Jump to content

Page:Ti Pilibusterismo Ilokano ni Jose Rizal 1963.pdf/277

From Wikisource
This page has been validated.


263
BUTBUTENG


agad-adal ken dagiti agyan kadagiti banbantay sadi San Ma­ teo; ipappapatidan a iti maysa a pansitan insapatada a rubbuuten ti pagilian; nasarsarita dagiti sassasakayan nga aleman, nga adda iti ruar ti taaw ti Manila, a sisasagana a tumulong iti garaw; nasasao ti sangapurok kan nga agtutubo, a napan sadi Malakaniang nga aguray iti bilin ti Jeneral, isuda a rnangibagbaga ken mangipampamarang iti ayat da iti Espania, ngein inda nabalod gapo ta nasalamaanda ida a siigam. Ti Langit inispalna ni Ekselensia, ta linapdanna ti inna pana ngawat kadagidi immub-ubingan a dakes a tattao, gapo ta madama a makisarsarita kadagiti Probprobinsial, iti BiseRektor ken ni Padre Irene, iso nga inbaon ni Padre Salvi. Dakkel ngata ti kinapudno dagidi a tantanubbot, no patien ti sao ni Padre Irene, nga iti malem, napanna sinarungkaran ni Kapitan Tiago. Kas kunana, addada tattao a nangibalakad iti Jeneral a ranaenna daydi a kanito a panangimula iti buteng ken panangited iti pagmennamennaan nga agnanayon dagiti pilibusterilio.

—Sumagmamano a mapaltugan, —kinuna ti maysa —may­ sa a sumagdudua pulo ket uppat a repormista a maibelleng a dagos iti kaulimkan ti rabii, indanto pedpeden a ingga na iti ingga na ti gagein dagiti malukluksaw!

—Saan, —insungbat met ti maysa a nasayaat ti panagpuspuso na; —umanayen ti panaglibot da kadagiti lanlansangan dagiti sosoldado, ti batalyon ti kabalieria, kas pagarigan, a si-aasot dagiti sabsable da. Uinanay ti panangikuyog kadagiti sumagmamano a kankanyon. . . uinanay daytan! Ti Hi, managbutbuteng unay, ket isuda amin indanto kumleb kada­ giti balbalay da.

—Saan, saan, —kuna met ti maysa; —iso toy ti kanito a nasayaat a panangpukaw kadagiti kabusor; saan a umanay a kumlebda kadagiti balbalay da, masapol a paruaren ida, kas pamayan kadagiti dakes a saksakit, babaen ti panangaramat iti sinapismo. No saan da nga agpatuloy a mangaramid iti gulo, masapol a inna ida abuluyan babaen ti panangaramat kadagiti inabayadan a mangaron. . . No siak laeng, nasayaat no agsagana dagiti sosoldado, ngem ipadlaw a kasla awan aniaman, tapno, bumilegda, ket no adda tumaod a uray ania a riri, sarangten ida, ket paturay ida iti kakaasi!

—Ti pagbanagan ugasanna dagiti ipakat a pampamuspusan, —kuna met ti sabali pay, —ti kayat tayo nga isakit iso ti Santa a Relijion tayo ken ti di pannakagisaygisay ti Espa­ nia. Ituyang nga adda gubat, ket iti kabassitan a riri, tiliwen