bruska chanjo di la kustumi, ex. de la 31a decembro 1910 a la 1a januaro 1911).[1]
Fine, on mallaudis l’uzo di neoficiala formi en Progreso, « oficiala organo ». Me memorigas, unesme, ke me lasas a singla kunlaboranto la responsiveso di sua stilo, di sua neologismi e mem di sua erori, nam ici anke povas esar instruktiva o sugestiva ; duesme, ke ica revuo esas « konsakrata a la libera diskutado », do on povas uzar en ol nuva formi, en maniero di provo : ube on experimentos oli e submisos oli a la publika diskutado, se ne hike ? Me agnoskas, kompense, ke la reguli, quin on volas impozar a Progreso, esas tote justa, se on impozas oli a la jurnali di propagado. Ica jurnali havas la yuro e forsan la devo korektigar la stilo di sua kunlaboranti, por ne trublar la novici o profani, a qui li esas precipue destinata ; same kam li havas la yuro e forsan la devo, resendar a Progreso la linguala diskuti e kritiki, e la propozi di chanji. La propagado esas lia skopo ; la perfektigo di la linguo esas la nia. To suficas por justigar difero di metodo. Konseque esas nula paradoxo asertar, ke nur en l’oficiala organo di l’Uniono on povas aceptar sen danjero ne oficiala formi, por provado.
« La reformi esas maljusta, dicas Esperantista fidela jurnalo, pro ke li aparas en periodo di propagado ». Sed kande finos la periodo di propagado ? Kredeble, kande Esp. esos aceptata da la tota mondo ! Kad lor vi pretendas aceptigar reformi ? Konfesez do sincere, ke vi volas nula reformo, irgatempe.
La sama dicas : « La nuna Esperantistaro esas nur fracioneto (« oneto » !) de la futura Esperantistaro ; ol ne povas arogar a su la yuro impozar reformi ad olca ». Sed ol ankore min povas arogar a su la yuro impozar ad ol la Fundamento netuchebla e linguo neemendebla ! Ton Dro Zamenhof ipsa agnoskis en 1894, pos la famoza repulso di la reformi. Ni impozas nula Fundamento, nula barilo ; ni reapertas simple la voyo a la necesa, fatala progreso.
- ↑ La Esperantisti alegas ofte, ke ni volis « impozar » a li subita e bruska reformo. To esas tote malvera. Se la Lingva Komitato esus aceptinta sincere e loyale la principo di la reformi, on esus povinta konsentar pri tala periodo di transiro, e la reformi esus enduktita sen rompo. Kad on ne penas nun enduktar kelki « iom post iom » ?
unesme pro ke il propozis aplikar ol a reformi qui ne admisas tala transiro (ex. reformo di l’ortografio, implikanta chanjo di multa radiki), duesme, pro ke il volis konservar « netuchebla por sempre » la malbona vorti, e ke konseque ici sempre barus la voyo a bona vorti koincidanta kun oli.
