Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/382

From Wikisource
This page has been proofread.
352
PROGRESO

di habitanti formacesas per diferanta manieri ; en 28 per supreso di i : Anglio-anglo, en 71 per la sufixo ‑ano : Abisinio-abisiniano, e pri 33 ne esas indikita, qua metodo devas aplikesar. Omnakaze tala diferi similesas la naturala lingui kun lia neregu­lozaji ed obligas ni lernar ta vorto-dui memore, simile kam nereguloza verbi.

Me propozas unigar ta vorti e fixigar ke habitanti esas nomizita per omiso di i, se i existas en la finalo di lando-nomo. Me ne vidas shokantajo, same kam ni dicas arabo, dano, gaskono, dicar anke abisino, albano, arkado, armeno, italo e mem frigo, indo (kp F. : Indo-Chine), daco (kp. D. Dako-Romane)[1].

Tamen forsan du vorti devos konservesar, quale ecepti : aziano, pro ke azo esus apene rekonocebla, ed oceaniano, pro ke altre oceano esus dusenca. Omnakaze esas multe plu facila lernar du ecepti (pluse justifi­kebla !) kam 28 o plu multi. Du vorti havos anke altra senco : chilo e nubo, sed to devos jenar nulu, nam on adoptis anke : Parto, Formoza e Kuba, malgre la cetera lexikala senco di li.

Altra questiono : kad ne esus oportuna renuncar la finalo ‑o pri la geografiala propra nomi ? La formi Europa, Arabia, Austria, e c., trovesas en plura naturala lingui, esas do inter­naciona, kontraste Europo, e c., semblas imitar Esperanto qua o-finalizas mem la personala nomi, e shokas per to, — videz Hamleto.

P. de Janko.
Okazione la muzikala terminaro.

Ni lektas en Cosmos (Paris, 7 mayo) artiklo da nia samideano So A. Poulain pri la nomi di la gam-noti, qua, citante l’artiklo da So P. de Janko (No 26), propozas havar por la 12 noti di la kromatika gamo 12 nomi diversa, e tamen sat proxima de la tradi­cionali :

do, ra, ro, ma, mo, fa, fo, sa, so, la, lo, da, do.

Ni imprimas grase la nomi di la 7 noti di la diatonika gamo, kursive la nomi di ceteri. On rimarkas ke ta 12 nomi havas alterne la vokali a, o, juntita a la sama konsonanto por du sucedanta noti. On savas tale, ka du irga noti separesas per para o nepara nombro de mi-toni. Perfekta akordo majora : do-mo-sa, minora : do-ma-sa. — Ni submisas ta propozo a nia muzikista samideani, aparte a So de Janko, qua esas konocata quale inventinto di klavaro, en qua la 12 soni di singla oktavo esas simetre (alterne) dispozita ; to permisas transpozar melodio de un tono ad altra sen ula malfacileso. Semblas ke la propozo di So Poulain harmonias kun la klavaro di So de Janko.

  1. Me rimarkigas ke mea propozo esas altra kam ta refutita Progreso I, 652.