314
Tl PlLIBUSTERISMO
—Dayta, awan sabali nga ipaneknekna no di ti kaadda ti saririt ken laing na!—kinuna ti asawa na, nga inna inanawa iti maysa nga ikikita;—dagiti babbai rebbengda ti agin-inot! Rikriknaen pay laeng daydi nakakaasi a dios ti siningir kenkuana ti nagdait iti aruaten ti asawa na.
—jBarok! ikkannak iti dalingding a sagsasangapulo ket dua a pisos ti sangabara, ket kitaem no ikapetko pay dagitoy a rigrigis!—insungbat, a nasukit, daydi diosa;—Jesus! agsaukanto kad met inton dagiti sarsarunuein saan da a naimot nga agbusbos!
Idi met, ni Basilio, nga adda iti sango ti balay, a nailaok kadagidi ado nga agbuybuya, inna bilbilangen dagiti tattao a dumsaag dagiti luglugan. Idi inna nakita ti kasta unay nagado a tattao a siraragsak, sitatalek; idi inna nakita ti nobio ken ti nobia, a sinaruno dagiti ab-abay da a babbalasitang nga awanan basbasol ken napnuan tarnaw, ket inna pinanunot a inda man masarakan sadiay ti nakaap-aprang a ipapatay da, simnek ti kaasi na ket nariknana a bimmassit ti gura na. Kinayatna nga inispal dagidi nagado nga awanan basol, napanunutna ti agsurat ken mangipakaammo kadagiti agturturay; ngem adda simmangpet a lugan ket dimsaag da Padre Salvi ken Padre Irene, a kasta unay ragragsak da nga agpadpada, ket, kas ulep a lumabas, nagpukawda dagidi naimbag a panpanagem na. —¿Ania ti nasaksakit kaniak?—kinunana,—jdi ket makipagbayad dagiti nasingpet kadagiti managbasol! Sana insilpo a pinangpatalna na iti ngatangata na:
—Saanak nga agisupsuplong, saan ko a rebbeng a dadaelen ti panagtalek na kaniak. Ad-ado ti utang ko ken KUANA ngem kadagiti amin DAGITA; iso ti nangkali iti tanem daydi ina: dagita isuda ti nangpapatay kenkuana! ¿Ania ti bibiang ko kadakuada? Inaramidko amin a nabalinko a nagimbag, adda pagpaayan na; inkalikagumko ti nanglipat ken namakawan; inanusak amin a pannakaidadanes ket isuna la nga innak dinawat a baybay-andak nga agbiag a sitatalingenngen! Siak awan ti innak siningsinga.. . ¿Ania ti inaramid da kaniak? Di ket tumayab dagiti kamkameng da a maipurpuruak iti tangatang! Napipian ti rigat a inkam linaklak-am!
Sana nakita ni Simoun a dimsaag a siiggem iti daydi nakakigkigtot a pagsaingan, nakitana a nanglasat a siinayad iti sirok, sidudumog ti ulo na, ket kasla sipapanunot. Ni Basilio nariknana a ti puso na nakapoy ti panagpitik na, a