ran­tisti, omna sincera e seninte­resta amiki di nia ideo ; la Delegitaro esis fondata por realigar ta uniono, e l’ Uniono ipsa esas konstanta advoko a l’ uniono. Ne esas nia kulpo se la Espe­ran­tisti, infektita da la mentii di sua jurnalachi, blindigita e fanati­kigita da sua chefi, respondas a nia amikala propozi per malamo ed insulti. Certe, existas inter l multa inteligenta e bonvola homi, kun qui ni volunte kunlaborus por la max bona L. I. ; sed li lasas su duktesar da kelka intrigemi, e lasas li trompar la kredema « populo ». A li, ne a ni, apartenas avertar ica pri la danjero di Esperanto e di la komuna ideo. Kad oportas memorigar, un foyo pluse, ke la Delegitaro ipsa propozis inter­konsento a l’Espe­ran­tista chefi, e ke nur ici rifuzis ol superbe ? Li asertis, ke nula komparo esas posibla inter « vivanta linguo » e « pure teoriala proyekto » ; li fanfaronis pri sua « forteso » e sua aquirita situeso, e li invitis ni « propagar » nia linguo, adjuntante ke, kande ol esos praktikata e difuzata, lor li ne mem diskutos, sed simple adheros ad ol. Li ipsa, li sola volis la konkuro di la du lingui ; li ipsa rifuzis diskutar « teorie » ed apelis a la « forteso », t. e. a la milito. Li do sola esas responsiva pri la konsequi di la milito, quan li deklaris a ni, e pri la detrimento di l’ ideo. Li kombatis e kombatas ni sempre per la max shaminda procedi ; omnadie ni ricevas nuva pruvi di lia malloyaleso ; nula inter­konsento, nula paco esas posibla kun tala homi. Sed se la honesta e bonvola Espe­ran­tisti esas fatigita da la milito impozita a li da sua « malbona pastori », se li agnoskas la detrimento, quan ol facas ad Esperanto ed a l’ ideo, li devas nur liberigar su de sua autokrata e senyura chefi, e restaurar la negocii, rompita da li, per yurizita riprezen­tanti. Li trovos sempre che ni bonvolo e konci­liemeso. Cetere, nia Uniono esas sempre apertita a li omna e singla ; ni ofras a li la libereso e la yuregaleso, vice la tiraneso ed okulta autoritato, qui regnas nun en Esperantuyo : a li apartenas la selekto ! Sed li ne auskultez la perfida konsili di sua senskrupula chefi : li adherez sincere, loyale, a nia liberala organizuro, e li ne esperez, ke ni abandonos la plu bona linguo por la min bona ; or la nia esas la plu bona, nam la konservema chefi ipsa konfesas, ke li povus salvar Esperanto nur enduktante en ol la reformi realigita en Ido, « pokope », sekrete, hipokrite, quale furtisti qui celas su ! Ni do repetas a li la amikal advoko di Barono D’Orczy, qua esis unu de lia pioniri : « Esperanto dekadas, ol esos certe venkita. Kad vi volas « restar fidela » a la komuna ideo, o kad vi preferas nocar l’ ideo, restante fidela a formo neperfekta e kaduka ? En l’ unesma kazo, venez kun ni e laborez kun ni, tute libere e samyure ; en la duesma, cesez advokar la « santa ideo », e konfesez, ke vi esas nur la sektani di un libro e di un homo. Unvorte : Kad vu pozas l’ ideo super Esperanto, od Esperanto super l’ ideo ? »