Awan uray maysa ka dagiti sisasaklang ti nakaitured a timmimpuyog ka dagidi a sasao. Ni don Custodio mabalinna ti makigura ken Ekselensia no kayatna; ngem ni Ben-Zayb, ni Padre Irene, ni Padre Salvi, ken uray pay ni Padre Sibyla a napasakitan-saan da nga agtalek iti panagannad da- giti dadduma.
--Amerikano ngamin ket; ket awan duadua nga ipagarupna a Pieles Rojas dagiti adda ditoy... Ditoy pay bapor ti inna pagsawan iti kasta. Piliten, guyuden dagiti tattao... ¡Ket dayta a tao iso ti nangipatigmaan iti pannakaibaon dagiti sosoldados sadi Karolinas, iti gubat sadi Mindanaw a ma- mukaw ka datayo iti nakababain unay!... Ket iso ti na- ngigayat a bumiang iti pannakaaramid ti maysa a sasakayan a pakigubat, ket kunak, ¿ania ti ammo ti maysa nga agtag- tagilako iti balitok iti maipapan iti panagaramid iti sasaka- yan, uray kasano ti kinabaknang na ken kinalaing ti adal na?
Amin dagitoy ibagbaga ni don Custodio iti timek nga aggapo iti karabukob iti kaabay na, nga iso ni Ben-Zayb, ket kasta unay a panangkutikuti na kadagiti im-ima na, pasaray na ital-o ti abaga na, pasaray inna ikita a yuman dagiti mat- mata na kadagiti dadduma a sisasaklang, isuda a di met ma- awatan ti kayat a ibaga ti garaw dagiti ul-ulo da. Ni kanonigo Irene, umisem iti di maawatan, isem a kasna ilemmeng ti ima na a yaprusna iti agong na.
-Kunak ngad ka dakayo, Ben-Zayb, -intuloy ni don Custodio, a winagwagna ti takiag daydi mannurat;-amin a dakes ditoy agtaod iti saan a pannakiuman kadagiti tattaoa nabayagen nga agindeg ditoy. Maysa a gakat a mapalaw- lawan na dagiti naaweng a sasao, ket nangruna no ado a pirak ti sapulenna, a daytay ado unay, makapurar ket maannugot a dagos... !maipuon iti daytoy!
Ket ni don Custodio pinagrisirisna ti tangan, ti tammudo ken ti pasiraw-at a ramramay na a kasla adda pirpiritenna.
-Adda bassit, adda bassit iti dayta-ti kas la utang a in- sungbat ni Ben-Zayb, a gapo ta agsursurat iti pagiwarnak rebbengna nga ammuna amin.
-Kitaenyo, idi di pay narugyan ti pannakaaramid ti sangladan, nangiparangak iti maysa a gakat a nagtaod ka- niak, baro..., nasayaat, nainot ket nalaka nga aramiden, tapno madalusan ti sabangan ti danaw, ket dida inannugot, ta awan maitedna a kastoy!
Ket inulitna a pinagrisiris dagiti tallo a ramramay na a nasao, intal-una ti abaga na, inwarasna dagiti matmata na
