11
a kas na kinuna kadakuada amin: ¿Nakapuutkay iti kasta a kinadakes a gasaten?
-¿Ket mabalin nga ammuen no ania dayta a gakat?— ¿Ket...? Eje!-Kasta dagiti sasao dagiti sisasango, nga im- masidegda a dumngeg. Dagiti gakgakat ni don Custodio ag- dindinamagda a kas kadagiti pampamayan dagiti mangnga- gas iti bin-ig a tapal-tapal.
Ni don Custodio nganngani dina inbaga no kasano ken no ania ti gakat na, ta nakaluksaw, ta awan man la ti kim- manunong kenkuana idi nagsubangda ken Simoun. "No awan peggad, kayatyo nga agsawak, da? Ket no adda, ¿agu- limekkay?" kunana kuma, ngem mapukaw daydi nasayaat a kanito, ket tangay ti gakat di mabalín a maaramid, uray la no inda maammuan ken pagsiddaawan.
Kalpasan ti namindua wenno namitlo a panangipugso- na iti asok ti tabako na, panaguyek ken itutupra na, sinalud- sudna ken Ben-Zayb, a sinipatna pay ti luppo na:
-¿Nakakitakayon iti pato?
-Kasla... napankam nagpaltog iti pato iti danaw,- insungbat ni Ben-Zayb, a sisisiddaaw.
-Saan, saan a ti papa, saan a ti pato nga atap ti kunak, no di ket dagiti tataraknen, dagiti tartaraknen da sadi Pate- ros ken Pasig. ¿Ket, ammuyo no ania ti pagbiag da? Ni Ben-Zayb, daydi kakaisuna nga ulo nga agpanunot. dina ammo; saan a makibibiang iti daydi nga aramid.
-¡Bisukol, ombre, bisukol-insungbat ni Padre Camor- ra; - saan a masapol ti agbalin a indio tapno ammo dayta, umanay ti kaadda ti nata!
-Agpayso unay, bisukol ti pagbiag da!-inulit ni don Custodio, a pinagkutikutina ti tammudo na;-¿ket, ammuyo no adino ti pagalaan da iti bisukol? Daydi ulo a managpanunot kaskasdi met a dina ammo. -No kuman nabayagkay dituyen, a kas kaniak, ammuyo kuma nga alaenda ida iti sabangan, iso a pagaduanda, naila- ukda iti darat.
-Ket ti gakat yo?
-Iso ti turungek ita. Pilitek kuma amin dagiti il-ili iti aglawlaw, nga asideg iti sabangan, nga agtaraken iti pato, ket makitayunto no dida paadalmen a is-isuda latta, gapo iti panangala da iti bisukol... Kasta, awan surok, awan ku- rang na; awan kurang na, awan surok na.