Jump to content

1557-1565 წწ. - ბიჭვინტის იადგარი

From Wikisource




ქართული სიგელ-გუჯრები






საბუთის დაცულობა

[edit]

1448-5033 - საბუთი წარმოადგენს XVI საუკუნეში გადაწერილ ადრინდელი საბუთების კომპილაციურ პირს, მასზე დართულ კათალკოსების ხელმოწერებიდან პირველი სამი ძირითადი ტექსტს ხელითაა დაწერილი. მასზე მიწერილია მომდევნო ხანის მრავალი საბუთი.

პირები:

ძირითადი საბუთის ტექსტი (შემოკლებით)

[edit]

საბუთის ტექსტი: 1891 - ხახანაშვილი ალექსანდრე - გუჯრები - I - გვ.124-157

საბუთის ტექსტი: 1925 - სარგის კაკაბაძე - აფხაზეთის საკათალიკოსო დიდი იადგარი

საბუთის ტექსტი: 1965 - ქართული სამართლის ძეგლები - ტომი II - N 56


1557-1565 წწ. - ბიჭვინტის იადგარი

[edit]

"მეფემან მეფეთამან, მეფემან დიდმან ბაგრატ თქუენ, საშინელსა საყდარსა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობლისასა, გკადრეთ და შემოგწირეთ მცირე ესე და კნინი შესაწირავი საძვალე ჩუენი სახსრად სულისა ჩუენისასა: გელათს საყდარი სადედოფლო წმიდის გიორგისი, ასის კუამლის კაცითა; რაჭას - სოფელი ბარი, სასახლე და მონასტერი, ერთის აზნაურის-შვილითა ჩიკუტიძითა და ოცდაათით კუამლის კაცითა, ტყითა, ველითა, მთითა, წყლითა, საძებარითა და უძებარითა; აგრევე მონასტერი ციხისა; ლეჩხუმს - საჩხეური, წუგნა, კუებლევი ოცდახუთის კუამლის კაცითა; ოფჩას - ბურჯანაძენი რვა კუამლი კაცი; ნავენახევის სასახლე ოცდაათით კუამლის კაცითა; ხრუდო სათევზეთ, ჭიშურას გამოღმა - ჭალასთავი სოფელი; ქუთათის - სოფია წმიდის საყდარი ექუსის კუამლის კაცითა; ჯიმასტაროს სასახლე თორმეტის კუამლის კაცითა ევდემონ კათალიკოზისა ნაყიდი და ბიჭვინტისა ღმრთისმშობლისა შეწირული.

კუალადცა გკადრეთ და მოგახსენეთ ჩუენ, მეფეთ-მეფემან გიორგი შენ, საშინელსა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელსა, შემოგწირეთ ჩუენი ნასისხარი ხოშტიბელა სასახლე თორმეტის კუამლის კაცითა, ჩუნეშს ათი კუამლი კაცი და მივეცით ლაღიძეს გიორგის და შევქენით საყდრის-შვილად და შემოგწირეთ შენ, საშინელსა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელსა.

აგრევენ ჩუენ, მეფეთ-მეფისა ძემან თაიმურაზ შემოგწირეთ ხონს და კუხს ოცი კუამლი კაცი.

კუალადცა გკადრეთ და მოგახსენეთ ჩუენ დადიანმან პატრონმან მამიამან და ძემან ჩუენმან პატრონმან ლეონ დადიანმან და ძეთა ჩუენთა დადიანმან პატრონმან გიორგი და დადიანმან პატრონმან მამია თქუენ, საშინელსა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელსა: მანთხოჯის სასახლე და მონასტერი, ორმოცის კუამლის კაცითა და ერთის აზნაურის-შვილითა რატიანითა, წყლითა, ველითა, სანადიროთა, შესავლითა და გამოსავლითა, საძებარითა და უძებარითა; ჯიქთუბანი მთავარანგელოზის მონასტერი, თორმეტის კუამლის კაცითა; ეგურის პირს ნაჟანეო, სამოცის კუამლის კაცითა; ხოირს წმიდის გიორგის ეკლესია, ოცდახუთის კუამლის კაცითა, წამხარს გამკერვალია; სასახლე სუბეში; სოფელი მუხური, აზნაურის-შვილებითა, ოცდაათის კუამლის კაცითა; ტყაურუს მეთევზე და მენავტე შამიგია ჭუჭურია და დათია; მარმარისკარს ეგვიბტია და ჩხუნბურია; აგრევე აფხაზეთს ბიჭვინტას გარემო სოფელი აითარნე, არუხა და რაბიწა, აითარნეს მთა ზეთის ხილოვანი.

აგრევენ გკადრეთ და მოგახსენეთ ჩუენ, გურიელმან ბატონმან როსტომ და ძემან ჩუენმან გურიელმან ბატონმან გიორგი თქუენ, საშინელსა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელსა ხიბულა მონასტერი მთავარანგელოზისა, სასახლე ორმოცი კუამლის კაცითა, ტყითა, წყლითა, ველითა, შესავლითა და გამოსავლითა, საძებარითა და უძებარითა; და გურიას ოცის კუამლის კაცითა ოცხანა და ხეჩს ერთი კუამლი კაცი სალუქაძე თემიროზაი.

1. ამას გარეთ, სამეფოსა და სადადიანოსა და საგურიოსა შინა, ვინცა ვინ თავადი კაცი მოკუდებოდეს, თავი ნიშანი კათალიკოზს მიეცემოდეს, და ბატონების ეკლესია კათალიკოზის საკურთხი არის, სამწყსო - ლიხსა და კაფას შუა და რუსეთის სამზღუარსა და ჭანეთს შუა.

2. და აწ ამას მოგახსენებთ ყოველთავე დიდთა და მცირეთა: ნუმცა ვისგან კადრებულ არს დიდისა და ზეშთა-აღმატებულისა საყდრისა ბიჭვინტისა ძმათა და საყდრის შვილთა, თემთა და ქუეყანათა და აგარათა მტერობაი და შეცოდებაი.

3. და ვინცა ამა საშინელსა საყდარსა შესცოდოს და უვარყოს ღმერთი და წარიწყმიდოს სული თვისი, და გატეხოს და შიგნით საყდრიდამა რამე გაიტანოს, თუ ისი კაცი მეფისა იყოს, სახასო კაცი და მამული, რასდენიცა განაყოფი იყოს, მათითა მამულითა საყდარსა მიაბაროს. სხუასა მეფისასა ვერას ვიტყვით რას, ამისთვის საყდარი მათი არის.

4. და თუ დიდებულთა, ანუ თავადისა, ანუ აზნაურთა ყმამან გატეხოს და მოიპაროს, წამოდგეს იმა მეკობრისაი ბატონი თორმეტითა მისითა სწორითა კაცითა; და ოცდაოთხითა მისითა სწორითა - ის მეკობრე. ექუსმან აზნაურმან და თორმეტმან გლეხმან ნაბნითა ფიცოს, ექუსმან აზნაურმან და თორმეტმან გლეხმან უნაბნოდ ფიცოს უცოდინელობაი მეკობრის ბატონისა. თუ ფიცოს, მეკობრისა ბატონსა არას ემართლების და გამტეხი მისითა მამულითა და განაყოფითა საყდარსა მოახსენოს. და თუ ვერ დაიფიცოს, რასაცა მამულისა მქონებელი იყოს. იგი საყდარსა მოახსენონ; და მეკობრე და მეკობრისა ბატონი ძელს მისცენ.

5. და თუ გარეთ ზღუდეს შიგნით რამე გაიტანოს, სამისა თავადისა სისხლი, მისითა წინწასაძღუანითა, საუპატივოდ საყდარსა დაეურვოს.

6. და თუ ზღუდეს გარეთ ახლოსითგან ზარისა ხმაი ისმოდეს, რამე წაიღოს, გინა პირუტყვი, ანუ სხუაი რამე წაიღოს, ორისა თავადისა სისხლი საყდარსა დაეურვოს, მეკობრობით ქნას, გინა მძლავრობით ანუ ნატაცეობით.

7. და აწ ვინცა გინა დიდებულმან, ანუ თავადმან, ანუ აზნაურმან კათალიკოზსა აგინოს, ანუ საცემრად წაიზიდოს, ორმოცდაათი გლეხი საყდარსა დაეურვოს და კათალიკოზსა ორი სისხლი დაეურვოს, დიდითა შეხუეწითა.

8. ვინცა რომელსა გინდა ძმათაგანსა სცეს, ანუ შინა ჩაუხდეს, ანუ ხელთა შეიპყრას, ანუ პირდარ აგინოს, ექუსი გლეხი საყდარსა დაეურვოს და ორასი ათასი თეთრი იმას დაეურვოს.

9. და თუ ვინმე ძმათაგანი, ანუ საყდრის შვილი მოკლას, ოცი გლეხი საყდარსა დაეურვოს და ორი სისხლი იმას დაეურვოს.

10. ვინცა კათალიკოზისა ჯოგი გატეხოს, ექუსასი ათასი ძუელი თეთრი საყდარსა დაეურვოს.

11. ვინცა ამას ზემოთ საყდრის-შვილნი და მოხელენი სწერიან, მათი ჯოგი გატეხოს, ათი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს და ორი ათასი იმას დაეურვოს, დიდითა შეხუეწითა; და ნაძარცვი უკლებელად შემოექციოს.

12. ვინცა კათალიკოზის გამოგზავნილი კაცი გაძარცუოს, ათი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს, ოთხი ათასი იმას დაეურვოს.

13. ვინცა ზურგით მზიდავი ხარი ან სეფე ხარი წაიყუანოს, თორმეტი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს.

14. ვინცა მოხელეთა გაგზავნილი კაცი გაძარცუოს, ოთხი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს და ორი ათასი იმას დაეურვოს.

15. ვინცა ქორეპისკოპოსსა სცეს, ანუ ხელითა სეიპყრას, ანუ ავად აგინოს, ანუ უპატიობა რამე ჰკადროს, თორმეტი გლეხი საყდარსა დაეურვოს და სამასი ათასი თეთრი იმას დაეურვოს.

16. ვინცა კათალიკოზისა ყმა-მსახური მოკლას, ექუსასი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს; და სამასი ათასი სისხლად და თხუთმეტი ათასი სანახშიროდ იმათ დაეურვოს. და რანიცა საყდრისა მოხელენი არიან, ვითარცა საყდრის-შვილთა სწერია, იმავე წესითა იმათ დაეურვოს.

17. ვინცა საყდრის მოინალე კაცი მოკლას, შვიდასი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს, ოთხასი ათასი სისხლად და თხუთმეტი ათასი სანახშირედ იმათ დაეურვოს.

18. და ვინცა ბიჭვინტისა გარეშამო სოფელი და გლეხნი, სითგან ზარისა ხმაი ისმოდეს, გატეხოს, ანუ დაარბიოს, ანუ ნახირი გაუტეხოს, ექუსასი ათასი ძველი კირმანაული თეთრი საყუდარსა დაეურვოს და სამი ათასი იმას დაეურვოს.

19. სხუანი რანიცა აგარანი და სოფელნი, მეტოქი მონასტერი და ქალაქი სწერია, იმათ შინა მსახლობელნი გლეხნი, მსახურნი და მოინალე ვინცა მოკლას, ექუსასი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს და სამასი ათასი თეთრი სისხლად და თხუთმეტი ათასი სანახშირედ იმათ დაეურვოს.

20. ვინცა სოფელი და სოფლის კაცი დაარბიოს, ორასი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს, და ორი ათას-ორი ათასი, რასდენიცა გლეხნი იყუნენ, იმათ დაეურნენ; და ალაფი უკლებლად შეაქციონ. და რასაცა მიზეზისათვის მიხდომოდნენ, ისი გაუცუდდეს. და თუ მომხდომი მოკლან, სისხლი და სანახშირე გაუცუდდეს.

21. და ვინცა ჯოგი და ნახირი გაუტეხოს, ოცდაათი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს და ორი ათასი იმათ დაეურვოს.

22. ვინცა ეკლესია გაუტეხოს, ოთხი სისხლი დაეურვოს.

23. ვინცა ცოლი წაუღოს ბიჭვინტის საყდრის ყმასა, თუ ხუცესი იყოს, ორი სისხლი დაეურვოს, და თუ ერისკაცი იყოს, ერთი სისხლი სრული დაეურვოს.

24. ვინცა ქალი დაუგდოს, სრული სისხლი დაეურვოს.

25. ვინცა ვენახი დაუკაფოს საყდარსა და საყდრის ყმასა, ოცდაათი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს და ათასი ვისიცა ვენახი იყოს იმას; და რისათვის უყო, ისი გაუცუდდეს. აგრევენ ვინცა წისქვილი გაუტეხოს.

26. ვინცა ბიჭვინტის საყდრის ყმის მეჯინიბე, ანუ მეხადილე, ანუ მწყემსი სცეს, ანუ გაძუარცოს, ათი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს, ათასი ვისიცა იყოს იმას.

27. და თუ მეკობრობით შორის რამე მოიპაროს, ოცი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს.

28. ვინცა კათალიკოზის უკითხავად ბიჭვინტის წყალი ინადიროს მოსადებლითა, ოცი ათასი თეთრი საყდარსა დაეურვოს.

29. ვინცა საყდრის ყმა დაკოდოს უდაღოს ადგილსა, სამი გერში დაეურვოს. თუ დაღი დაასუას, მეთორმეტე სისხლისა დაეურვოს.

აწი დავამტკიცებთ, მეოხებითა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელისათა საკრძალავი და შესაძრწუნებელი ყოვლისა ადამის ტომისაგან იადგარი დავდევით. ვითარცა სხუათა საყდართა უწარჩინებულესი არის ბიჭვინტისა საყდარი, ეგრეთვე უმეტესი იადგარი დავდევით; და დავამტკიცეთ მტკიცე ბრძანებაი ესე.

არა ვისთვის გვიბრძანებია სლა და ქცევა მტკიცისა და შეუცალებელისა ყოვლისა ადამის ტომის კაცისაგან, თვინიერ თანადგომისა და შემწეობისაგან კიდე, არა სხუათა შემდგომთა ჩუენთა მეფეთა და დედოფალთა.

და თქუენ, წმიდანო მეუფენო, მღდელთმთავართ-მთავარნო, აფხაზეთისა და ქართლისა კათალიკოზნო, თქუენცა ასრე დაუმტკიცეთ. დადიან-გურიელო, ათაბაგ-ამირსპასალარნო თქუენცა ასრე დაუმტკიცეთ და მწე ეყვენით ბრძანებულსა ამას ჩუენსა.

* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი მალაქია
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი ევდემონ
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი ეფთვიმი
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი მალაქიაი
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი მაქსიმე
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი ზაქარია
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი სვიმეონ
* კანონითა ვამტკიცებ: კათალიკოზი დავით

საბუთის დათარიღება

[edit]
სარგის კაკაბაძე თვლიდა, რომ საბუთი შედგენილია 1525-1550 წლებში და შემდეგ გადაწერილია კათალიკოზ ეფთვიმე საყვარელიძის დროს 1578-1600 წლებში. ი. დოლიძეს მითითებული აქვს 1525-1550 წწ., მაგრამ მიაჩნია, რომ საბუთი ყალბისმქნელთა მიერ შედგენილია ევდემონ კათალიკოსის დროს 1557-1578 წწ. პირთა ანოტირებულ ლექსიკონში საბუთი 1557-1565 წლებითაა დათარიღებული.

მინაწერი საბუთები

[edit]

მინაწერი ნუსხა ხუცურად ძირითადი ტექსტის შემდეგ პირველივე გვერდზე.

ნებითა ღვთისათა: არის ევდემონ კათალიკოზის შეწირული: ერთი ოქროს ხატი ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელი, გელათს ასუენია; ერთი ოქროს ჯვარი მოთვალ მარგალიტული; ერთი ბარძიმი ოქროსა მოთვალ მარგალიტული; ერთი ოთხთავი ოქროთ მოჭედილი მოთვალ მარგალიტული; ერთი ოქროთ მოჭედილი ყავარჯენი; ერთი ოქროს ომფორი მომარგალიტული; ერთი ძველი ომფორი; ერთი ნახლის ბისონი; ერთი სხუა ბისონი ოქრო ქსოვილი; ერთი საბეჭური სირმით შეკერული, ოქროს ჯვარი აბია; ერთი ოლარი და ერთი ენქერი სირმით შეკერული; ერთი სამკლავე სირმით შეკერული მომარგალიტული; ერთი სტიხარი ქარ'ისა; ხუთი მეტაფრასი წიგნი.

ნებითა ღვთისათა შევსწირე მე აფხაზეთისა კათალიკოზმან ეფთვიმი საყუარელიძემან ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელსა გვიგვინი ოქროისა მოთვალმარგალიტული; ომფორი მძიმედ მოთვალმარგალიტული; ბისონი სტავრისა ოქროს ღილებიანი; ოლარი სტავრისა, ქამარი ოქროსა, ენქერი სირმისა მძიმედ მოთვალმარგალიტული; ოქროდ ქსოილი სტიხარი; საბეჭური მომარგალიტული; ოქროს ხატი მძიმედ მოთვალ მარგალიტული; სასჭუალი და ძელი არის შიდა და პატიოსანი ნაწილები; მეორე ქამარი არის მარგალიტისა; მეორე ბისონი არის შავის ატლასისა ოქროს ქსოილი ვეცხლის თვლებიანი; კიდევე მესამე ბისონი არის ოქროქსოვილი თეთრი, ცხრა მარგალიტის ღილებიანი; მეოთხე ბისონი არის ორპირი სრასანი ოქროს ღილებიანი; მეხუთე ბისონი არის მრავალჯვარი ხავედისა ოქროს ღილებიანი მოთვალ მარგალიტულთაი; მეექუსე ბისონი ხავედისა მრავალჯვარი ვეცხლის ღილებითა; სტიხარი ოქროქსოილი; სამკლავე მრავალ ჯვარი მომარგალიტული; ბარძიმი ბროლისა ოქროთ მოჭედილი; ერთი ფეშხუმი ოქროსა და ერთი ვეცხლისა; ერთი კამარა ოქროსა მოთვალული; ლახვარი, კოვზი; ოდიკი დახატული, ღრუბელი; ერთი საზედაშე; ვეცხლის კარჩხალი; სამი ნახლის პერექელი; ერთი ოქროს კონდაკი ოქროს მელნით დახატული ოქროს ღერითა; ერთი სხვა კონდაკი დახატული; ერთი სხვა ეტრატისა კონდაკი, მეოთხე ყდითა შეკრული კონდაკი; ერთი ჟამნი; ერთი დავითნი; ერთი კურთხევანი; ერთი სანთლის ჯვარი მოჭედილი და ლამაზად მოჭრილი; ერთი პატიოსანი გულანი წიგნი ლამაზად დახატული და სრულ ყოველისფერითა უნაკლულო; ერთი სჯულის კანონი; ერთი ქართლის ცხოვრება დახატული; ომფორის სიკივრები; რვა ვეცხლის ბარქაში; ერთი ოქროს დოსტაქანი; ერთი ჩ'ლახის სურა დიდი; ერთი ვეცხლის საწერელი; სამი დიდი ორხაო, ერთი ბამბისა და ორი სხუა; ერთი ჯეჯიმი; ოცი საინი; ორი ქუაბი; ცხენის ჯოგი, ზროხის ჯოგი და კამბეშის ჯოგი.

მინაწერი ნუსხა ხუცურად იადგარის მეორე გვერდზე.

ქ. შენ, წმიდათა უვრცევლესო და ქერობინთა უზეშთაესო, შვიდ ცათა უვრცელესო ბიჭვინტისა ღვთის მშობელო, ჩვენ, დადიანმან ბატონმან ლეონ და ტკბილის მამის სანაცვლომან ბატონმან ბიძამ ჩვენმან ბატონმან გიორგი ლიპარტიანმან გკადრეთ და შემოგწირეთ შენ, საშინელსა თვალებისგანცა ანგელოზისა უხილავსა ბიჭვინტისა ღმრთისმშობელს ჩვენდა სადღენგრძელოდ და განსამარჟვებლად, სახსრად და საოხად სულისა ჩვენისად შემოგწირეთ ჭალა კაკა ჯაიანისეული მამული და მისის შვილის ხუტუსეული მამული , ორი მონასტერი - ერთი ჯვარის პატიოსნისა და მეორე წმიდის გიორგისა, მისის სასახლითა, მამულითა საფლავითა, სათევზითა, საყანითა, სანადიროთა, სახოხბითა, სათივითა, ბეღლითა და მარნითა, ჭურითა, შესავალითა და გამოსავალითა, როგორაცა ხუტუ ჯაიანსა ეხმაროს, ისრე თქვენ იხმარეთ.

აწე არის ამის შემავალი გლეხი ხუტუ ჯაიანი რომ იხმარებდა ერთი კუამლი კაცი გრიგოლ გოგოლდაი, მეორე მოსახლე ლომინია გოგოლდა, მესამე მოსახლე მიხლია ჩანგელია, მეოთხე მოსახლე ქვაქვალია შანტაი, მეხუთე მოსახლე მიკალანდი ფივლია, მეექუსე მოსახლე ვაგიჭორდი კვიკაი, მეშვიდე მოსახლე ობიშხუაი ფელიაი, მერვე მოსახლე მაჭიხოლი ჭანიაი, მეცხრე მოსახლე ფშიას ბიბილიაი ხუტუს ჯაიანის სეული.

აწე ამისი მოწამენი არიან თავად ღმერთი და ბიჭვინტისა ღვთის მშობელი. კაცთაგან ლიპარტიანი ბატონი გიორგი და ვაზირთუხუცესი და მოლარეთ უხუცესი მერაბ ქორთოძე და კაციაი ქორთოძე და მესტუმრეთ უხუცესი კაკაუჩაი ქვითიაი, სახლის უხუცესი ქაიხოსრო აფაქიძე, ბოქაულთ უხუცესი ჯავახ ჭილაძე. აწე ამისი შემწირველი ესენი არიან.

აწე, შეწირული ჩვენგან მამული და საყდარი ვინცა გამოსწიროს, რისხავს მამაი, ძე და სული წმიდაი, ყოვლად წმიდაი ღვთის მშობელი, ყოველი ემიდანი ღვთისანი, ზეცისანი და ქუეყნისანი, უხორცონი და ხორციელნი. ნურამთამცა ეშველების მისს სულსა ნურც წირვითაი, ნურც ლოცვითაი და ნურცაი გლახაკთ მიცემითა და ნურცაი ი~ლემს წასლვითა და შეწირვითა და ლოცვითა. დამამტკიცებელნი ამისნი აკურთხნეს ღმერთმან. ამინ. ამინ.

მეღვინეთ უხუცესი გამიგონი ბუკუჩააი, მზარეული ხუტალეი გვირგინაი.


ეს სიგელი წარმოადგენს მინაწერს საბუთზე 1611-1617 წწ. - ლევან დადიანის შეწირულების წიგნი ბიჭვინტის ღმრთისმშობლისადმი

ქ. ჩვენ ქრისტეს ღვთის მიერ კურთხეულმან აფხაზეთისა კათალიკოზმან ეფთვიმი საყვარელისძემან ჭალა მონასტერი და რაც მამული შესწირან დადიანმან ლეონ და ლიპარტიანმან გიორგი ბიჭვინტისა ღვთის მშობელსა ჩვენ მისდა ქრთამად გამოვიღეთ, მივეცით მანუჩარ დადიანსა თორმეტს ტყუეთ დაფასებული კარავი, ერთი ბედაური ცხენი და ერთი ბედაური ჯორი.

მანუჩარ დადიანი მიიცვალა. მას უკან მის შვილს ლეონ დადიანს მივეც ერთი გაუკუეთელი სარასანი და ერთი ყირმიზი იაზდური ხავედი. ლიპარტიანს გიორგის მივეც ერთი ოქროს მოჭედილი უნაგირი მურასა ვეცხლის ლაგამითა, ვეცხლის სადევითა, ვეცხლის სამკედლითა, ვეცხლის მათრახითა ოქროქსოილის ასლითა, ოქროქსოილის ბოლქაუსუნითა. ერთი სიასამურის ხავედის ტყავი თეთრს ხავედს აკრავს.

მივეცი მერაბ ქორთოძესა ერთი ბედაური ცხენი მისის უნაგრითა და ასლითა და შირაქითა შეკაზმული. სახლის უხუცესსა ქაიხოსრო აფაქიძეს მივეცი ერთი დიდი თავანაგამი ერთის კაცის ასაღები. კაკაუჩას ქვითიას მივეცი ერთი კარგი მესხური საუნაგირე დაფქრისა მისის იარაღითა, ერთი ზემოური ქამფხაი და ერთი ჩილღაოს ქუდი. სხვაი საბანი და სურმები მოხელებსა.

აწ რამანც კაცმან, ან დადიანმან, ან სხვამან კაცმან, ან თავადმან, ან აზნაურის შვილმან ბიჭვინტისა ღვთის მშობელსა გამოსწიროს ჭალა, მონასტრები და რაც მაშინ მამული შესწირეს, რისხავსმცა ღმერთი, მამაი, ზე და სული წმიდაი, ყოვლად წმიდა ღვთის მშობელი, ყოველნი წმიდანი ღვთისანი, ზეცისანი და ქვეყანისანი, ხორციელნი და უხორცონი. დამამტკიცებელნი ამისნი აკურთხნეს ღმერთმან. ამინ.

კათალიკოზის ბეჭედი.

წინა მინაწერის კათალიკოზის ბეჭდის შემდეგ იწყება ახალი მინაწერი საბუთი.

აგრევე კადრეთ და შემოგწირეთ თქვენ, საშინელსა ცათა მობაძავსა ბიჭვინტისა ღვთის მშობელსა, ჩვენ, ხელმწიფემან დადიანმან პატრონმან ლევან თეკლათს საყდარი მთავარანგელოზისა საწინამძღროი რუვა კუამლის კაცითა, ტყითა, ველითა, საყანითა, სანადიროთა, გასავლითა და გამოსავლითა, საძებრითა და უძებრითა, დღეს რისაც მქონებელი იყონ მათის სამართლიანის საქმითა.

ამას გარეთ საკანდელაკოს კლიტითა და სადეკანოზოს ჯოხითა შეგვიწირავს სახსრად და საოხად სულისა ჩვენისათვის, ასრე რომე საცილო იყო და ბატონი კათალიკოზი მაქსიმე იმაზედ დაგველაპარაკა და ხელშეუვალად მივართვით, რომე არას კაცისაგან ხელი არა შევიდოდეს.

აწე ვინცა და რამანცა ძემან კაცისამან ჩვენგან შეწირულს შლად და ქცევად ხელყოს, ისიმც შეიშლება რჯულის ქრისტიანობისაგან, წყეულ, კრულ და შეჩუენებულიმც არის მისი სული და ხორცი აქა და მას საუკუნოს. რაც ამ დავთარში შეჩუენება ეწეროს, მის თავზედამც აღესრულების, აწდა იმას შერისხდეს წმიდა ღვთისმშობელი და მთავარანგელოზი.

პუბლიკაცია

[edit]

ლიტერატურა

[edit]