Jump to content

Page:Progreso - 3a yaro.pdf/384

From Wikisource
This page has been proofread.
354
PROGRESO

decidi di la Komitato e di la Komisitaro, ed anke a la principi enuncita dum la kunsidi en Paris, sed ne formale votita, esis kompozata da Si de Beaufront e Couturat kun la konstanta helpo di Si Jespersen e Leau ».

Ica oficiala dokumenti definas precize to quo konstitucas la « Linguo di la Delegitaro ». Omna regulo kontenata en nia gramatiki, omna vorto kontenata en nia vortolibri esas valida, tam longe kam l’Akademio ne chanjis ol. La tasko di l’Akademio ne esas facar o refacar integre la linguo ; ol laboras pri la linguo ja existanta, por kompletigar e pertektigar ol.

Ta metodo nule equivalas ad instituco di ula Fundamento : « L’Uniono ne konsideras ta linguo quale perfekta e netuchebla, sed quale sempre perfek­tigebla segun la sama principi, qui direktis la dicita labori e decidi » (fino di la § 2 di la Statuti). Ico garantias la kontinueso di la linguo : l’Akademio devas durigar la laboro di la Delegitaro, e ne subversar ol.[1] Ta kontinueso esas ankore atestata da la § 10 di la Statuti :

« Por la decidi di l’Akademio, qui chanjos en la linguo ula punto ja decidita, sive da la konstanta Komisitaro di la Delegitaro, sive da l’Akademio ipsa, necesa esos plumulto di du trioni de la de la votanta membri ».

Ica aranjo esas garantio di stabileso di la linguo ; ed ol montras, ke la verko di la Delegitaro havas exakte la sama valoro por l’Akademio kam la decidi di l’Akademio ipsa.

Suficas do relektar atence la Statuti di l’Uniono por trovar en oli la respondo necesa, sive ad ula malicoza e nesincera kritikanti, qui riprochas a nia linguo chanjar konstante e kapricoze, sive ad ula tro timema amiki, a qui irga chanjo semblas « revoluciono », e qui enduktus en l’Uniono la mento di la Funda­mentisti.

Kelka amiki, cetere sincere progresema, facis la sequanta objekto : « Se on vicigas exemple sed per ma, imaginez novico o lernanto, qua trovas en letro o jurnalo la vorto ma ; lu serchos ol vane en la nuna lernolibri, lexiki, guidlibreti e klefili, qui kontenas nur sed ». Tre justa. Ma por evitar ta detrimento (qua trublas nur la novici, e ne, supozeble, la lektanti di Progreso), suficas ke, dum kelka tempo, on skribez la malnuva vorto apud la nuva, en parentezo. Tale la novico povos omnakaze trovar la senco di la nuva vorto. Ico esas personala propozo da me a l’Akademio ; me opinionas, ke ta instituco di periodo di transiro[2] esas preferinda a la periodi di netuche­bleso propozata da altri (qui implikus cetere

  1. Rimarkez ke ica kondiciono garantias ol kontre la « revoluciono », per qua ula Espe­rantisti minacis ni, se li invadus per ruzo l’Uniono.
  2. Cetere, tala periodo di transiro, t. e. di kunexisto di la malnuva formo apud la nuva, esas neevitebla, pro ke omnu ne povas, de un dio ad altra, chanjar sua kustumo. Ol esas do konforma a la naturala kontinueso. Ni mallaudis la metodo di neologismi propozita da Zamenhof,