Rothgeter/Kapittel 8

Abend

Wenn der en Wagen hin fahrt, vun 'n Weg af, æwer de Heiloh,
Rut na'n Dörpen anto – kum dat he mal sehn un bemarkt ward –
Drückt he doch lisen en Spor, int Sand, inne Heid, inne Grasnarf;
Sülsten en Schipp inne See, sogar mank Wellen un Waggen
Treckt der sin Weg inne Floth, de lang noch glinstert un nablinkt.
So inne Seel de Gedanken, – un ob se ok gat as de Wulken,
Ob se as Nęwel hin treckt, oder swęvt as Duben int Blaue:
Lisen treckt se en Spor, un enige deper un heller
Merrn – as dær Heid un de Floth – dær Nacht un den Drom un dat Denken,
Dat se der gat as vun süllst, hinilt as wink der en Hand se,
Stigt as de Schatten to Höch un wandelt sik um as de Rok deit.

———


Anna harr ęr lütt Stuv nan baben rut gegen den Linnbom.
Langsam gung se to Bett, to möd ton Waken un Slapen.
Denken kunn se nich mehr, se wuß ni vun recht oder unrecht.
Dump, as en Dak æwer't Moor, so drück ęr't den Kopp un den Bossen.
Jümmer keem ęr en Wort, as flog ęr dat hin wo dat Hart sleit:
»He kumt ni wedder! meen Vatter,« un drop ęr as slog ęr Gewęten.
Denken kunn se dat nich, un hör dat blot hęr in Gedanken,
Dach ok gar nix derbi un węder an Fründ noch an Vetter.
Awer an Vader dar dach se, un dat he mal old war un stukli;
Wa he so gut weer, dat dach se, un all sin Wör de he seggt harr:
Raden kunn he ęr nich, harr he seggt, dat weer en Gewęten!
Dat muß man föhln, as den Globen, – en Annereen kunn dar nich hölpen.
Glück weer en wunnerli Ding! Dat gev en Art Glück as de Quitschen,
As man dat drück oder quäl, je lustiger grön dat un wel dat,
Dat weer dat Glück wat Een folg, wenn man dägli anheel un oppaß,
Dar weer nix Sunnerligs in, dat weer as Verstand in den Minschen.
Awer dat gev ok en Glück wat Een söch: dat weer as en Lilgen!
Dar muß man lüstern un lurn! dat keem, un so licht denn nich wedder!

Allens, harr he man hört – un Grotvader Kleen löp der ok an –
Allens, wat der en Lęben, dat harr mal en Tid de de Blöth weer,
Süllst dat Metall inne Eer – un he seeg mal in Frankrik en Blibom –
Ok de allmächtige See, un in Söd un Diken dat Water:
So dat Geblöt inne Bost! – denn de Minsch weer nich slechter un bęter,
Weer as en Lilgen opt Feld – un eenmal blöh em sin Glück ok . . .

»Awer nich wedder!« dat Wort! dar trocken de Schatten un Wulken
Jümmer as reep se dat hin, un warn to Gestalten un Biller,
Klar, as seeg se dat Oog, un dat Hart dat hör se lebennig,
As man de Vageln wul hört, bi Nacht, se ropt uten Hęben,
Ilig, wit æwer weg, un man folgt se, dar- oder darhin:
So, as en Ton de der geit, gingn Anna ęr Sinn un Gedanken.
Dämmerig æwer en Feld hin gingn se as spörn se en Wagen,
Æwer de dämmrige See, dær de Waggen, jümmer en Schipp na,
Æwer den Karkhof hin na en Graff, wo se Moder begraben –
Och, un denn keemn se torügg as de Tüten bi Wedder un Stormwind,
Ilig, wit æwer weg, un se repen: Nich wedder, nich wedder!

Ja, wul weer dat dar schön, langs den Weg rut æwer de Heiloh!
Fahr man dar Abends herut, un bög vun de rasslige Landstrat,
– Achter Een all dat Getös' vun den Ort, vun Minschen un Arbeit –:
Weer dat as fahr man to Rau, den Abend un Fręden entgegen.
Um Een leeg dat dar brun, un vær Een dämmer dat Holt op,
Awer allmähli, torügg, wenn man umseeg, gegen de Kimming,
Sacken de Mæhlen un Thorn mit den Ort, as gingn se dar ünner.
Och, un dat Hart war so still, as weeg sik dat in op den Wagen,
Un so licht fahr man hin, man föhl recht, wa dat bequem ging:
Æwer de Krüder un Blöm, æwert Gras, mank Strünken un Büscher.
Fleerlinken flogen noch op, oder Vageln sungn sik to Nesten,
Oder en Has' sprung derhin, un Peter de knall mit de Pitschen
Dat ok de Brun sik verfehrn, hier, wo se sunst lepen na Willen.
Nößen de sannige Weg, so lisen as ging dat op Küssens!
Nich mal en Rad weer to hörn, vun de flinken Bleßten keen Fottritt,
Blot dat Leddertüg jank, un se prußten un spitzen de Ohren,
Denn se rüken de Krüpp, sä Peter, un gieren na Grasung.
Rascher ging dat denn fort, mank Hecken un Knicken vun Hasseln,
Ging an de Koppeln verbi, wo't bald heet: sieh, dat is unse!
Hier hebbt wi Roggen un Gast! un hier hebbt wi Arfen un Wiken!
Dar steit uns Törf oppen Moor! un dit is uns Wisch vær dat Junkveh!
Denn keem der enzelt en Kath, vær Dær en ol Fru, oder Kinner,
Endlich, breet op en Hof mit Böm as Karkengewülben,
Still, un vær sik alleen, warm-köhlig ünner en Strohdack
Keem der, achter de Port, wo de Brun rinflogen un stampen,
Dat dat man schall op de Steen, un de Hofhund jammer vær Freiden –
Keem der en Hus to Gesicht, un dat heet: Lütt Anna, dar sünd wi!

Ja, wul weer dat dar schön! un Verstand regeer dar un Fręden!
Morgens dar opstan, fröh, un ræwersehn, ünner de Böm weg,
Æwer de Sol int Reet, mit de Gös' un Aanten un Küken,
Na de Koppel schreegan, wo de Köh al gungn in de Andau
Hoch anne Kneen int Gras, un seggn künn: dat is din Egen!
Dat is din egen, dat Holt, wieder rop, wo de Sünn jüs heranspęlt
As weer dat Parlen un Gold, – un de Grashof dal in den Nęwel! . . .
Ja, dat weer wul en Glück! Un gar mit Vader de old ward!
Em hier krupen to sehn, un klütern, un püsseln, un snacken! . .
So, as en Licht wat der blitzt, un de ganze Gegend in Gold sett:
Æwerall Glanz un de Pracht, mit eenmal, as mit en Wunner,
Ging dat an Anna ęr Seel mit all de Gedanken væræwer.
Doch as en Schatten nahęr, as en Wulk, as en bleek kolen Nęwel
Deck dat sik dich achter to, und dat reep in ęr: Nümmer un nümmer!
»Laß dich nicht lüsten des Guts! de Lev un dat Glück is wat Anners!«

Denn mit den Wandel de keem, as gung dat int Spegel væræwer,
Sieh! dar wanner en Mann, inne Fremm, alleen un verlaten,
Fröhlich awer un junk, wit apen de Bost un de Ogen . . .
Drog he sik as en Matros? as en Maler? oder en Spanjer?
Lichtfarrig stunn em de Hot op de dichten hellbrunen Lucken,
Lichtfarrig stunn em de Gang, un de Mund weer heiter un ehrlich . . .
Ja, wenn he wedder kam' dę! Un keem he ok nich as en Prinzen,
Keem he ok jüs as he ging, un wull he ęr haln oder bliben –:
Mit em kunn se wul gan, vær em entbęhren un liden,
Wahn mit em in en Hütt, un arbeidn noch vær de Öllern,
Glücklich maken un sin, dat kunn se: Denn Gęben ist sęlig!
So harr Moder mal dacht, un Vader de dach so nich minner!
So föhl se ruhig in sik un föhl: so weer dat dat Rechte.
Wat denn keem inne Welt: Gott Vader muß dat dana lenken! –

Darmit fohl se de Hann, dat Kind, op den sneewitten Bossen,
Half ut Tüg seet se dar, dat Haar noch los um de Schullern,
Ehrbar doch, un so schu, un jümmer drępli un sauber.

Awer all wat en Hart bewęgt in Freiden un Leiden,
Glöh ęr uten Gesicht mit de deepblauen Ogen nan Baben,
Un æwer Welten hinut, æwer Kul un Graff un dat Lęben
Drog ęr't lisen herop, un ęr Hart war ruhig un sęker.